Giúp mình với ạ

i:
câu 1. Thể thơ tự do

câu 2. - Từ ghép: rơm rới, ngôi nhà, củi khô, chiều lạnh, thu vàng, căn nhà, công nắng mưa, bó củi, ước mơ, heo hút, đánh thức, niềm vui, bán về, heo may, chân chạy, mùa đông, bóng nhỏ, ngọn đồi, lộng gió, còn lại, màu nâu.
- Từ láy: rầu rĩ, xơ xác, gài, băng giá, chạy qua, đối diện, hồng hào, nhỏ nhắn, lộng gió

câu 3. Câu thơ "Em bé trong mùa củi khô" mở đầu bài thơ gợi lên hình ảnh một em bé đang lang thang tìm kiếm củi khô giữa cánh đồng hoang vắng. Hình ảnh này tạo nên cảm giác cô đơn, lạc lõng và buồn bã. Nhân vật trữ tình dường như đang nhìn thấy sự khó khăn và thiếu thốn của em bé, khiến anh ta cảm thấy xót xa và thương cảm.

Tiếp theo, câu thơ "này em bé, căn nhà xơ xác thế làm sao công nắng mưa để qua mùa heo hút quá cho ta vào nữa nhé" miêu tả căn nhà của em bé rất nghèo nàn và thiếu thốn. Điều này càng làm tăng thêm nỗi đau và bất hạnh của em bé. Nhân vật trữ tình muốn giúp đỡ em bé nhưng lại bị từ chối vì căn nhà quá xập xệ. Cảm xúc của nhân vật trữ tình lúc này là sự thất vọng và bất lực. Anh ta muốn giúp đỡ em bé nhưng lại không thể làm gì được.

Cuối cùng, câu thơ "ta nhôm lửa giùm em đánh thức niềm vui những bó củi mỗi ngày mang về chợ em ủ ước mơ nhặt khắp nẻo trên đồi đường đầy gió, heo may gài băng giá chân chạy qua mùa đối diện ngày đông rồi ta thấy má em hồng mỗi buổi khi nhóm củi khô cho mẹ sưởi ấm lòng" miêu tả cuộc sống vất vả của em bé. Em bé phải đi kiếm củi mỗi ngày để bán lấy tiền mua đồ ăn và quần áo cho gia đình. Tuy nhiên, dù cuộc sống khó khăn, em bé vẫn luôn giữ vững niềm tin và hy vọng vào tương lai tốt đẹp hơn. Cảm xúc của nhân vật trữ tình lúc này là sự ngưỡng mộ và khâm phục tinh thần kiên cường của em bé.

câu 4. Câu thơ "Này em bé, căn nhà xơ xác thế làm sao cõng nắng mưa để qua mùa" sử dụng hai biện pháp tu từ chính là nhân hóa và ẩn dụ.

* Nhân hóa: Tác giả sử dụng động từ "cõng" - hành động của con người - để miêu tả căn nhà, khiến nó trở nên sinh động, gần gũi với con người hơn. Điều này tạo cảm giác như căn nhà cũng đang phải chịu đựng nắng mưa, vất vả, lam lũ như chính cuộc sống của em bé vậy.
* Ẩn dụ: Hình ảnh "căn nhà xơ xác" được ẩn dụ cho hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn của gia đình em bé. Căn nhà là nơi trú ngụ, che chở nhưng lại bị "xơ xác", gợi lên sự nghèo khổ, thiếu thốn vật chất.

Tác dụng của các biện pháp tu từ:

* Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu thơ, giúp người đọc dễ dàng hình dung ra hoàn cảnh khó khăn của em bé.
* Thể hiện sự đồng cảm, xót thương của tác giả dành cho em bé.
* Nhấn mạnh sự cần thiết phải giúp đỡ, sẻ chia với những mảnh đời bất hạnh.

câu 5. Bài thơ "Em bé trong mùa củi khô" của Bình Nguyên Trang đã gửi gắm đến người đọc những thông điệp ý nghĩa về tình mẫu tử thiêng liêng và sự hy sinh cao cả của người mẹ dành cho con. Bài thơ được viết dưới hình thức tự do, với ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng lại chứa đựng những cảm xúc sâu sắc.

Thông điệp đầu tiên mà bài thơ muốn truyền tải chính là sự vất vả, lam lũ của người mẹ trong cuộc sống mưu sinh. Em bé trong bài thơ phải "thả chân trần trên cỏ", "rong ruổi suốt ngày nhặt giấc mơ rơi" để kiếm củi bán lấy tiền mua thuốc chữa bệnh cho mẹ. Hình ảnh em bé nhỏ bé, gầy gò, lam lũ giữa trời đông lạnh giá khiến người đọc không khỏi xót xa. Qua đó, tác giả muốn khẳng định vai trò quan trọng của người phụ nữ trong gia đình, họ luôn là người gánh vác mọi trách nhiệm, lo toan cho cuộc sống gia đình.

Thông điệp thứ hai mà bài thơ muốn truyền tải chính là tình mẫu tử thiêng liêng. Dù cuộc sống khó khăn, gian khổ, dù phải chịu bao nhiêu vất vả, người mẹ vẫn luôn dành trọn tình yêu thương, sự hy sinh cho con. Mẹ sẵn sàng hi sinh tất cả vì con, kể cả tính mạng của mình. Câu thơ "Cái bóng nhỏ/Ngã trên đồi lộng gió/Biết có còn củi khô cho em không..." thể hiện nỗi lo lắng, trăn trở của người mẹ về tương lai của đứa con. Mẹ sợ rằng mai này sẽ không còn củi khô cho con đốt lửa sưởi ấm.

Ngoài ra, bài thơ cũng ca ngợi tinh thần lạc quan, yêu đời của người mẹ. Dù cuộc sống khó khăn, gian khổ, mẹ vẫn luôn giữ vững niềm tin vào tương lai tươi sáng. Mẹ tin rằng, bằng sự nỗ lực của bản thân, bằng tình yêu thương của mẹ, con sẽ vượt qua mọi khó khăn, thử thách để trưởng thành.

Tóm lại, bài thơ "Em bé trong mùa củi khô" là một bài thơ hay, giàu ý nghĩa nhân văn. Bài thơ đã khắc họa thành công hình ảnh người mẹ nghèo khổ, lam lũ nhưng luôn yêu thương, hy sinh hết mình vì con. Đồng thời, bài thơ cũng khơi gợi trong lòng người đọc những suy ngẫm về tình mẫu tử thiêng liêng, về sự hy sinh cao cả của người mẹ dành cho con.


ii:
câu 1. Nguyễn Duy là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Ông viết rất nhiều tác phẩm hay gây ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Bài thơ Đò lèn được rút ra từ tập thơ cùng tên nói về những kí ức của tác giả về người bà ngoại cũng như quê hương, đất nước. Trong đó, khổ thơ cuối cùng khiến cho chúng ta cảm thấy thật day dứt, tiếc nuối.

"Rồi ta thấy má em hồng
Mỗi buổi chiều em đứng bên đò
Hoài thai trong dạ, đẻ ra sau vòm trâm
Thắp đèn đêm đợi khách
Thân cò lên thác xuống ghềnh
Vì ai mà phải lặn lội thân cò?
Chiều đông đang dở ngày mưa
Củi mùn cưa trở nặng vai em
Em mang gì đấy, em cõng trăng về?"

Bài thơ Đò lèn được tác giả Nguyễn Duy sáng tác vào năm 1983 trong một dịp nhà thơ trở về quê hương, sống với những hồi ức đan xen nhiều buồn vui thời thơ ấu. Đó là những kỉ niệm về một cậu bé thích chơi đùa, tinh nghịch nhưng cũng rất tình cảm với những người thân trong gia đình, với làng xóm, quê hương.

Tuổi thơ của Nguyễn Duy có nhiều kỉ niệm gắn bó với người bà ngoại. Bà ngoại vừa là người dìu dắt, chăm sóc, nuôi nấng vừa là người bạn thân thiết để cậu bé chia sẻ niềm vui nỗi buồn. Tình cảm ấy được thể hiện ở những kỉ niệm như bắt chim sẻ, trốn học bị bà đánh đòn,... Nhưng rồi tất cả đều biến mất khi cậu bé ngây thơ ngày nào dần lớn lên, nhận thức được thế giới xung quanh rộng lớn và nhiều điều mới mẻ hơn. Cậu bé ấy đã bỏ qua những giây phút quý báu bên cạnh bà ngoại để rồi khi nhận ra thì đã quá muộn màng.

Trong tâm khảm của đứa cháu, hình ảnh bà ngoại tần tảo, chịu thương chịu khó hiện lên thật cảm động. Bà ngoại xuất hiện gắn với những công việc quen thuộc, lam lũ, nhọc nhằn như mò cua xúc tép, gánh chè xanh, bán trứng ở ga Len. Bà ngoại là người phụ nữ tiêu biểu cho hình ảnh người mẹ, người phụ nữ Việt Nam chịu thương chịu khó, yêu thương, chăm lo, vun vén cho gia đình.

Bà ngoại còn là người phụ nữ mạnh mẽ, kiên cường. Cuộc đời bà ngoại đầy những khó khăn, vất vả. Bà ngoại đã trải qua hai cuộc chiến tranh tàn khốc là chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ nhưng lúc nào bà cũng vững lòng để nuôi dạy cháu nên người. Bà ngoại không chỉ là chỗ dựa cho bố của Nguyễn Duy mà còn là chỗ dựa tinh thần cho cháu.

Khi cậu bé Nguyễn Duy ham chơi, quậy phá, bướng bỉnh, bà ngoại vẫn bao dung, vị tha, sẵn sàng tha thứ cho đứa cháu nghịch ngợm. Bà ngoại luôn dành cho cháu những tình cảm yêu thương, trìu mến nhất. Bà ngoại là người giữ lửa và truyền lửa, truyền cho cháu những ước mơ, hoài bão để cháu phấn đấu vươn lên.

Khổ thơ cuối cùng khép lại bài thơ Đò lèn bằng tiếng gọi "em" tha thiết. Nhà thơ tưởng tượng mình gặp lại cô gái đã từng đứng bên bờ sông chờ đợi mình thuở nào. Giờ đây, cô gái ấy đã đi lấy chồng, để lại trong lòng "tôi" một nỗi trống trải, hụt hẫng khó tả. Câu hỏi tu từ "em mang gì đấy, em cõng trăng về" vừa là lời hỏi han vừa là lời bộc bạch tâm trạng của tác giả. Tác giả tự vấn lòng mình, tự hỏi rằng liệu mình có còn đủ sức để "cõng trăng về" hay không?

Trăng trong bài thơ là biểu tượng cho vẻ đẹp thanh tao, thuần khiết, cho những ước mơ, khát vọng cao đẹp. Tác giả muốn "cõng trăng về" để được sống với những giấc mơ đẹp, để được sống với những hoài bão, lý tưởng cao đẹp. Tuy nhiên, giờ đây, tác giả đã không còn trẻ trung, khỏe mạnh như xưa nữa. Câu hỏi tu từ đặt ra như một lời tự vấn, một lời khẳng định về sự thay đổi của thời gian và con người.

Bằng cách sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời thường kết hợp với giọng điệu chân thành, tha thiết, Nguyễn Duy đã khắc họa thành công hình ảnh người bà ngoại tần tảo, chịu thương chịu khó, giàu tình yêu thương. Bài thơ Đò lèn cũng là lời nhắc nhở mỗi người cần biết trân trọng tình cảm gia đình, biết ơn công lao của cha mẹ, ông bà.

Qua khổ thơ cuối cùng, chúng ta càng thêm thấm thía giá trị nhân văn sâu sắc của bài thơ Đò lèn. Bài thơ đã khơi gợi trong lòng người đọc những suy ngẫm về cuộc sống, về tình cảm gia đình, về những giá trị đích thực của cuộc sống. Mỗi người con xa xứ hãy luôn nhớ về cội nguồn, nhớ về những người thân yêu của mình và biết ơn công lao sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ, ông bà.

câu 2. Dưới mái ấm gia đình, có lẽ, điều quan trọng nhất khiến mỗi người cảm thấy ấm áp chính là tình cảm gia đình. Và có lẽ, tất cả chúng ta đều hiểu rằng: Tình cảm gia đình là thứ thiêng liêng nhất. Nhưng để nói về lòng hiếu thảo, có lẽ vẫn còn rất nhiều điều cần phải nói!

Vậy lòng hiếu thảo nghĩa là gì? Trước hết, hiếu thảo là một phẩm chất đạo đức tốt đẹp của con người. Phẩm chất ấy đã trở thành truyền thống tốt đẹp của nhân dân Việt Nam. Chúng ta bày tỏ lòng hiếu thảo với cha mẹ bằng tất cả tình yêu thương chân thành nhất. Không chỉ đối xử tốt với cha mẹ mà còn phải có trách nhiệm với cha mẹ. Đó là sự tôn trọng, nâng niu, giữ gìn truyền thống gia đình. Hay thậm chí là sẵn sàng hy sinh để mang lại niềm vui, hạnh phúc cho cha mẹ.

Lòng hiếu thảo đóng vai trò quan trọng trong xã hội ngày nay. Nó giúp gắn kết các thế hệ với nhau, gia đình sẽ tràn ngập tình yêu thương và niềm vui. Con cái có cơ hội thấu hiểu, chia sẻ và đồng cảm với cha mẹ mình. Điều này tạo nên một môi trường gia đình đầm ấm và hòa thuận. Hơn nữa, lòng hiếu thảo còn giúp con cái trưởng thành hơn khi được nuôi dưỡng trong một môi trường tốt. Họ sẽ trở thành những người lớn biết yêu thương, biết trân trọng và biết báo đáp công ơn của cha mẹ.

Lòng hiếu thảo là một chuẩn mực đạo đức của xã hội loài người. Bởi vậy, dù là thời xưa hay thời nay, lòng hiếu thảo vẫn luôn được coi trọng và đánh giá cao. Một người có hiếu là người luôn biết kính trọng ông bà, cha mẹ; biết vâng lời và làm cho cha mẹ được vui vẻ. Họ luôn biết sống đúng chuẩn mực, thực hiện lễ nghi, hiếu nghĩa đối với các bậc sinh thành. Đặc biệt, họ còn biết quan tâm đến sức khỏe của cha mẹ, luôn cố gắng học tập và làm việc để đền đáp công ơn khó nhọc của cha mẹ. Trong cuộc sống, những người có lòng hiếu thảo là những người đáng được tôn trọng và ngưỡng mộ. Bởi họ đã cống hiến hết mình để cha mẹ có cuộc sống thoải mái nhất. Đối với họ, việc nhìn thấy cha mẹ khỏe mạnh, hạnh phúc là điều quan trọng nhất.

Tuy nhiên, trong cuộc sống, không phải ai cũng hiểu và thực hiện được điều này. Vẫn có những người không nhận thức được tầm quan trọng của gia đình, không tôn trọng công lao của cha mẹ dành cho họ. Thậm chí, còn có những người ruồng bỏ cha mẹ khi họ già yếu, tranh chấp tài sản cha mẹ khi cha mẹ đang lúc lâm nguy. Những hành động ấy thật đáng lên án. Vì vậy, mỗi người cần phải nhận thức được tầm quan trọng của gia đình, chăm sóc cha mẹ để họ có thể sống bên ta thật lâu.

Cha mẹ là những người đã sinh ra ta, dành trọn cuộc đời để nuôi nấng ta nên người. Vì vậy, hiếu thảo với cha mẹ là một trách nhiệm mà mỗi người con đều cần thực hiện. Hãy luôn ghi nhớ công ơn của cha mẹ và đền đáp bằng tấm lòng chân thành nhất.