Đoạn trích "Giàn bầu trước ngõ" của Nguyễn Ngọc Tư là một bức tranh sinh động về cuộc sống bình dị nơi làng quê Việt Nam. Ngôn ngữ trần thuật trong đoạn trích mang đậm dấu ấn cá nhân của tác giả, góp phần tạo nên sức hấp dẫn cho tác phẩm.
Trước hết, ngôn ngữ trần thuật trong đoạn trích rất gần gũi, mộc mạc, phản ánh chân thực lối nói chuyện của người dân miền Tây Nam Bộ. Tác giả sử dụng nhiều từ ngữ địa phương, ngôn ngữ đời thường, tạo nên sự thân thuộc, dễ hiểu cho người đọc. Ví dụ, thay vì dùng từ "cây bầu" tác giả lại gọi là "cái giống lạ thiệt", "cái này", "cái kia"... Điều này khiến cho câu chuyện trở nên tự nhiên, gần gũi, như chính người đọc đang được nghe kể chuyện từ chính miệng của những người nông dân chất phác.
Thứ hai, ngôn ngữ trần thuật còn thể hiện tâm trạng của nhân vật. Qua cách sử dụng từ ngữ, tác giả đã khắc họa thành công nỗi buồn man mác, sự tiếc nuối khi nội già yếu, phải rời xa ngôi nhà quen thuộc. Những câu văn như "nội lơ ngơ, đã cười đã khóc thì không sao dừng được, tay run rẩy cầm ca nước, bát cơm cũng khó", "bà nội lẩn thơ lẩn thẩn rồi, mà hình như bà chỉ nhớ về quá khứ..." đã thể hiện rõ nét tâm trạng day dứt, bâng khuâng của nhân vật.
Thứ ba, ngôn ngữ trần thuật còn gợi lên những suy ngẫm về cuộc sống. Đoạn trích đã gợi lên những suy nghĩ về tình cảm gia đình, về quê hương, về những giá trị truyền thống. Câu văn "cha tôi baỏ: "có thể bứt người ta ra khỏi quê hương nhưng không thể tách quê hương ra khỏi trái tim con người.", "và cha tôi lại nói đúng." đã khẳng định vai trò quan trọng của quê hương đối với mỗi con người.
Cuối cùng, ngôn ngữ trần thuật trong đoạn trích còn tạo nên giọng điệu riêng cho tác giả. Đó là giọng điệu nhẹ nhàng, sâu lắng, giàu chất trữ tình. Cách sử dụng từ ngữ giản dị, mộc mạc kết hợp với nhịp điệu chậm rãi, du dương đã tạo nên một không khí ấm áp, thân thương cho câu chuyện. Câu văn "giàn bầu vẫn trước ngõ, có kẻ đi qua kêu lên, "tôi nhớ nhà"" đã khép lại đoạn trích bằng một lời khẳng định đầy xúc động về tình yêu quê hương đất nước.
Tóm lại, ngôn ngữ trần thuật trong đoạn trích "Giàn bầu trước ngõ" của Nguyễn Ngọc Tư đã góp phần tạo nên sức hấp dẫn cho tác phẩm. Nó đã thể hiện tài năng của tác giả trong việc sử dụng ngôn ngữ để khắc họa tâm trạng nhân vật, gợi lên những suy ngẫm về cuộc sống và tạo nên một giọng điệu riêng biệt.