giúp tôi cả

Câu 1. Văn bản ghi chép về điều gì?

Văn bản ghi chép về những hồi ức và cảm xúc sâu sắc của tác giả về Hà Nội sau khi trở về thăm sau một thời gian xa cách. Tác giả tập trung miêu tả những thay đổi, những nét quen thuộc còn sót lại, và đặc biệt là những cảm xúc lẫn lộn giữa niềm vui gặp lại và nỗi buồn man mác trước sự đổi thay của cảnh vật và con người.

Câu 2. Trong văn bản, tác giả có cảm xúc thế nào khi về thăm Hà Nội?

Tác giả có nhiều cảm xúc phức tạp và đan xen khi về thăm Hà Nội:

• Niềm vui và sự xúc động: Cảm xúc này thể hiện rõ khi tác giả nhận ra những dấu vết thân thương, những hình ảnh quen thuộc của Hà Nội xưa.
• Nỗi buồn và sự hụt hẫng: Tác giả cảm nhận rõ sự thay đổi của Hà Nội, những nét đẹp xưa dần phai nhạt, những điều mới mẻ có thể không còn giữ được hồn cốt của Hà Nội trong ký ức tác giả.
• Sự bâng khuâng, hoài niệm: Những ký ức về Hà Nội xưa ùa về, khiến tác giả chìm đắm trong những suy tư về quá khứ.
• Sự trân trọng và yêu mến: Dù có những thay đổi, tình yêu và sự gắn bó của tác giả với Hà Nội vẫn rất sâu đậm.

Câu 3. Vai trò của yếu tố phi lí trong câu văn bản thứ tư như thế nào?

Câu văn thứ tư là: "Cũng là thức quà riêng biệt của đất nước, là thứ quà của những cánh đồng lúa bát ngát xanh, mang trong hương vị tất cả cái mộc mạc, giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ ¹ An Nam. Ấy là thứ quà đã dâng đến tận cùng của đất sét quê hương? Có còn hợp hơn với sự vương vấn của tơ hồng, thức quà ngào ngọt, trung thành như cái chết, vị ngọt ngào Hà Nội đó!... Và những gánh cốm xanh như lộc non, như hạt ngọc mùa, như tấm lòng người Hà Nội, như thứ mộc mạc đã thấm vào lòng như ngọc lụa êm. Một thứ thanh tao, một thứ ngọt ngào, hai vị nâng đỡ nhau để hạnh phúc được lâu bền. (...)" 

Yếu tố phi lí thể hiện ở những liên tưởng và so sánh độc đáo, vượt ra ngoài logic thông thường:

• "Ấy là thứ quà đã dâng đến tận cùng của đất sét quê hương?": Cốm là sản phẩm từ lúa nếp, nhưng lại được liên tưởng đến việc "dâng đến tận cùng của đất sét quê hương". Đây là một cách nhân hóa và trừu tượng hóa, gợi lên sự gắn bó sâu sắc của cốm với đất đai, với nguồn cội.
• "Có còn hợp hơn với sự vương vấn của tơ hồng, thức quà ngào ngọt, trung thành như cái chết, vị ngọt ngào Hà Nội đó!": So sánh cốm với "sự vương vấn của tơ hồng" (một hình ảnh lãng mạn, nhẹ nhàng), "trung thành như cái chết" (một sự so sánh mạnh mẽ, tuyệt đối), và đồng nhất nó với "vị ngọt ngào Hà Nội". Những sự so sánh này không dựa trên đặc tính vật lí thông thường mà dựa trên cảm nhận tinh tế và sâu sắc của tác giả về giá trị văn hóa, tinh thần của cốm.
• "những gánh cốm xanh như lộc non, như hạt ngọc mùa, như tấm lòng người Hà Nội, như thứ mộc mạc đã thấm vào lòng như ngọc lụa êm": Liên tiếp các phép so sánh độc đáo, ví cốm với những hình ảnh tươi mới, quý giá, và trừu tượng như "tấm lòng người Hà Nội", "thứ mộc mạc đã thấm vào lòng như ngọc lụa êm". Những so sánh này tạo ra một ấn tượng mạnh mẽ về vẻ đẹp và giá trị tinh thần của cốm, vượt lên trên giá trị vật chất đơn thuần.

Vai trò của yếu tố phi lí trong đoạn văn này là:

• Tăng tính biểu cảm và gợi hình: Những liên tưởng độc đáo giúp tác giả diễn tả những cảm xúc và ấn tượng sâu sắc một cách sinh động và gợi cảm hơn.
• Khắc họa vẻ đẹp tinh tế và giá trị văn hóa của cốm: Bằng cách so sánh cốm với những hình ảnh cao đẹp và trừu tượng, tác giả đã nâng tầm giá trị của món quà này, không chỉ là một thức ăn mà còn là biểu tượng của văn hóa và tâm hồn người Hà Nội.
• Thể hiện sự độc đáo trong cách cảm nhận và diễn đạt của tác giả: Việc sử dụng những yếu tố phi lí cho thấy một cái nhìn sâu sắc, giàu liên tưởng và một lối diễn đạt tài hoa của tác giả về Hà Nội.

Câu 4. Chỉ ra và phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu: "Và không bao giờ có hai màu hoa hợp hơn được nữa: màu xanh tươi của cốm như ngọc thạch quý, màu đỏ thắm của hồng như ngọc lựu già."

Trong câu văn "Và không bao giờ có hai màu hoa hợp hơn được nữa: màu xanh tươi của cốm như ngọc thạch quý, màu đỏ thắm của hồng như ngọc lựu già," biện pháp tu từ so sánh được sử dụng là so sánh ngang bằng (sử dụng từ "như").

• "màu xanh tươi của cốm" được so sánh "như ngọc thạch quý".
• "màu đỏ thắm của hồng" được so sánh "như ngọc lựu già".

Hiệu quả của biện pháp tu từ so sánh này:

• Tăng tính gợi hình và sinh động: Việc so sánh màu xanh của cốm với "ngọc thạch quý" và màu đỏ của hồng với "ngọc lựu già" giúp người đọc hình dung rõ ràng hơn về vẻ đẹp tươi tắn, quý giá của cốm và vẻ đẹp rực rỡ, đằm thắm của hoa hồng. Những hình ảnh "ngọc thạch quý" và "ngọc lựu già" mang đến cảm giác về sự tinh khiết, sang trọng và có giá trị.
• Thể hiện sự trân trọng và yêu mến vẻ đẹp của sự kết hợp màu sắc: Tác giả không chỉ đơn thuần miêu tả màu sắc mà còn khẳng định sự hài hòa tuyệt vời của hai màu xanh và đỏ khi đặt cạnh nhau ("không bao giờ có hai màu hoa hợp hơn được nữa"). Phép so sánh với những loại ngọc quý càng làm nổi bật sự trân trọng và đánh giá cao của tác giả đối với vẻ đẹp này.
• Gợi liên tưởng đến những giá trị văn hóa và truyền thống: Ngọc thạch và lựu là những hình ảnh quen thuộc trong văn hóa phương Đông, thường gắn liền với sự may mắn, phú quý và sự trường tồn. Việc sử dụng những hình ảnh này có thể gợi lên sự liên tưởng đến những giá trị văn hóa truyền thống, làm cho vẻ đẹp được miêu tả trở nên sâu sắc và ý nghĩa hơn.
• Thể hiện sự tinh tế trong cảm nhận và diễn đạt của tác giả: Việc lựa chọn những hình ảnh so sánh độc đáo và giàu giá trị thẩm mỹ cho thấy khả năng quan sát tinh tế và lối diễn đạt tài hoa của tác giả.

Câu 6. Từ nội dung văn bản, bạn có suy nghĩ gì về vai trò của các giá trị văn hóa truyền thống?

Từ nội dung văn bản, tôi có những suy nghĩ sau về vai trò của các giá trị văn hóa truyền thống:

• Là sợi dây kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai: Văn hóa truyền thống là những giá trị được hình thành và trao truyền qua nhiều thế hệ. Khi tác giả trở về Hà Nội và tìm kiếm những dấu vết xưa cũ, đó chính là sự kết nối với quá khứ, với những ký ức và bản sắc của dân tộc. Việc trân trọng và gìn giữ văn hóa truyền thống giúp chúng ta không quên cội nguồn và định hướng cho tương lai.
• Góp phần tạo nên bản sắc và sự độc đáo của một dân tộc: Những món quà như cốm, những hình ảnh như hoa hồng được tác giả miêu tả không chỉ là những sự vật thông thường mà còn mang trong mình những giá trị văn hóa đặc trưng của Hà Nội và Việt Nam. Văn hóa truyền thống tạo nên sự khác biệt và độc đáo của mỗi dân tộc trên thế giới.
• Bồi đắp tâm hồn và tình cảm con người: Những giá trị văn hóa truyền thống thường chứa đựng những bài học về đạo đức, về tình yêu quê hương, về sự gắn kết cộng đồng. Việc tiếp xúc và trân trọng những giá trị này giúp bồi đắp tâm hồn, làm phong phú đời sống tinh thần và nuôi dưỡng những tình cảm tốt đẹp.
• Có nguy cơ bị mai một trong quá trình hiện đại hóa: Sự thay đổi của Hà Nội được tác giả cảm nhận rõ ràng cho thấy rằng trong quá trình phát triển, những giá trị văn hóa truyền thống có thể bị lãng quên hoặc thay đổi. Điều này đặt ra yêu cầu cần có ý thức bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
• Cần được nhìn nhận và trân trọng trong cuộc sống hiện đại: Dù xã hội có nhiều thay đổi, những giá trị văn hóa truyền thống vẫn có vai trò quan trọng trong việc giữ gìn bản sắc, tạo dựng một xã hội văn minh và giàu nhân văn. Chúng ta cần có thái độ trân trọng, bảo tồn và phát huy những giá trị này một cách sáng tạo và phù hợp với bối cảnh hiện tại.