i:
câu 1. Hai dấu hiệu hình thức để xác định thể thơ của bài thơ "Lời người liệt sĩ dặn con" là:
* Thể thơ tự do: Bài thơ không tuân thủ quy tắc về số lượng chữ trong mỗi dòng, không có vần điệu cố định. Điều này tạo nên sự linh hoạt trong cách diễn đạt ý tưởng và cảm xúc của tác giả.
* Ngôn ngữ giản dị, gần gũi với đời thường: Tác giả sử dụng ngôn từ đơn giản, dễ hiểu, phù hợp với nội dung và mục đích truyền tải thông điệp.
Phản ánh về quá trình giải quyết vấn đề:
Quá trình phân tích bài thơ "Lời người liệt sĩ dặn con" giúp chúng ta hiểu rõ hơn về đặc trưng của thể thơ tự do. Thể thơ này mang đến sự tự do trong việc sắp xếp câu chữ, tạo nên những nhịp điệu độc đáo, góp phần tăng cường sức biểu cảm cho tác phẩm. Bên cạnh đó, việc phân tích cũng giúp chúng ta nhận thức được vai trò quan trọng của ngôn ngữ trong việc truyền tải thông điệp của tác giả. Ngôn ngữ giản dị, gần gũi với đời thường giúp bài thơ trở nên dễ tiếp cận và dễ hiểu đối với nhiều đối tượng độc giả khác nhau.
câu 2. Những hình ảnh được sử dụng để so sánh với sự lớn lên của người con trong bài thơ "Lời người liệt sĩ dặn con" là:
* Cánh chim bay cao: Hình ảnh này thể hiện khát vọng tự do, bay bổng, vươn tới những chân trời mới của người con. Nó cũng gợi nhắc đến tinh thần kiên cường, bất khuất, không ngại khó khăn thử thách của người lính.
* Thân cây mọc thẳng: Hình ảnh này tượng trưng cho sự vững chãi, kiên cường, không bị lay chuyển bởi những sóng gió cuộc đời. Nó cũng ẩn dụ cho phẩm chất đạo đức tốt đẹp, luôn hướng thiện của người con.
* Cái cây tắm đầy ánh sáng: Hình ảnh này biểu thị sự phát triển toàn diện, được nuôi dưỡng bởi tình yêu thương, sự hy sinh của thế hệ đi trước. Nó cũng ám chỉ rằng người con sẽ tiếp nối truyền thống hào hùng của dân tộc, trở thành người có ích cho xã hội.
Phản ánh:
Qua việc phân tích bài tập gốc và mở rộng vấn đề, chúng ta có thể thấy rằng việc xác định biện pháp tu từ so sánh đòi hỏi học sinh cần nắm vững khái niệm, tác dụng của biện pháp tu từ và khả năng phân tích, tổng hợp thông tin. Bên cạnh đó, việc đưa ra các ví dụ cụ thể giúp học sinh dễ dàng hình dung và vận dụng kiến thức vào thực tế.
câu 3. Bài thơ "Lời người liệt sĩ dặn con" của tác giả Bế Kiến Quốc sử dụng hình thức lời tâm sự của cha với con để truyền tải những thông điệp sâu sắc về cuộc sống, tình yêu thương gia đình và tinh thần hy sinh vì đất nước. Hình thức này tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt, giúp người đọc dễ dàng tiếp nhận và đồng cảm với nội dung bài thơ.
Hiệu quả của hình thức lời tâm sự:
* Tạo sự gần gũi, chân thành: Lời tâm sự trực tiếp từ cha đến con mang lại cảm giác ấm áp, gần gũi, khiến người đọc cảm thấy như đang được chính cha mình chia sẻ những suy nghĩ, mong muốn.
* Thể hiện rõ ràng tư tưởng, quan niệm: Qua lời tâm sự, tác giả thể hiện rõ ràng tư tưởng, quan niệm của mình về cuộc sống, về tình yêu thương gia đình, về tinh thần hy sinh vì đất nước.
* Gợi mở nhiều tầng nghĩa: Những lời tâm sự không chỉ đơn thuần là lời khuyên bảo mà còn ẩn chứa nhiều tầng nghĩa sâu xa, gợi mở cho người đọc suy ngẫm về ý nghĩa cuộc sống, về giá trị của tình yêu thương, về trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với cộng đồng.
* Tăng tính thuyết phục: Việc sử dụng hình thức lời tâm sự giúp tăng tính thuyết phục cho những lời dặn dò của người cha, bởi nó xuất phát từ tấm lòng yêu thương, từ sự trải nghiệm của bản thân.
Ví dụ cụ thể:
Trong đoạn trích trên, người cha nói với con rằng: "Hãy lớn lên, con ơi! Lớn lên nhé, con ơi!". Câu nói này thể hiện mong muốn của người cha dành cho con trai mình, mong con trưởng thành, trở thành một người tốt đẹp, có ích cho xã hội. Đồng thời, qua lời tâm sự đó, tác giả cũng muốn gửi gắm thông điệp về tinh thần lạc quan, kiên cường, sẵn sàng đối mặt với khó khăn thử thách trong cuộc sống.
Hình thức lời tâm sự của cha với con trong bài thơ "Lời người liệt sĩ dặn con" đã góp phần tạo nên sức lay động mạnh mẽ, khơi gợi lòng yêu thương, kính trọng và tự hào đối với thế hệ cha anh đi trước. Bài thơ là lời nhắc nhở chúng ta cần trân trọng những gì cha ông đã hi sinh để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng thời nỗ lực phấn đấu để xứng đáng với những gì cha ông đã trao truyền.
câu 4. Trong đoạn trích trên, tác giả sử dụng biện pháp tu từ so sánh để thể hiện tình cảm sâu sắc của người cha dành cho con trai mình. Cụ thể, hai hình ảnh được so sánh là "cánh chim" và "thân cây mọc thẳng". Hai hình ảnh này đều mang ý nghĩa biểu tượng cho sự tự do, mạnh mẽ, kiên cường và bất khuất.
* Cánh chim tượng trưng cho khát vọng tự do, bay bổng, không bị ràng buộc bởi bất kỳ điều gì. Người cha muốn con trai mình cũng sẽ trở thành một người tự do, dám nghĩ dám làm, không sợ hãi trước khó khăn thử thách.
* Thân cây mọc thẳng tượng trưng cho sự vững chắc, kiên định, luôn hướng về phía trước. Người cha mong muốn con trai mình sẽ luôn giữ vững lập trường, không dễ dàng bị lung lay bởi những cám dỗ bên ngoài.
Bằng cách sử dụng phép so sánh, tác giả đã tạo nên một hình ảnh ẩn dụ đẹp đẽ, giàu sức gợi, giúp người đọc dễ dàng cảm nhận được tình yêu thương vô bờ bến của người cha đối với con trai. Đồng thời, qua đó, tác giả cũng gửi gắm thông điệp về việc mỗi người cần phải sống một cuộc đời tự do, độc lập, luôn hướng về phía trước, vượt qua mọi khó khăn thử thách để đạt được mục tiêu của bản thân.
câu 5. Trong cuộc đời, ai cũng sẽ trải qua những thăng trầm, biến cố khác nhau. Có những lúc ta hạnh phúc ngập tràn nhưng cũng có những khoảnh khắc đau khổ tột cùng. Và rồi đến cuối cùng, chúng ta đều phải đối diện với sự ra đi vĩnh viễn của chính mình. Vậy nên, điều quan trọng nhất là mỗi người cần sống sao cho khi mất đi vẫn được "sống mãi trong lòng mọi người".
Sống mãi trong lòng mọi người nghĩa là tạo dựng được dấu ấn riêng biệt trong tâm trí của họ. Đó không chỉ đơn thuần là sự tồn tại vật chất mà còn là sự ghi nhớ, trân trọng và ngưỡng mộ từ cộng đồng xung quanh. Để đạt được điều này, mỗi cá nhân cần nỗ lực hết mình, cống hiến cho xã hội bằng cả trái tim và khối óc. Chúng ta có thể bắt đầu từ những hành động nhỏ bé như giúp đỡ người già qua đường, nhường chỗ trên xe buýt,... Những việc làm tốt đẹp dù nhỏ nhoi nhưng lại mang ý nghĩa to lớn, góp phần lan tỏa năng lượng tích cực và xây dựng một xã hội văn minh, tốt đẹp hơn.
Tuy nhiên, để thực sự được "sống mãi" trong lòng mọi người, chúng ta cần hướng tới những giá trị cao đẹp hơn nữa. Đó là tình yêu thương, sự sẻ chia, lòng vị tha,... Những phẩm chất tốt đẹp ấy sẽ giúp chúng ta trở thành những con người có ích cho xã hội, được mọi người yêu mến và kính trọng. Hãy tưởng tượng nếu thế giới này toàn những người vô tâm, vô cảm thì nó sẽ lạnh lẽo và cô độc biết bao!
Để kết thúc, tôi muốn nhắc lại rằng mỗi người sinh ra đều có sứ mệnh riêng của mình. Sứ mệnh đó là gì thì tùy thuộc vào bản thân mỗi người. Nhưng điều quan trọng nhất là chúng ta phải luôn nỗ lực, phấn đấu để hoàn thiện bản thân, đóng góp cho xã hội và được "sống mãi" trong lòng mọi người.