câu 1: a) Câu "khiến cho ràng rịt nhau mới mong đến thịnh trị" có thể hiểu là để đạt được sự thịnh trị trong quản lý nhà nước, cần phải có sự kiểm soát và giám sát lẫn nhau giữa các cơ quan, bộ phận trong chính quyền. Cụ thể, nội các và cơ mật viện phải có trách nhiệm kiểm tra lẫn nhau, đảm bảo rằng các quyết định và hành động của mỗi bên đều đúng đắn và hợp lý. Sự "ràng rịt" ở đây thể hiện mối quan hệ chặt chẽ, có sự giám sát và trách nhiệm giữa các cơ quan, từ đó tạo ra một hệ thống quản lý hiệu quả, tránh được sự lạm dụng quyền lực và sai sót trong công việc.
b) Những bài học kinh nghiệm có thể vận dụng vào cải cách hành chính ở Việt Nam hiện nay bao gồm:
1. Tăng cường sự giám sát và kiểm tra lẫn nhau: Cần thiết lập cơ chế giám sát giữa các cơ quan nhà nước để đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm trong quản lý. Điều này giúp phát hiện và xử lý kịp thời các sai phạm.
2. Phân định rõ trách nhiệm: Mỗi cơ quan, bộ phận cần có trách nhiệm rõ ràng trong công việc của mình, tránh tình trạng đùn đẩy trách nhiệm. Điều này sẽ giúp nâng cao hiệu quả công việc và giảm thiểu sai sót.
3. Khuyến khích sự phối hợp giữa các cơ quan: Các cơ quan nhà nước cần có sự phối hợp chặt chẽ trong việc thực hiện nhiệm vụ, từ đó tạo ra sự đồng bộ trong quản lý và điều hành.
4. Đảm bảo tính minh bạch và công khai: Cải cách hành chính cần hướng tới việc công khai thông tin, tạo điều kiện cho người dân và các tổ chức giám sát hoạt động của chính quyền, từ đó nâng cao tính trách nhiệm của các cơ quan nhà nước.
5. Đào tạo và nâng cao năng lực cho cán bộ công chức: Để thực hiện hiệu quả các cải cách, cần chú trọng đến việc đào tạo, bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ cán bộ công chức, giúp họ có đủ kiến thức và kỹ năng để thực hiện nhiệm vụ.
Những bài học này sẽ góp phần tạo ra một hệ thống hành chính hiệu quả, minh bạch và phục vụ tốt hơn cho người dân.
câu 5: a. Nội dung cuộc cải cách hành chính lớn do vua Lê Thánh Tông thực hiện:
Vào những năm của thế kỉ XV, thời vua Lê Thánh Tông (1460-1490), một cuộc cải cách hành chính lớn đã được tiến hành với những nội dung chính như sau:
- Trung ương: Vua Lê Thánh Tông đã bỏ chức Tề tướng và Đại hành khiển, đồng thời quyết định mọi việc một cách trực tiếp. Dưới vua là 6 bộ do Thượng thư đứng đầu, các cơ quan như Ngự sử đài và Hàn lâm viện được duy trì và có quyền hành cao hơn trước.
- Địa phương: Cả nước được chia thành 13 đạo thừa tuyên, mỗi đạo có 3 ti tông phụ trách các mặt dân sự, quân sự và an ninh. Hệ thống hành chính địa phương vẫn giữ nguyên các đơn vị như phủ, huyện, châu, xã, nhưng người đứng đầu xã là xã trưởng do dân bầu.
- Luật pháp: Năm 1483, bộ luật mới mang tên Quốc triều hình luật (Luật Hồng Đức) được ban hành, gồm 722 điều, 16 chương, được coi là bộ luật tiêu biểu nhất thời phong kiến, thể hiện tính đức trị và nhân văn sâu sắc.
- Quân đội: Được tổ chức quy củ, chặt chẽ theo chế độ ngự binh u nông.
- Chính sách đối nội và đối ngoại: Tập trung vào đoàn kết dân tộc và duy trì quan hệ láng giềng êm đẹp.
b. Phân tích kết quả, ý nghĩa cuộc cải cách và bài học kinh nghiệm trong xây dựng và phát triển đất nước hiện nay:
Kết quả và ý nghĩa của cuộc cải cách:
- Cuộc cải cách hành chính thời Lê Thánh Tông đã góp phần kiện toàn bộ máy hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương, tăng cường quyền lực của nhà vua, chứng tỏ nhà nước quân chủ chuyên chế đạt mức cao độ và hoàn thiện.
- Chính trị ổn định, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế, văn hóa. Bộ luật Hồng Đức không chỉ bảo vệ quyền lợi của người dân mà còn thể hiện sự tiến bộ trong tư duy pháp lý của xã hội.
- Cuộc cải cách đã đưa chế độ phong kiến Việt Nam phát triển đến đỉnh cao, tạo nền tảng cho sự hưng thịnh của đất nước trong thời kỳ sau đó.
Bài học kinh nghiệm trong xây dựng và phát triển đất nước hiện nay:
- Tập trung quyền lực và quản lý hiệu quả: Cần có sự tập trung quyền lực vào những người có năng lực, đồng thời xây dựng một bộ máy hành chính tinh gọn, hiệu quả.
- Luật pháp và chính sách công minh: Việc ban hành và thực thi các bộ luật công bằng, bảo vệ quyền lợi của mọi tầng lớp trong xã hội là rất quan trọng.
- Đoàn kết dân tộc: Chính sách đoàn kết và phát triển quan hệ tốt đẹp với các quốc gia láng giềng là yếu tố then chốt để duy trì hòa bình và phát triển bền vững.
- Đổi mới và cải cách liên tục: Cần có sự đổi mới và cải cách liên tục để phù hợp với sự phát triển của xã hội và thế giới, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Những bài học này vẫn còn nguyên giá trị trong việc xây dựng và phát triển đất nước hiện nay, giúp tạo ra một xã hội công bằng, văn minh và thịnh vượng.