1. Hình ảnh trung tâm của bài thơ là "mẹ". Bài thơ tập trung vào việc khắc họa hình ảnh người mẹ qua các chi tiết như "nón lá", "cào cào cánh sen", "mạ non", "trăng liềm", "cỏ dày", "cây lúa",...
2. Từ ngữ, hình ảnh miêu tả thiên nhiên trong đoạn thơ trên là: "bờ ruộng", "năm nào", "mưa bay trắng cỏ", "cào cào cánh sen", "đầu hạ", "trăng liềm", "cuối thu", "quanh quanh", "một mảnh", "bấy nhiêu", "toan tính", "chưa yên", "gạt cỏ", "cỏ dày", "cây lúa", "chen nhọc nhằn".
3. Chủ đề của bài thơ là tình mẫu tử thiêng liêng, sự hy sinh thầm lặng của người mẹ dành cho con cái. Tác giả thể hiện lòng biết ơn và trân trọng đối với công lao to lớn của mẹ.
4. Biện pháp tu từ điệp từ "tính" được sử dụng trong hai câu thơ "Xoè tay tính tháng tính năm / Tính người? Nào biết xa xăm cõi người" nhằm nhấn mạnh sự vất vả, gian nan mà người mẹ phải trải qua để nuôi dưỡng con cái. Điệp từ "tính" gợi lên cảm giác mệt mỏi, lo lắng, nhưng cũng ẩn chứa niềm tự hào về những nỗ lực không ngừng nghỉ của người mẹ. Câu hỏi "Tính người? Nào biết xa xăm cõi người?" đặt ra vấn đề về giá trị của cuộc sống, về ý nghĩa của việc sống trọn vẹn và có ích cho đời.
5. Qua câu thơ "Đồng quang bóng mẹ nắng nôi một mình", ta thấy được sự hi sinh thầm lặng của người mẹ. Mẹ luôn âm thầm chịu đựng khó khăn, vất vả để mang lại hạnh phúc cho con cái. Điều này khiến chúng ta suy ngẫm về trách nhiệm của bản thân đối với cha mẹ. Chúng ta cần biết ơn và chăm sóc cha mẹ khi họ già yếu, bởi đó chính là cách báo đáp công ơn dưỡng dục của họ.