Đọc đoạn trích sau: Đặt vào ngày cuối Đông đầu Xuân, ngày Tết Nguyên Đán còn có một thâm ý sâu xa hơn nữa; theo Từ Nguyên, xuân có nghĩa là “trai gái vừa lòng nhau”, xuân là cựa động, băng giá tan hết,...

câu 1. Trong văn bản, từ "xuân" được giải thích là:

* Theo từ nguyên: "Xuân" có nghĩa là "trai gái vừa lòng nhau".
* Theo quan niệm: Xuân là cựa động, băng giá tan hết, muôn vật đến mùa xuân đều cựa động mà sống lại.
* Theo tín ngưỡng: Người Việt Nam tin rằng thần đất vắng mặt trong ba ngày Tết nên không ai được động chạm đến đất như cày bừa cuốc xới lên hay giã gạo làm cho vang động đất.
* Theo truyền thống: Ngày Tết có ý nghĩa là đón đợi sự trở về của thần đất, mong muốn cây cối, muôn vật trở lại cuộc sống bình thường, sinh sôi nảy nở.
* Theo phong tục: Trong dịp Tết, người nông dân thường nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí để giải tỏa căng thẳng, tạo điều kiện cho cây cối, muông thú hồi phục sức khỏe.
* Theo tinh thần: Tết mang ý nghĩa là sự khởi đầu mới, hy vọng cho một năm mới tốt đẹp, an lành, hạnh phúc.

Phản ánh:

Qua việc phân tích từ "xuân" trong văn bản, chúng ta có thể thấy tác giả Vũ Bằng đã sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để giải thích ý nghĩa của từ này. Từ góc độ ngôn ngữ học, ông tập trung vào nguồn gốc của từ "xuân", từ nguyên của nó. Từ góc độ văn hóa, ông nhấn mạnh ý nghĩa biểu tượng của "xuân" trong đời sống tâm linh, phong tục tập quán của người Việt Nam. Điều này cho thấy, tác giả không chỉ đơn thuần cung cấp kiến thức về ngôn ngữ mà còn muốn truyền tải những giá trị văn hóa, tinh thần của dân tộc qua từ "xuân".

câu 2. Các trò chơi dân gian được chơi trong dịp Tết là:
- Rước ả đào, tuồng cổ, phường chèo về diễn.
- Hát múa hát đối đáp.
- Đu quay.

câu 3. Đoạn trích "Tết, hỡi cô mặc cái yếm xanh" của Vũ Bằng đề cập đến phong tục Tết Nguyên Đán của Việt Nam, đặc biệt là ở Bắc Bộ. Tác giả miêu tả chi tiết về các hoạt động truyền thống diễn ra trong dịp Tết, từ việc chuẩn bị nhà cửa, trang trí, cúng bái, đến các trò chơi dân gian, ẩm thực và tâm linh.

Phân tích:

* Miêu tả sinh động: Đoạn trích sử dụng nhiều hình ảnh cụ thể, sinh động để tái hiện khung cảnh Tết Nguyên Đán. Ví dụ: "bước ra khỏi Hà Nội một hai cây số ta có thể thấy ở bất cứ làng nào cũng có trồng một vài cây đu", "cây đu làm bằng tám cọc tre, trồng rất chắc dưới đất", "các cô, các cậu càng đưa mạnh". Những hình ảnh này giúp người đọc dễ dàng hình dung được không khí náo nhiệt, rộn ràng của ngày Tết.
* Ngôn ngữ giàu cảm xúc: Tác giả sử dụng ngôn ngữ giàu cảm xúc, thể hiện rõ niềm tự hào và yêu mến đối với phong tục Tết Nguyên Đán. Ví dụ: "ngày tết ở Bắc, rỗi rãi mà đi xem hết hội này đến lễ kia như thế, phải nói thật quả là mình sung sướng như tiên", "xin trời Phật phù hộ cho không bao giờ có những ngày xuân, ngày Tết không có hoa và bướm, không bao giờ có những người không được thương yêu; không bao giờ có những cây không nảy lộc, những cặp mắt không sáng ngời và cũng không bao giờ lại có những con người xảo trá, tham tàn, độc ác...".
* Ý nghĩa nhân văn: Đoạn trích thể hiện tinh thần đoàn kết, gắn bó cộng đồng, tôn trọng truyền thống văn hóa dân tộc. Ví dụ: "Ngày Tết, bước ra khỏi Hà Nội một hai cây số ta có thể thấy ở bất cứ làng nào cũng có trồng một vài cây đu để cho trai gái trong làng hay những vùng quanh đấy đến dún dẩy với nhau", "hai lá cờ đuôi nheo cũng phải rung lên một cách đa tình".

Kết luận:

Đoạn trích "Tết, hỡi cô mặc cái yếm xanh" của Vũ Bằng là một bức tranh sinh động về phong tục Tết Nguyên Đán của Việt Nam, thể hiện nét đẹp văn hóa truyền thống và tinh thần đoàn kết của người dân. Qua đó, tác giả gửi gắm thông điệp về sự trân trọng, gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.

câu 4. Câu "Tết đi thăm nhau, chúc mừng nhau, uống rượu ăn mứt, ăn kẹo với nhau, đánh cờ đánh kiệu với nhau, vui quá thể, ai mà lại còn không biết; nhưng vui thấm thía, vui ý nghĩa, vui sâu xa thì phải nói thực, đó là nhờ những đám rước, những tục cổ, những trò chơi như thế" sử dụng biện pháp tu từ liệt kê. Tác giả đã liệt kê một loạt các hoạt động, hành động cụ thể diễn ra trong dịp Tết, tạo nên bức tranh sinh động về không khí vui tươi, ấm áp của ngày Tết.

Hiệu quả nghệ thuật:

* Gợi hình: Liệt kê các hoạt động giúp người đọc hình dung rõ nét khung cảnh nhộn nhịp, rộn ràng của ngày Tết.
* Gợi cảm: Nhấn mạnh niềm vui, sự ấm áp, hạnh phúc của mọi người khi sum họp, đoàn tụ trong dịp Tết.
* Nhấn mạnh: Việc liệt kê những hoạt động mang tính truyền thống, đặc trưng của Tết Việt Nam nhằm khẳng định vai trò quan trọng của chúng trong việc tạo nên không khí Tết.
* Chứng minh: Bằng cách liệt kê những hoạt động cụ thể, tác giả chứng minh cho nhận định của mình về niềm vui, ý nghĩa của Tết.

Bên cạnh đó, việc kết hợp giữa liệt kê và so sánh ("vui quá thể") tạo nên sự tương phản, nhấn mạnh mức độ vui vẻ, phấn khởi của ngày Tết. Câu văn trở nên giàu sức biểu đạt, khiến người đọc cảm nhận được trọn vẹn không khí náo nhiệt, tưng bừng của ngày Tết cổ truyền.

câu 5. Đoạn trích "Tết, hỡi cô mặc cái yếm xanh" của Vũ Bằng miêu tả Tết Nguyên Đán qua nhiều khía cạnh khác nhau, tạo nên bức tranh sinh động và đầy cảm xúc về ngày lễ truyền thống này. Dưới ngòi bút tinh tế của ông, chúng ta được chứng kiến sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, cùng với những phong tục tập quán đặc trưng của miền Bắc Việt Nam.

Mở đầu đoạn trích, tác giả giới thiệu về thời gian và bối cảnh của Tết Nguyên Đán, nhấn mạnh đây là khoảng thời gian thiêng liêng khi mọi người quây quần bên gia đình, chuẩn bị đón chào năm mới. Ông sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, gợi tả rõ nét khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống của mùa xuân. Những chi tiết như "cây cối đâm chồi nảy lộc", "muôn vật cựa động mà sống lại", "hoa đồng cỏ nội nở rộ" tạo nên bức tranh thiên nhiên rực rỡ, ấm áp.

Vũ Bằng tiếp tục miêu tả cụ thể các hoạt động và phong tục tập quán trong ngày Tết. Từ việc cúng bái tổ tiên, sum họp gia đình, đến các trò chơi dân gian như đánh đu, chọi gà, đấu vật,... tất cả đều được ông khắc họa một cách chân thực và sinh động. Đặc biệt, ông dành nhiều tâm huyết để phân tích ý nghĩa của từng phong tục, giúp người đọc hiểu rõ hơn về bản sắc văn hóa của người Việt. Ví dụ, việc treo cành đào trước cửa nhà mang ý nghĩa xua đuổi tà ma, mang lại may mắn, an lành cho năm mới. Hay việc gói bánh chưng, bánh giầy tượng trưng cho mong ước về một năm mới đủ đầy, no ấm.

Ngoài ra, Vũ Bằng còn khéo léo lồng ghép những suy ngẫm cá nhân về Tết Nguyên Đán. Ông bày tỏ niềm tự hào về truyền thống văn hóa lâu đời của dân tộc, đồng thời cũng trăn trở về việc bảo tồn và phát huy những giá trị tốt đẹp ấy trong xã hội hiện đại. Qua đó, tác giả khẳng định vai trò quan trọng của Tết Nguyên Đán trong đời sống tinh thần của người Việt, là dịp để mỗi người hướng về cội nguồn, gìn giữ những giá trị truyền thống quý báu.

Nhìn chung, đoạn trích "Tết, hỡi cô mặc cái yếm xanh" của Vũ Bằng đã thể hiện một cách trọn vẹn vẻ đẹp của Tết Nguyên Đán qua lăng kính của một người con đất Bắc. Tác phẩm không chỉ là bức tranh sinh động về ngày lễ truyền thống mà còn là lời tri ân sâu sắc đối với quê hương, đất nước.

câu 6. Chất trữ tình được thể hiện qua việc tác giả sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, cảm xúc, tạo nên bức tranh sinh động về không khí Tết truyền thống ở miền Bắc Việt Nam. Tác giả miêu tả chi tiết từng hoạt động, phong tục tập quán, từ việc chuẩn bị Tết, trang trí nhà cửa, đến các trò chơi dân gian, lễ hội, tạo nên một không khí ấm áp, vui tươi, tràn đầy sức sống. Bên cạnh đó, tác giả còn bộc lộ trực tiếp tình cảm yêu mến, tự hào đối với Tết truyền thống, khẳng định giá trị văn hóa tinh thần của nó.

câu 7. Đoạn trích "Tết, hỡi cô mặc cái yếm xanh" của Vũ Bằng đã khắc họa một bức tranh sinh động về Tết Nguyên Đán - một nét đẹp truyền thống của Việt Nam. Tác giả sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, cảm xúc, tạo nên một không khí ấm áp, vui tươi, tràn đầy sức sống. Qua đó, tác giả muốn gửi gắm thông điệp về sự đoàn kết, yêu thương, hy vọng vào tương lai tốt đẹp.

Phân tích:

* Mong ước về thiên nhiên:
- Mong ước cho thiên nhiên luôn tươi đẹp, tràn đầy sức sống: "xin trời phật phù hộ cho không bao giờ có những ngày xuân, ngày tết không có hoa và bướm". Hình ảnh hoa và bướm tượng trưng cho vẻ đẹp, sự sinh sôi nảy nở, mang đến niềm vui, hạnh phúc cho con người.
- Mong ước cho vạn vật luôn phát triển, sinh sôi: "không bao giờ có những cây không nảy lộc", "những cặp mắt không sáng ngời". Cây cối nảy lộc báo hiệu sự khởi đầu của một năm mới, mang đến hy vọng về sự sinh sôi, phát triển. Cặp mắt sáng ngời biểu thị tâm hồn trong sáng, tinh khôi, tràn đầy năng lượng.
* Mong ước về con người:
- Mong ước cho mọi người luôn được yêu thương, trân trọng: "không bao giờ có những người không được thương yêu". Tình yêu thương là sợi dây gắn kết con người với nhau, giúp con người vượt qua khó khăn, thử thách.
- Mong ước cho xã hội luôn công bằng, tốt đẹp: "không bao giờ có những con người xảo trá, tham tàn, độc ác". Đây là mong ước về một xã hội hòa bình, ổn định, nơi con người sống chan hòa, yêu thương lẫn nhau.

Kết luận:

Qua đoạn trích, chúng ta có thể thấy rõ mong ước của tác giả khi Tết đến, Xuân về. Đó là mong ước cho thiên nhiên luôn tươi đẹp, tràn đầy sức sống, cho con người luôn được yêu thương, trân trọng, cho xã hội luôn công bằng, tốt đẹp. Những mong ước ấy thể hiện tấm lòng nhân hậu, vị tha, hướng thiện của tác giả. Đồng thời, nó cũng phản ánh nét đẹp truyền thống của người Việt Nam, luôn coi trọng tình cảm gia đình, cộng đồng, mong muốn một cuộc sống yên bình, hạnh phúc.

câu 8. - Đồng tình: Quan điểm "nên bỏ Tết truyền thống" là một vấn đề gây tranh cãi trong xã hội hiện đại. Tuy nhiên, tôi đồng tình với quan điểm này bởi nhiều lý do.
- Thứ nhất, việc duy trì Tết truyền thống đòi hỏi nguồn lực lớn về tài chính và nhân lực. Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, việc tiêu tốn ngân sách nhà nước và sức lao động của người dân để tổ chức Tết truyền thống là không cần thiết. Thay vào đó, chúng ta có thể tập trung vào các hoạt động khác mang tính cộng đồng và hiệu quả hơn.
- Thứ hai, Tết truyền thống đang dần mất đi ý nghĩa ban đầu của nó. Nhiều phong tục, tập quán truyền thống bị lãng quên hoặc biến đổi theo hướng tiêu cực. Ví dụ, thay vì sum họp gia đình, nhiều người trẻ tuổi chọn du lịch hoặc tiệc tùng, dẫn đến sự thiếu gắn kết giữa các thế hệ. Việc duy trì Tết truyền thống trong bối cảnh này không chỉ không mang lại lợi ích mà còn góp phần làm suy yếu giá trị văn hóa truyền thống.
- Thứ ba, việc loại bỏ Tết truyền thống giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Mỗi năm, hàng triệu tấn rác thải nhựa được sử dụng trong dịp Tết, góp phần làm tăng lượng khí thải carbon và ô nhiễm môi trường. Bằng cách chuyển sang các hình thức kỷ niệm khác, chúng ta có thể giảm bớt gánh nặng cho môi trường và thúc đẩy lối sống bền vững.
- Tuy nhiên, tôi cũng nhận thức được rằng Tết truyền thống là một phần quan trọng của bản sắc văn hóa Việt Nam. Nó mang ý nghĩa tâm linh, gìn giữ truyền thống và tạo dựng mối quan hệ gia đình. Do đó, việc loại bỏ hoàn toàn Tết truyền thống có thể gây ra sự phản đối từ một bộ phận người dân.
- Giải pháp: Thay vì loại bỏ hoàn toàn, chúng ta có thể tìm kiếm những cách tiếp cận mới nhằm bảo tồn và phát huy giá trị của Tết truyền thống. Ví dụ, chúng ta có thể tổ chức các hoạt động văn hóa truyền thống trong suốt cả năm, khuyến khích mọi người tham gia và trải nghiệm. Đồng thời, chúng ta cũng cần thúc đẩy các hình thức kỷ niệm khác mang tính cộng đồng và thân thiện với môi trường.
- Kết luận: Tôi tin rằng việc loại bỏ Tết truyền thống là một biện pháp cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm nguồn lực mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững cho xã hội. Tuy nhiên, chúng ta cần cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo rằng việc loại bỏ này không làm mất đi những giá trị cốt lõi của Tết truyền thống.