Đọc đoạn trích: "... Thân gái như hạt mưa sa Hạt vào gác tía, hạt ra vũng lầy" Tiếng mẹ ru xưa chồng chất đắng cay Trong đôi mắt thức đêm dài thăm thẳm Bên ngọn đèn con lắt leo không đủ ẩm Bàn ta...

câu 1. Đoạn trích "Hạt Mưa Sa" thuộc thể loại thơ trữ tình, với đề tài về cuộc sống và số phận của những người phụ nữ trong xã hội phong kiến Việt Nam. Chủ đề chính của bài thơ là sự đấu tranh cho quyền tự do, hạnh phúc và bình đẳng giới tính. Tác giả sử dụng hình ảnh "hạt mưa sa" để biểu tượng hóa cuộc đời bất ổn, đầy biến động của những người phụ nữ bị áp bức bởi chế độ phong kiến. Bài thơ cũng phản ánh nỗi đau khổ, sự hy sinh thầm lặng của họ trong việc bảo vệ gia đình và truyền thống dân tộc. Đồng thời, tác giả cũng khẳng định giá trị nhân bản, khát vọng tự do và hạnh phúc của con người.

câu 2. Câu thơ sử dụng biện pháp tu từ so sánh trong đoạn trích là: "Tôi cất lời ca rằng: "Đời tôi không giống hạt mưa sa""

- Phân tích: Câu thơ này sử dụng phép so sánh ngang bằng với từ so sánh "giống". Tác giả đã so sánh cuộc đời mình với hình ảnh "hạt mưa sa", nhằm thể hiện sự bất định, bấp bênh và đầy thử thách của cuộc sống.
- Hiệu quả nghệ thuật: So sánh giúp tác giả tạo nên hình ảnh ẩn dụ về cuộc đời, đồng thời nhấn mạnh sự khác biệt, độc lập của bản thân. Nó gợi lên cảm giác tự do, phóng khoáng, khẳng định ý chí vươn lên, vượt qua mọi khó khăn để đạt được mục tiêu.

câu 3. Đoạn trích "Hạt Mưa Sa" của nhà thơ Nguyễn Duy đã khắc họa một cách tinh tế và sâu sắc về cuộc sống của những người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến. Hình ảnh "hạt mưa sa" được sử dụng để miêu tả sự bất hạnh, khổ đau và hy vọng mong manh của họ.

* Sự bất hạnh: Hạt mưa sa tượng trưng cho số phận nhỏ bé, bấp bênh của người phụ nữ. Họ bị coi thường, bị áp bức bởi những định kiến xã hội, bị ép buộc vào những vai trò hạn chế. Cuộc sống của họ đầy rẫy khó khăn, gian truân, nhưng họ vẫn kiên cường vượt qua.
* Khổ đau: Tiếng mẹ ru xưa "chồng chất đắng cay trong đôi mắt thức đêm dài thăm thẳm", thể hiện nỗi đau đớn, tủi nhục mà người phụ nữ phải gánh chịu. Họ phải đối mặt với nhiều thử thách, từ việc nuôi con, chăm sóc gia đình đến việc đấu tranh giành quyền tự do, bình đẳng.
* Hy vọng mong manh: Dù cuộc sống đầy rẫy khó khăn, người phụ nữ vẫn giữ vững niềm tin vào tương lai tốt đẹp hơn. Câu thơ "tôi cất lời ca rằng: “đời tôi không giống hạt mưa sa" mà ảnh nắng của ngày xuân mơ ước hôm nay tôi dừng lại bên đường quê năm trước sau lũy tre xanh vằng tiếng à ơi..." thể hiện khát khao vươn lên, thoát khỏi vòng xoáy bất hạnh.

Hình ảnh "hạt mưa sa" mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc, phản ánh chân thực cuộc sống của người phụ nữ trong xã hội cũ. Nó cũng gợi nhắc chúng ta về trách nhiệm của mỗi cá nhân trong việc bảo vệ và nâng cao vị trí của phụ nữ trong xã hội hiện đại.

câu 4. Phân tích:

* Câu hỏi: Theo anh/chị, vì sao khi nhớ về mẹ, nhân vật trữ tình tôi lại viết "hạt mưa sa trên bùn lầy nước đọng"; nhưng khi cất lời ca về cuộc đời mình, tôi lại cho cho rằng "đời tôi không giống hạt mưa sa"?
* Trả lời:

- Câu thơ "Hạt mưa sa trên bùn lầy nước đọng" thể hiện sự bất hạnh, khổ cực của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa. Hình ảnh "hạt mưa sa" gợi lên sự nhỏ bé, yếu đuối, dễ bị vùi dập bởi những khó khăn, thử thách. "Bùn lầy nước đọng" tượng trưng cho môi trường khắc nghiệt, đầy rẫy những bất công và áp bức. Qua đó, tác giả muốn nhấn mạnh nỗi khổ đau, bất hạnh của người phụ nữ trong xã hội cũ.

- Câu thơ "Đời tôi không giống hạt mưa sa" thể hiện sự tự tin, bản lĩnh của nhân vật trữ tình. Dù trải qua nhiều gian nan, thử thách, nhưng nhân vật vẫn giữ vững tinh thần lạc quan, ý chí kiên cường. Nhân vật không chấp nhận số phận, mà luôn nỗ lực vươn lên để khẳng định giá trị bản thân. Câu thơ mang thông điệp về sự vượt qua nghịch cảnh, hướng đến một tương lai tươi sáng hơn.

Kết luận:

Hai câu thơ đối lập nhau tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc sắc. Chúng vừa bổ sung, vừa làm nổi bật chủ đề chính của bài thơ: sự bất hạnh của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa và khát vọng vươn lên, khẳng định giá trị bản thân của họ. Đồng thời, hai câu thơ cũng thể hiện tài năng sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm của nhà thơ.

câu 5. Đoạn trích "Thân gái như hạt mưa sa..." đã gợi lên những suy nghĩ sâu sắc về trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay đối với Tổ quốc. Đoạn trích sử dụng hình ảnh ẩn dụ "hạt mưa sa" để miêu tả cuộc đời của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Họ bị áp bức, bóc lột, phải chịu nhiều bất hạnh và khổ đau. Tuy nhiên, họ vẫn giữ được tinh thần kiên cường, ý chí vươn lên. Điều này thể hiện sự mạnh mẽ, bản lĩnh của người phụ nữ Việt Nam.

Thế hệ trẻ hôm nay cần kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp ấy. Chúng ta cần có ý thức trách nhiệm với Tổ quốc, sẵn sàng cống hiến sức lực, trí tuệ để xây dựng và bảo vệ đất nước. Cụ thể, chúng ta cần:

- Học tập, rèn luyện để trở thành người có tri thức, có đạo đức, có năng lực.

- Tích cực tham gia các hoạt động xã hội, góp phần giải quyết những vấn đề cấp bách của đất nước.

- Bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh quốc gia.

- Xây dựng nếp sống văn minh, lành mạnh, góp phần xây dựng đất nước giàu đẹp, văn minh.

Trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay đối với Tổ quốc là vô cùng quan trọng. Mỗi người trẻ hãy nỗ lực hết mình để đóng góp sức lực, trí tuệ cho sự phát triển của đất nước.