i:
câu 1: Đoạn thơ được viết theo thể thơ tự do.
câu 2: Đoạn thơ sử dụng nhiều từ ngữ thể hiện trực tiếp tâm trạng của nhân vật trữ tình: "bật khóc", "có lỗi". Những từ ngữ này được đặt ở đầu mỗi khổ thơ, tạo nên sự nhấn mạnh vào cảm xúc của nhân vật. Từ đó, tác giả muốn truyền tải đến độc giả những suy tư, trăn trở của nhân vật trước những giá trị truyền thống của quê hương.
câu 3: Đoạn thơ "Mẹ cho của hồi môn là câu hát" thể hiện tình cảm sâu sắc của tác giả đối với quê hương và những giá trị truyền thống mà cha ông đã để lại. Dòng thơ này mang nhiều ý nghĩa sâu sắc:
- Của hồi môn: Là tài sản được trao tặng khi kết hôn, tượng trưng cho sự khởi đầu mới, hy vọng và ước mơ. Trong trường hợp này, "của hồi môn" không chỉ đơn thuần là vật chất mà còn là tinh thần, là tình yêu thương, lòng biết ơn và sự trân trọng dành cho quê hương.
- Câu hát: Câu hát Quan Họ là biểu tượng của văn hóa, nghệ thuật và tâm hồn người Việt Nam. Nó chứa đựng những giá trị truyền thống, lịch sử và bản sắc riêng biệt của vùng đất Kinh Bắc. Việc "cho của hồi môn là câu hát" thể hiện mong muốn con cái sẽ tiếp tục gìn giữ và phát huy những giá trị đó trong cuộc sống.
- Tình yêu quê hương: Tác giả thể hiện tình yêu tha thiết với quê hương qua việc nhắc đến những hình ảnh quen thuộc như "lời chênh vênh uốn lượn mái chùa", "bà tiên ông bụt giúp người". Tình yêu ấy được thể hiện qua nỗi nhớ da diết, qua sự day dứt khi phải rời xa quê hương.
- Sự tri ân: Tác giả tri ân mẹ vì đã nuôi dưỡng và truyền đạt những giá trị tốt đẹp của quê hương cho con cái. Mẹ là người đã cho con "câu hát" - món quà vô giá, là hành trang quý báu để con bước vào cuộc sống.
Dòng thơ "Mẹ cho của hồi môn là câu hát" là lời khẳng định về tầm quan trọng của văn hóa truyền thống và tình yêu quê hương. Nó cũng là lời nhắn nhủ con cái hãy luôn ghi nhớ và trân trọng những giá trị thiêng liêng ấy.
câu 4: Phân tích tác dụng của phép đối:
Trong hai dòng thơ "Nhưng mẹ vẫn một đời áo rách / Cố giữ lành câu quan họ thôi", tác giả sử dụng biện pháp tu từ đối giữa hai cụm từ "áo rách" và "câu quan họ". Phép đối này tạo nên sự tương phản rõ nét giữa hình ảnh "áo rách" - biểu tượng cho cuộc sống nghèo khó, vất vả của người mẹ và "câu quan họ" - biểu tượng cho tinh thần lạc quan, thanh tao, đẹp đẽ của người dân vùng Kinh Bắc. Sự đối lập này làm nổi bật lên phẩm chất cao quý của người mẹ, dù cuộc sống khó khăn nhưng vẫn luôn giữ gìn những giá trị truyền thống tốt đẹp của quê hương.
Bên cạnh đó, phép đối còn góp phần tạo nên nhịp điệu đều đặn, cân bằng cho câu thơ, đồng thời tăng thêm sức gợi hình, gợi cảm cho lời thơ. Nó khiến cho người đọc dễ dàng hình dung ra cảnh tượng người mẹ già yếu, mặc chiếc áo rách, nhưng vẫn kiên cường giữ gìn nét đẹp văn hóa của quê hương.
câu 5: Em đồng ý với lời của người mẹ được tác giả thể hiện trong hai câu thơ "Mẹ thường bảo làng ta giàu cổ tích / Có bà tiên ông bụt giúp người..." bởi lẽ những giá trị truyền thống tốt đẹp luôn cần được gìn giữ và phát huy. Những nét đẹp ấy sẽ trở thành nguồn động lực to lớn để mỗi cá nhân sống hướng thiện hơn.
ii:
câu 1. Trong cuộc sống này, thứ tình cảm nào cũng sẽ phai mờ theo năm tháng, duy chỉ có tình mẫu tử là mãi vẹn nguyên như ngày đầu. Bởi lẽ đó, tôi đã vô cùng ấn tượng với hình ảnh người mẹ trong hai khổ thơ trên. Đó là người phụ nữ tần tảo sớm hôm, sẵn sàng hi sinh tất cả vì con cái. Dù phải chịu đựng bao mưa nắng, dãi dầu, mẹ vẫn kiên cường chống đỡ, bởi mẹ luôn lo lắng cho đàn con ở nhà. Trong mắt mẹ, ngôi làng ấy thật giàu có, sung túc, bởi nó chứa đựng những kỉ niệm tuổi thơ của các con. Nhưng đến khi mẹ mất đi rồi, đứa con ấy mới nhận ra, bấy lâu nay, mẹ đã âm thầm gánh vác hết thảy mọi chuyện, để dành cho con những điều tốt đẹp nhất. Câu nói "làng ta giàu" chính là minh chứng rõ nét nhất cho tấm lòng hy sinh, vị tha của mẹ. Giờ đây, khi trở về thăm quê, đứng trước mộ mẹ, người con ấy bồi hồi nhớ lại những kí ức xưa cũ. Nỗi nhớ mẹ da diết, khôn nguôi khiến tác giả càng thêm đau đớn, xót xa. Dẫu biết mẹ đã khuất núi, song tác giả vẫn luôn mong mỏi được gặp lại mẹ dù chỉ là trong giây phút ngắn ngủi. Qua đây, tác giả muốn gửi gắm tới độc giả bức thông điệp sâu sắc: Hãy luôn biết ơn và trân trọng những công lao to lớn của cha mẹ!
Bên cạnh đó, chúng ta cần tích cực trau dồi vốn ngôn từ, rèn luyện khả năng viết lách để có thể làm sáng tỏ nội dung tác phẩm. Đồng thời, mỗi người hãy trân trọng những khoảnh khắc được ở bên gia đình, bởi đó chính là liều thuốc tinh thần quý giá, tiếp thêm sức mạnh cho chúng ta trên chặng đường sắp tới.
câu 2. Henry Van Dyke đã từng viết: “Trong đời người có ba điều quan trọng: thứ nhất là sống tử tế, thứ hai là tử tế, và thứ ba là phải tử tế”. Quả thật, việc rèn luyện đạo đức, nhân phẩm đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi con người. Vậy chúng ta hiểu câu nói trên như thế nào? Người trẻ cần học cách sống tử tế như thế nào?
Trước hết, chúng ta cần hiểu “sống tử tế” là gì? Tử tế là sự tốt bụng, là những hành động, cử chỉ, lời nói thể hiện sự yêu thương, đồng cảm, chia sẻ và giúp đỡ người khác; sống luôn hướng đến mọi người, sẵn sàng hi sinh lợi ích cá nhân vì cộng đồng. Có rất nhiều biểu hiện của lối sống tử tế. Đó có thể là những hành động hết sức cao cả, vĩ đại hoặc có thể chỉ là những việc làm rất nhỏ mỗi ngày. Chẳng hạn như bạn biết thưa gửi với người lớn, yêu thương trẻ em, người già; bạn biết dọn dẹp nhà cửa, nấu cơm giúp bố mẹ, biết quét sân, rửa bát, nấu cơm…; bạn biết lễ phép với ông bà, thầy cô; bạn biết cứu người khi gặp hoạn nạn, sơ cứu người bị tai nạn, giúp đỡ người cơ nhỡ, bất hạnh; bạn biết tham gia các hoạt động tình nguyện, phong trào đền ơn đáp nghĩa trong xã hội… Tất cả những hành động ấy đều xuất phát từ tấm lòng nhân ái, từ lương tâm trong sáng của mỗi người.
Lòng tử tế có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống. Trước hết, nó giúp xây dựng một xã hội bình đẳng, văn minh, bác ái. Khi có nhiều người sống tử tế, xã hội sẽ không còn những mâu thuẫn, xung đột, đánh nhau,… nhờ đó, cuộc sống sẽ trở nên an toàn, thân thiện và tốt đẹp hơn. Bên cạnh đó, sự tử tế còn giúp gắn kết tình cảm giữa con người, tạo nên một khối thống nhất, vững mạnh. Không chỉ vậy, nó còn giúp chúng ta nâng cao giá trị bản thân, hoàn thiện nhân cách và được mọi người yêu mến, kính trọng. Như vậy, có thể thấy, lòng tử tế mang lại rất nhiều ý nghĩa to lớn. Bởi vậy, chúng ta cần trân trọng và phát huy truyền thống tốt đẹp này.
Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện nay vẫn còn có nhiều người sống thờ ơ, vô cảm, ích kỉ, thiếu trách nhiệm với cộng đồng. Họ dửng dưng trước những nỗi đau của đồng loại, chỉ nghĩ đến lợi ích bản thân. Những người như thế thật đáng chê trách.
Để sống tử tế, trước hết, chúng ta cần có nhận thức đúng đắn về lối sống này. Đồng thời, cần có những hành động thiết thực để thể hiện tấm lòng tử tế của mình. Mỗi người hãy bắt đầu bằng những việc làm nhỏ bé như lễ phép với người lớn, yêu thương trẻ em, người già, giúp đỡ bạn bè, giúp đỡ người gặp khó khăn,… Bên cạnh đó, chúng ta cần lên án và phê phán những hành vi thiếu tử tế, thiếu tôn trọng người khác như bạo lực gia đình, bạo lực học đường,…
Câu nói của Henry Van Dyke đã gợi mở cho chúng ta về một lối sống đẹp đẽ. Hãy sống tử tế, bởi “nơi lạnh nhất không phải là Bắc Cực mà là nơi không có tình thương”. Mỗi người hãy góp một chút ấm áp để cuộc đời thêm tươi đẹp!