Nữa đêm thức không làm sao ngủ lại Đốt lửa lên, chỉ nhớ mặt trời thôi Cơn gió thoảng như bàn tay của bạn, Ha vội vàng trên ngọn lửa cùng tôi Nhà tôi nằm bên bờ cát loi thoi Kỷ niệm thổi u u trong vỏ ố...

câu 1. Thể thơ tự do

câu 2. Các câu chuyện cổ được nhắc đến trong đoạn thơ là:

* Tà áo xanh đung đưa trong quả thị: Câu chuyện này có thể ám chỉ đến nhân vật Tấm trong truyện cổ tích "Tấm Cám".
* Nghe lập cập ngựa Mỵ Châu - Trọng Thủy: Câu chuyện này liên quan đến truyền thuyết về cuộc chiến tranh giữa nước Âu Lạc và quân Hán, với sự phản bội của Mỵ Châu và cái chết bi thảm của nàng.
* Đầu voi chín ngà… và ngựa chín hồng mao: Có thể ám chỉ đến câu chuyện "Thạch Sanh" hoặc "Sơn Tinh - Thủy Tinh", nhưng dựa vào ngữ cảnh, câu thơ này dường như muốn nói đến việc tìm kiếm những thứ quý giá, tượng trưng cho sự giàu sang và quyền lực.

Phản ánh:

Qua bài tập này, học sinh có thể rèn luyện kỹ năng đọc hiểu, phân tích tác phẩm văn học, đặc biệt là khả năng nhận biết và phân loại các yếu tố nghệ thuật trong thơ ca. Việc sử dụng phương pháp tiếp cận thay thế giúp học sinh linh hoạt hơn trong việc giải quyết vấn đề, từ đó nâng cao khả năng tư duy logic và sáng tạo. Bên cạnh đó, việc mở rộng bài tập bằng cách kết nối với kiến thức lịch sử, văn hóa dân gian cũng giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về nội dung và ý nghĩa của tác phẩm.

câu 3. Trong đoạn thơ "Cuối cánh rừng, rơi xuống mấy ngôi sao / Ngày mai ở đấy sẽ bay lên tiếng hát chung quanh đây nhiều hố bom rách nát / Chung quanh đây nhiều chồi non dịu mát / Sẽ là nơi tôi thức đợi mặt trời", tác giả Hoàng Nhuận Cầm đã sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ nối tiếp với cụm từ "chung quanh đây".

- Cụm từ "chung quanh đây" được lặp lại hai lần, tạo nên sự nhấn mạnh về vị trí địa lý cụ thể mà tác giả đang nhắc đến.
- Cách lặp lại này giúp tăng cường tính biểu cảm cho câu thơ, khiến cho khung cảnh chiến trường trở nên rõ nét hơn, đồng thời gợi tả sự bao la, rộng lớn của núi rừng Trường Sơn.
- Điệp ngữ còn góp phần tạo nhịp điệu dồn dập, gấp gáp cho câu thơ, phản ánh tâm trạng hồi hộp, mong chờ của người lính trước giờ chiến đấu.

Ngoài ra, việc kết hợp điệp ngữ với hình ảnh đối lập "hố bom rách nát" và "chồi non dịu mát" tạo nên sự tương phản đầy ấn tượng. Hố bom là dấu vết của chiến tranh tàn khốc, nhưng chồi non lại là biểu tượng của sức sống mãnh liệt, hy vọng vào tương lai tươi sáng. Sự đối lập này càng làm nổi bật ý nghĩa sâu sắc của đoạn thơ: dù chiến tranh có tàn phá đến đâu thì cuộc sống vẫn luôn tiếp diễn, niềm tin và hi vọng vẫn luôn tồn tại.

câu 4. Tuổi trẻ Việt Nam thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước đã thể hiện tinh thần yêu nước sâu sắc, ý chí quyết tâm chiến đấu để bảo vệ đất nước. Điều này được thể hiện rõ nét qua bài thơ "Những câu thơ viết đợi mặt trời" của Hoàng Nhuận Cầm. Bài thơ đã khắc họa hình ảnh những người lính trẻ tuổi, đầy nhiệt huyết, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc. Họ luôn giữ vững niềm tin vào thắng lợi của cuộc kháng chiến, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, gian khổ. Hình ảnh những người lính trẻ tuổi, đầy nhiệt huyết, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc được thể hiện qua những câu thơ:

* "Nửa đêm thức không làm sao ngủ lại / Đốt lửa lên, chỉ nhớ mặt trời thôi": Câu thơ thể hiện sự thao thức, trăn trở của người lính trong đêm khuya. Họ không thể ngủ yên vì nỗi nhớ quê hương, gia đình và khát vọng giành độc lập cho dân tộc. Hình ảnh "mặt trời" là ẩn dụ cho ánh sáng của lý tưởng cách mạng, là niềm tin vào thắng lợi của cuộc kháng chiến.
* "Cơn gió thoảng như bàn tay của bạn / Ha vội vàng trên ngọn lửa cùng tôi": Câu thơ sử dụng biện pháp so sánh để thể hiện sự gắn bó, đồng lòng giữa người lính và ngọn lửa. Ngọn lửa tượng trưng cho sức mạnh, ý chí chiến đấu của người lính. Cơn gió "ha vội vàng" thể hiện sự khẩn trương, quyết tâm của họ trong việc bảo vệ đất nước.
* "Nhà tôi nằm bên bờ cát loi thoi / Kỷ niệm thổi u u trong vỏ ốc": Câu thơ gợi lên khung cảnh thanh bình, yên ả của làng quê. Tuy nhiên, nó cũng ẩn chứa nỗi nhớ da diết của người lính về quê hương, gia đình. Những kỷ niệm đẹp đẽ ấy được lưu giữ trong "vỏ ốc", nhưng vẫn luôn hiện hữu trong tâm trí người lính.
* "Đêm trong rừng dự cảm lắm bạn ơi / Thức lại quanh tôi những chuyện cổ xa xôi": Câu thơ thể hiện sự nhạy cảm, tinh tế của người lính trước thiên nhiên. Họ cảm nhận được sự tĩnh lặng, hoang sơ của núi rừng, đồng thời cũng cảm thấy lo lắng, bất an trước những nguy hiểm đang rình rập. Những câu chuyện cổ tích được kể lại trong đêm khuya càng khiến họ thêm phần bồi hồi, xúc động.
* "Thà áo xanh đung đưa trong quả thị / Nghe lập cập ngựa mỵ châu - trọng thùy / Đầu voi chín ngà… cuối cảnh rừng, rơi xuống mấy ngôi sao": Câu thơ miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên núi rừng Trường Sơn. Hình ảnh "áo xanh đung đưa trong quả thị" gợi lên vẻ đẹp thanh tao, thuần khiết của thiên nhiên. Tiếng "lập cập ngựa mỵ châu - trọng thùy" tạo nên âm hưởng du dương, lãng mạn. Hình ảnh "ngựa chín hồng mao" và "cuối cảnh rừng, rơi xuống mấy ngôi sao" mang ý nghĩa biểu tượng cho sự hi sinh cao cả của người lính.
* "Ngày mai ở đấy sẽ bay lên tiếng hát / Chung quanh đây nhiều hổ bom rách nát / Chung quanh đây nhiều chồi non địu mặt / Sẽ là nơi tôi thức đợi một trời": Câu thơ thể hiện niềm tin sắt đá của người lính vào tương lai tươi sáng của đất nước. Dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, gian khổ, nhưng họ vẫn luôn lạc quan, tin tưởng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến. Hình ảnh "tiếng hát" và "chồi non" tượng trưng cho sự sống, sự phát triển của đất nước.

Như vậy, bài thơ "Những câu thơ viết đợi mặt trời" đã thể hiện một cách chân thực và cảm động tinh thần yêu nước, ý chí quyết tâm chiến đấu của tuổi trẻ Việt Nam thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

câu 5. Trong bài thơ "Những câu thơ viết đợi mặt trời", Hoàng Nhuận Cầm đã khắc họa hình ảnh người lính Trường Sơn với tinh thần lạc quan, kiên cường, bất khuất. Họ luôn giữ vững niềm tin vào tương lai tươi sáng, dù phải đối mặt với bao gian khổ, hiểm nguy. Hình tượng này gợi cho chúng ta suy ngẫm về ý nghĩa của việc "thức đợi mặt trời" ở thế hệ trẻ hôm nay.

Trước hết, "thức đợi mặt trời" là biểu tượng cho sự chờ đợi, hy vọng vào một tương lai tốt đẹp hơn. Đối với người lính Trường Sơn, đó là hy vọng về ngày chiến thắng, đất nước được thống nhất, hòa bình trở lại. Còn đối với thế hệ trẻ hôm nay, "thức đợi mặt trời" có thể hiểu là sự nỗ lực, phấn đấu để đạt được mục tiêu, ước mơ của bản thân. Đó là khát khao vươn lên, khẳng định bản thân, góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh, phồn vinh.

Thứ hai, "thức đợi mặt trời" còn thể hiện tinh thần lạc quan, yêu đời của tuổi trẻ. Dù phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, thử thách, nhưng họ vẫn luôn giữ vững niềm tin vào cuộc sống, vào tương lai. Họ biết rằng, chỉ cần cố gắng, nỗ lực thì mọi khó khăn đều có thể vượt qua.

Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, đôi khi giới trẻ lại dễ dàng bị cuốn theo những cám dỗ, sa đà vào lối sống hưởng thụ, thiếu lý tưởng. Điều này khiến cho họ mất đi động lực phấn đấu, dễ dàng buông xuôi trước những khó khăn. Vì vậy, mỗi người trẻ cần rèn luyện cho mình ý chí, nghị lực, tinh thần lạc quan để sẵn sàng đối mặt với mọi thử thách, hướng đến một tương lai tươi sáng.

Để "thức đợi mặt trời", mỗi người trẻ cần xác định rõ mục tiêu, ước mơ của bản thân. Từ đó, đặt ra kế hoạch cụ thể để thực hiện. Bên cạnh đó, cần trau dồi kiến thức, kỹ năng, rèn luyện bản lĩnh, ý chí để sẵn sàng đương đầu với mọi khó khăn, thử thách.

Tóm lại, "thức đợi mặt trời" là một thông điệp ý nghĩa, nhắc nhở thế hệ trẻ hôm nay cần có ý chí, nghị lực, tinh thần lạc quan để vượt qua mọi khó khăn, thử thách, hướng đến một tương lai tươi sáng.