1. Nguốc gốc đôi đũa
Về nguồn gốc đôi đũa, lâu nay không ít học giả phương Tây cho rằng văn minh đôi đũa xuất phát từ Trung Hoa. Tuy nhiên, theo sách “Lịch sử văn hóa Trung Quốc” do Đàm Gia Kiện chủ biên năm 1993 thì người Trung Quốc “Thời Tiên Tần không ăn dùng đũa, mà lấy tay bốc” (giống người Ấn Độ – đó là tập quán của các cư dân trồng kê, mạch, ăn bánh mì, bánh bao và thịt). Họ chỉ bắt đầu dùng đũa từ khi thôn tính phương Nam (đời Tần – Hán), ban đầu dùng một cách hạn chế để gắp thức ăn cứng từ các món canh, mãi về sau đôi đũa mới trở thành phổ biến. Thế kỷ VI, đôi đũa mới du nhập vào Nhật Bản. Như vậy, thực ra, nó là sản phẩm của cái nôi trồng lúa nước Đông Nam Á – nơi có nền văn minh tre trúc là vật liệu. Ăn bằng đũa là cách ăn đặc thù, mô phỏng động tác của con chim nhặt hạt, xuất phát từ thói quen ăn những thứ không thể nào dùng tay bốc hoặc mó tay vào được (như cơm, cá, nước mắm,…) của cư dân Đông Nam Á.

Hình: Ăn đũa mô phỏng động tác của con chim nhặt hạt

2. Triết lí nhân sinh của người Việt thể hiện qua hình ảnh đôi đũa
Làm phép thống kê đơn giản (từ tuyển tập ca dao, tục ngữ, thơ ca dân gian Việt Nam) sẽ được một tập hợp khá thú vị về hình tượng đôi đũa – phản ánh nhiều chiều cạnh của triết lý nhân sinh. Bản tính, phong cách của người Việt vốn cẩn trọng, chu đáo, tế nhị. Từ tấm bé, cầm đôi đũa là khắc biết “so” để “sánh” cho bằng, ngay thẳng, đôi nào ra đôi ấy, đầu nào ra đầu nấy. Việc nhỏ nhặt ấy cứ ăn sâu vào tâm thức, ý thức để rồi lớn lên vào đời trở thành người ý tứ, biết suy nghĩ, nói năng, hành xử cho “ra đầu ra đũa”. Trong đối nhân xử thế, lối nhìn nhận sự việc, đánh giá con người một cách hồ đồ, thiếu quan sát, không cân nhắc phân biệt, cứ “vơ đũa cả nắm” là vô cùng tai hại, hậu quả không lường. Đặc biệt trong triết lý về lứa đôi, hình tượng đôi đũa đã thể hiện khá tròn vai. Thật là éo le, khốn khổ, day dứt trong cảnh: “Bây giờ chồng thấp vợ cao/ Như đôi đũa lệch so sao cho bằng”. May mắn và hạnh phúc biết bao khi “Hai ta làm bạn thong dong/ Như đôi đũa ngọc nằm trong mâm vàng”.
(Biên soạn dựa theo bài viết “Nguồn gốc của văn hoá dùng đũa”, theo luocsutocviet.com)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Văn bản trên có mấy thông tin chính? Đó là những thông tin nào? (0,5 điểm)
Câu 2. Ghi lại các từ ngữ đóng vai trò là bộ phận chêm xen được sử dụng trong phần (1) của văn bản? (0,5 điểm)
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của các yếu tố hình thức và phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản? (1,0 điểm)
Câu 4. Phân tích, lí giải sự phù hợp giữa nội dung và nhan đề văn bản? Thử đề xuất một vài nhan đề khác? (1,0 điểm)
Câu 5. Anh/chị hãy cung cấp thêm 01 câu ca dao hoặc tục ngữ có hình ảnh đôi đũa và chỉ ra triết lí được tác giả dân gian gửi gắm trong đó? (1,0 điểm)

Question

1. Nguốc gốc đôi đũa
Về nguồn gốc đôi đũa, lâu nay không ít học giả phương Tây cho rằng văn minh đôi đũa xuất phát từ Trung Hoa. Tuy nhiên, theo sách “Lịch sử văn hóa Trung Quốc” do Đàm Gia Kiện chủ biên năm 1993 thì người Trung Quốc “Thời Tiên Tần không ăn dùng đũa, mà lấy tay bốc” (giống người Ấn Độ – đó là tập quán của các cư dân trồng kê, mạch, ăn bánh mì, bánh bao và thịt). Họ chỉ bắt đầu dùng đũa từ khi thôn tính phương Nam (đời Tần – Hán), ban đầu dùng một cách hạn chế để gắp thức ăn cứng từ các món canh, mãi về sau đôi đũa mới trở thành phổ biến. Thế kỷ VI, đôi đũa mới du nhập vào Nhật Bản. Như vậy, thực ra, nó là sản phẩm của cái nôi trồng lúa nước Đông Nam Á – nơi có nền văn minh tre trúc là vật liệu. Ăn bằng đũa là cách ăn đặc thù, mô phỏng động tác của con chim nhặt hạt, xuất phát từ thói quen ăn những thứ không thể nào dùng tay bốc hoặc mó tay vào được (như cơm, cá, nước mắm,…) của cư dân Đông Nam Á.
 
Hình: Ăn đũa mô phỏng động tác của con chim nhặt hạt

2. Triết lí nhân sinh của người Việt thể hiện qua hình ảnh đôi đũa
Làm phép thống kê đơn giản (từ tuyển tập ca dao, tục ngữ, thơ ca dân gian Việt Nam) sẽ được một tập hợp khá thú vị về hình tượng đôi đũa – phản ánh nhiều chiều cạnh của triết lý nhân sinh. Bản tính, phong cách của người Việt vốn cẩn trọng, chu đáo, tế nhị. Từ tấm bé, cầm đôi đũa là khắc biết “so” để “sánh” cho bằng, ngay thẳng, đôi nào ra đôi ấy, đầu nào ra đầu nấy. Việc nhỏ nhặt ấy cứ ăn sâu vào tâm thức, ý thức để rồi lớn lên vào đời trở thành người ý tứ, biết suy nghĩ, nói năng, hành xử cho “ra đầu ra đũa”. Trong đối nhân xử thế, lối nhìn nhận sự việc, đánh giá con người một cách hồ đồ, thiếu quan sát, không cân nhắc phân biệt, cứ “vơ đũa cả nắm” là vô cùng tai hại, hậu quả không lường. Đặc biệt trong triết lý về lứa đôi, hình tượng đôi đũa đã thể hiện khá tròn vai. Thật là éo le, khốn khổ, day dứt trong cảnh: “Bây giờ chồng thấp vợ cao/ Như đôi đũa lệch so sao cho bằng”. May mắn và hạnh phúc biết bao khi “Hai ta làm bạn thong dong/ Như đôi đũa ngọc nằm trong mâm vàng”. 
(Biên soạn dựa theo bài viết “Nguồn gốc của văn hoá dùng đũa”, theo luocsutocviet.com)
Thực hiện các yêu cầu: 
Câu 1. Văn bản trên có mấy thông tin chính? Đó là những thông tin nào? (0,5 điểm)
Câu 2. Ghi lại các từ ngữ đóng vai trò là bộ phận chêm xen được sử dụng trong phần (1) của văn bản? (0,5 điểm)
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của các yếu tố hình thức và phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản? (1,0 điểm)
Câu 4. Phân tích, lí giải sự phù hợp giữa nội dung và nhan đề văn bản? Thử đề xuất một vài nhan đề khác? (1,0 điểm)
Câu 5. Anh/chị hãy cung cấp thêm 01 câu ca dao hoặc tục ngữ có hình ảnh đôi đũa và chỉ ra triết lí được tác giả dân gian gửi gắm trong đó? (1,0 điểm)

Accepted Answer

{"userId":5168815,"userName":"Phạm Thế Trung"}

Câu 1. Văn bản trên có mấy thông tin chính? Đó là những thông tin nào?

Văn bản trên có 2 thông tin chính:

Nguồn gốc của đôi đũa: Văn bản nêu lên quan điểm cho rằng đôi đũa không có nguồn gốc từ Trung Hoa như nhiều học giả phương Tây nhận định, mà thực chất là sản phẩm của nền văn minh lúa nước Đông Nam Á.
Triết lí nhân sinh của người Việt thể hiện qua hình ảnh đôi đũa: Văn bản phân tích cách hình ảnh đôi đũa đi vào ca dao, tục ngữ, thơ ca dân gian Việt Nam, phản ánh nhiều khía cạnh trong tính cách và triết lý sống của người Việt (cẩn trọng, tế nhị, quan điểm về đối nhân xử thế, và triết lý về tình yêu đôi lứa).

Câu 2. Ghi lại các từ ngữ đóng vai trò là bộ phận chêm xen được sử dụng trong phần (1) của văn bản?

Các từ ngữ đóng vai trò là bộ phận chêm xen được sử dụng trong phần (1) của văn bản là:

(giống người Ấn Độ - đã là tập quán của các cư dân trồng kê, mạch, ăn bánh mì, bánh bao và thịt)
(đời Tần Hán)
(như cơm, cá nước mắm)

Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của các yếu tố hình thức và phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản?

Trong văn bản, có một số yếu tố hình thức và phi ngôn ngữ được sử dụng với các tác dụng sau:

Đánh số thứ tự các phần (1, 2):Tác dụng: Giúp phân tách rõ ràng các nội dung chính của bài viết, tạo bố cục mạch lạc, dễ theo dõi cho người đọc.
Sử dụng dấu ngoặc đơn "()":Tác dụng:Trong phần 1: Để chú thích, giải thích thêm thông tin, làm rõ bối cảnh lịch sử hoặc ví dụ cụ thể cho lập luận (ví dụ: "(giống người Ấn Độ - đã là tập quán của các cư dân trồng kê, mạch, ăn bánh mì, bánh bao và thịt)").
Để ghi nguồn trích dẫn: "(Biên soạn dựa theo bài viết "Nguồn gốc của văn hoá dùng đũa, theo luocsutocviet.com)".
Gạch chân và in đậm tiêu đề "Nguồn gốc của văn hoà dùng đũa" trong nguồn:Tác dụng: Nhấn mạnh tên bài viết gốc được trích dẫn, giúp người đọc dễ nhận biết và tra cứu nếu cần.
Hình ảnh "Ấn đũa mà phòng động tác của con chim nhật hạt":Tác dụng: Là yếu tố phi ngôn ngữ. Cung cấp minh họa trực quan, giúp người đọc hình dung rõ hơn về một lập luận được đưa ra trong bài (việc ăn bằng đũa mô phỏng động tác của chim nhật hạt), tăng tính thuyết phục và sinh động cho văn bản.

Câu 4. Phân tích, lí giải sự phù hợp giữa nội dung và nhan đề văn bản? Thử đề xuất một vài nhan đề khác?

Sự phù hợp giữa nội dung và nhan đề văn bản:

Văn bản không có nhan đề cụ thể mà chỉ chia thành hai phần với các tiêu đề "1. Nguồn gốc đôi đũa" và "2. Triết lí nhân sinh của người Việt thể hiện qua hình ảnh đôi đũa". Sự phân chia này phù hợp hoàn toàn với nội dung vì mỗi tiêu đề đều phản ánh chính xác và bao quát nội dung của phần đó:

"1. Nguồn gốc đôi đũa": Phần này tập trung vào việc tranh luận về nơi ra đời thực sự của đôi đũa, bác bỏ quan điểm phổ biến và đưa ra bằng chứng về nguồn gốc từ Đông Nam Á.
"2. Triết lí nhân sinh của người Việt thể hiện qua hình ảnh đôi đũa": Phần này tập trung vào việc phân tích cách đôi đũa đi vào văn hóa dân gian Việt Nam, trở thành biểu tượng phản ánh tính cách (cẩn trọng, tế nhị) và các quan niệm về đối nhân xử thế, tình yêu đôi lứa của người Việt.

Nhờ sự phù hợp này, người đọc có thể dễ dàng nắm bắt được ý chính và cấu trúc của bài viết ngay từ đầu.

Đề xuất một vài nhan đề khác:

Dựa trên nội dung của cả hai phần, có thể đề xuất một số nhan đề khác mang tính khái quát và thu hút hơn:

Đôi đũa: Từ nguồn gốc đến triết lý Việt
Đôi đũa Việt và những câu chuyện văn hóa
Hành trình của đôi đũa trong văn hóa Việt: Nguồn gốc và ý nghĩa
Bí ẩn đôi đũa: Khám phá nguồn gốc và triết lý dân gian

Câu 5. Anh/chị hãy cung cấp thêm 01 câu ca dao hoặc tục ngữ có hình ảnh đôi đũa và chỉ ra triết lí được tác giả dân gian gửi gắm trong đó?

Một câu ca dao có hình ảnh đôi đũa là:

"Đũa tre thì gắp mắm dưa, Đũa tre thì gắp nem chua với giò."

Triết lí được tác giả dân gian gửi gắm:

Câu ca dao này thể hiện triết lí về sự phù hợp, tương xứng và vai trò cụ thể của mỗi vật (hay mỗi người) trong cuộc sống. Đũa tre, tuy giản dị, mộc mạc, nhưng lại vô cùng phù hợp để gắp những món ăn quen thuộc, dân dã của Việt Nam như mắm dưa, nem chua, giò. Nó ngụ ý rằng, mỗi người, mỗi vật đều có vị trí và chức năng riêng, quan trọng là biết đặt đúng chỗ, đúng việc để phát huy giá trị của mình. Dù không phải là đũa ngà, đũa vàng sang trọng, đũa tre vẫn hoàn thành xuất sắc vai trò của nó, giống như những con người bình dị nhưng luôn hoàn thành tốt công việc của mình trong xã hội.

1. Nguốc gốc đôi đũa Về nguồn gốc đôi đũa, lâu nay không ít học giả phương Tây cho rằng văn minh đôi đũa xuất phát từ Trung Hoa. Tuy nhiên, theo sách “Lịch sử văn hóa Trung Quốc” do Đàm Gia Kiện chủ bi...