LTKH
Câu 1 (Lịch sử): Sự kiện nào đánh dấu sự kết thúc chế độ phong kiến ở Việt Nam?
Đáp án đúng: B. Cách mạng tháng Tám
Phân tích và giải thích chi tiết:
Chế độ phong kiến là một hình thái kinh tế - xã hội tồn tại trong một thời gian dài ở Việt Nam, từ thời kỳ lập quốc cho đến đầu thế kỷ XX. Dưới chế độ phong kiến, quyền lực chính trị tập trung vào tay nhà vua và tầng lớp quý tộc. Xã hội phân hóa rõ rệt thành giai cấp thống trị (địa chủ, quan lại) và giai cấp bị trị (nông dân, nô tì). Từ thế kỷ XIX, khi thực dân Pháp xâm lược, Việt Nam dần chuyển sang chế độ thuộc địa nửa phong kiến, trong đó bộ máy phong kiến vẫn được duy trì nhưng bị đặt dưới sự kiểm soát của thực dân Pháp.
Để xác định sự kiện nào đánh dấu sự kết thúc hoàn toàn của chế độ phong kiến, cần hiểu rằng chỉ khi quyền lực nhà vua bị xóa bỏ, chế độ quân chủ không còn tồn tại, và chính thể dân chủ cộng hòa được thiết lập thì khi đó mới thực sự chấm dứt thời kỳ phong kiến.
- Khởi nghĩa Hai Bà Trưng (năm 40 sau Công nguyên) là cuộc khởi nghĩa chống ách đô hộ nhà Hán, mang tính chất giành lại nền độc lập dân tộc chứ chưa liên quan đến việc kết thúc chế độ phong kiến. Thậm chí, sau khởi nghĩa, Hai Bà Trưng cũng dựng chính quyền theo mô hình quân chủ sơ khai. → Đáp án A không đúng.
- Khởi nghĩa Yên Thế (1884–1913) là một cuộc kháng chiến vũ trang của nông dân do Hoàng Hoa Thám lãnh đạo, nhằm chống lại ách đô hộ của thực dân Pháp. Tuy nhiên, cuộc khởi nghĩa vẫn đặt trong bối cảnh đất nước đang bị chia cắt giữa chế độ thực dân và chế độ phong kiến tay sai. Khởi nghĩa này thất bại và không làm thay đổi chế độ phong kiến. → Đáp án D không đúng.
- Sự kiện 30/4/1975 đánh dấu sự kiện quân Giải phóng miền Nam tiến vào Sài Gòn, chấm dứt hoàn toàn cuộc kháng chiến chống Mỹ, thống nhất đất nước. Mặc dù có ý nghĩa vô cùng to lớn trong lịch sử dân tộc, song vào thời điểm này, chế độ phong kiến đã kết thúc từ lâu. → Đáp án C không đúng.
- Cách mạng tháng Tám năm 1945 là sự kiện lịch sử vĩ đại. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam), toàn dân vùng lên khởi nghĩa giành chính quyền trên phạm vi cả nước, lật đổ chế độ phong kiến tay sai và chính quyền thực dân, đồng thời chấm dứt sự tồn tại của chế độ quân chủ hơn 1000 năm. Ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Từ thời điểm này, chế độ phong kiến ở Việt Nam hoàn toàn bị xóa bỏ, thay vào đó là một chính thể dân chủ mới ra đời.
Kết luận: Cách mạng tháng Tám là sự kiện có tính bước ngoặt trong lịch sử, đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của chế độ phong kiến kéo dài hàng nghìn năm ở nước ta. → Chọn B. Cách mạng tháng Tám
Câu 2 (Lịch sử): Việt Nam giành độc lập từ thực dân nào?
Đáp án đúng: D. Nhật
Phân tích và giải thích chi tiết:
Để trả lời đúng câu hỏi này, cần xác định rõ thời điểm Việt Nam tuyên bố độc lập, cũng như ai là thực dân đang cai trị nước ta vào lúc đó.
- Thực dân Pháp bắt đầu xâm lược Việt Nam từ năm 1858 và chính thức đặt ách thống trị vào cuối thế kỷ XIX. Trong gần 80 năm, nước ta nằm dưới chế độ thuộc địa nửa phong kiến do thực dân Pháp thiết lập. Tuy nhiên, đến tháng 3 năm 1945, Nhật tiến hành đảo chính lật đổ Pháp, chấm dứt sự thống trị của Pháp trên toàn Đông Dương.
- Phát xít Nhật chiếm đóng Việt Nam từ năm 1940 đến năm 1945 trong bối cảnh Thế chiến thứ hai. Ban đầu, Nhật sử dụng bộ máy thực dân Pháp để cai trị gián tiếp, nhưng sau đó vào ngày 9/3/1945, Nhật đảo chính Pháp, độc chiếm Đông Dương và dựng nên một chính quyền bù nhìn tay sai thân Nhật. Trong suốt thời gian đó, nhân dân Việt Nam sống dưới ách áp bức tàn bạo của quân đội Nhật. Đỉnh điểm là nạn đói năm 1945 làm chết hơn 2 triệu người.
- Tháng 8 năm 1945, lợi dụng thời cơ Nhật đầu hàng Đồng minh, nhân dân ta tiến hành Tổng khởi nghĩa trong phong trào Cách mạng tháng Tám. Kết quả là chính quyền về tay nhân dân trên cả nước. Ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Như vậy, về mặt pháp lý, chính quyền thực dân Nhật là thế lực bị lật đổ để Việt Nam tuyên bố độc lập, chứ không phải Pháp hay Mỹ.
- Mỹ chỉ trực tiếp can thiệp vào Việt Nam từ sau năm 1954 và có vai trò trong cuộc chiến tranh xâm lược miền Nam Việt Nam. Khi Việt Nam tuyên bố độc lập (năm 1945), Mỹ chưa hề cai trị nước ta.
- Triều Nguyễn là triều đại phong kiến cuối cùng, kết thúc vào năm 1945 khi vua Bảo Đại thoái vị. Tuy nhiên, triều Nguyễn không phải là thực dân, mà là chính quyền phong kiến bản địa.
Kết luận: Việt Nam giành độc lập từ thực dân Nhật sau khi lật đổ chính quyền bù nhìn do Nhật dựng lên trong Cách mạng tháng Tám năm 1945. → Chọn D. Nhật