Đề bài: Hiện nay, trên mạng xã hội xuất hiện ngày càng nhiều video có nội dung phi logic, kỳ quặc, vô nghĩa nhưng lại thu hút đông đảo người xem, đặc biệt là giới trẻ. Tiêu biểu là các video sử dụng âm...

Hương Giang

Trong thời đại bùng nổ thông tin và mạng xã hội, chỉ cần một vài cú chạm là chúng ta có thể tiếp cận hàng trăm ngàn video mới mỗi ngày. Đáng chú ý, bên cạnh những nội dung có ý nghĩa giáo dục, giải trí lành mạnh, đang nổi lên mạnh mẽ một dòng video “phi logic”, kỳ quặc và đôi khi hoàn toàn vô nghĩa: những bản audio lặp đi lặp lại như “Tung tung tung sahur” kèm hình ảnh méo mó, biến dạng, gây cảm giác lạ lẫm, thậm chí khó chịu. Dù thiếu thông điệp rõ ràng và giá trị thực tế, những video này vẫn hút hàng triệu lượt xem và chia sẻ, đặc biệt ở giới trẻ. Vậy căn nguyên của hiện tượng này là gì, và nó đang tác động như thế nào đến nhận thức, hành vi của lớp trẻ chúng ta?

Trước hết, thuật toán đề xuất nội dung trên các nền tảng như TikTok, YouTube Shorts, Facebook Reels… ưu tiên những video thu hút tương tác cao trong thời gian ngắn. Video kỳ quặc với âm thanh lặp đi lặp lại, hình ảnh giật gân dễ kích thích tính tò mò “click xem” và khiến người xem bị cuốn vào vòng luẩn quẩn tăng lượt xem, lượt chia sẻ. Thứ hai, giới trẻ hiện nay có xu hướng tìm kiếm những nội dung giải trí nhanh - gọn - lạ mắt để “giải stress” hoặc trốn khỏi áp lực học tập, công việc. Video “phi logic” đáp ứng nhu cầu ấy mà không đòi hỏi quá nhiều suy nghĩ. Cuối cùng, tính “viral challenge” lan truyền qua trào lưu bắt chước “trend”, càng tạo hiệu ứng đám đông, khiến ai cũng muốn “thử làm theo” để được tương tác, được nổi bật.

Việc tiếp xúc thường xuyên với nội dung thiếu ý nghĩa, phi logic dễ dẫn đến “nghiện” cảm giác kích thích tức thời, khuyến khích thói quen lướt nhanh, lướt vội, khiến não bộ quen với việc tiếp nhận thông tin rời rạc, thiếu chiều sâu. Dần dà, khả năng tập trung dài hạn, đọc hiểu và phân tích nội dung chất lượng sẽ bị suy giảm. Thêm vào đó, chính những thông điệp mập mờ, không rõ ràng này còn gieo rắc thói quen “sống ảo”, dễ làm lệch lạc giá trị về cái đẹp, cái hay, khi người xem tưởng rằng chỉ cần gây sốc, gây cười với hình ảnh méo mó là đã có thể thu hút sự chú ý. Kết quả là, nhận thức của giới trẻ ngày càng nông cạn, khó phân biệt giữa nội dung giải trí lành mạnh và vô bổ, thậm chí phản cảm.

Hành vi bắt chước là bản năng của con người, nhất là ở tuổi trẻ. Khi việc khẳng định bản thân gắn liền với việc “bắt kịp xu hướng”. Video “phi logic” khuyến khích những thử thách mạo hiểm, bày trò lố lăng, thậm chí sai lệch thuần phong mỹ tục. Nhiều bạn trẻ vì muốn “được nổi tiếng”, “được like”, “được chia sẻ” sẵn sàng quay những clip gây phản cảm, gây mất an toàn, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng ( từ bị phạt vi phạm xã hội đến tai nạn thực tế ). Thêm vào đó, việc dành quá nhiều thời gian cho nội dung vô bổ cũng khiến giảm thời gian cho học tập, làm việc, giao tiếp trực tiếp và các hoạt động thể chất, tác động tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần.

Bản thân mỗi bạn trẻ cần ý thức về việc cân bằng thời gian biểu như tự đặt ra giới hạn mỗi ngày cho việc xem video giải trí nói chung, ưu tiên lựa chọn nội dung bổ ích, nâng cao kiến thức, kỹ năng. Các nền tảng mạng xã hội cần điều chỉnh thuật toán, ưu tiên đề xuất các video có chất lượng nội dung, có kiểm duyệt, hạn chế việc khuyến khích nội dung vô nghĩa, gây sốc. Giáo dục và gia đình cũng đóng vai trò quan trọng, phụ huynh, thầy cô cần tuyên truyền cho các em về tác hại của việc tiếp xúc quá nhiều với nội dung tiêu cực, khuyến khích tham gia các hoạt động ngoại khóa, đọc sách, rèn luyện kỹ năng sống. Cuối cùng, cộng đồng mạng trong đó có các KOL, streamer, influencer cần làm gương bằng cách sáng tạo ra nhiều nội dung tích cực, có giá trị văn hóa, khoa học, nghệ thuật để dần thay thế những “trend” vô bổ.

Video “phi logic” với âm thanh lặp đi lặp lại và hình ảnh kỳ dị dù mang tính giải trí nhất thời nhưng đang gây ra những thói quen tiêu cực về nhận thức và hành vi trong giới trẻ. Chỉ khi mỗi cá nhân tự ý thức chỉnh đốn thói quen sử dụng mạng xã hội, cộng đồng và nền tảng mạng xã hội đồng loạt vào cuộc, chúng ta mới có thể xây dựng được một môi trường số lành mạnh, nơi thông tin có giá trị được tôn vinh, còn những chiêu trò vô nghĩa chỉ dừng lại ở mức… “lướt qua” mà không làm xao nhãng tâm trí và hành động của thế hệ tương lai.

CHÚC BẠN HỌC TỐT!~