Lập bảng phân biệt các loại hormone thực vật sau theo công dụng và cách sản sinh ra hormone đó (Nếu có): Auxin, phototropin, phitocrom, ethylene, cytokinin, abscisic acid, gibberellin. Trả lời đúng the...

Dưới đây là bảng so sánh các “hormone” (và hai chất cảm thụ ánh sáng) theo khái niệm trong SGK Sinh học phổ thông, trình bày ngắn gọn về bản chất, nơi tổng hợp, công dụng và đường tổng hợp (nếu có) của từng loại. 1. Cách đọc bảng: – Bản chất: công thức hóa học hoặc loại chất. – Nơi tổng hợp: cơ quan hoặc mô thực vật. – Công dụng chính: chức năng sinh lý. – Cách tổng hợp: đường hình thành trong cây (từ chất nền, tiền chất). -------------------------------------------------------------------------------- | Chất (Hormone/​Cảm thụ ánh sáng) | Bản chất | Nơi tổng hợp | Công dụng chính | Cách sinh tổng hợp (tóm tắt) | |----------------------------------|-----------------------------------------|-----------------------------|-----------------------------------------------------|------------------------------------------------------------| | 1. Auxin (IAA) | Indol-3-acetic acid (họ auxin) | Đỉnh sinh trưởng ngọn, lá non, hạt | – Kéo dài tế bào; | Từ tryptophan → indole-3-pyruvic acid (IPA) → IAA | | | | | – Ưu thế ngọn; | (qua con đường enzym tryptophan-aminotransferase) | | | | | – Ra rễ bên, rễ phụ; | | | | | | – Vận chuyển cùng chiều độ dài thân cây. | | |----------------------------------|-----------------------------------------|-----------------------------|-----------------------------------------------------|------------------------------------------------------------| | 2. Cytokinin | Adenine có thêm nhánh isoprenoid | Rễ, quả non, chồi ngủ | – Phân chia tế bào; | Adenine + dimethylallyl pyrophosphate → zeatin | | | (ví dụ: zeatin, kinetin) | | – Kích thích chồi bên; | (qua enzym izopentenyltransferase) | | | | | – Kìm lão hóa lá; | | | | | | – Tương tác với auxin trong biệt hóa mô. | | |----------------------------------|-----------------------------------------|-----------------------------|-----------------------------------------------------|------------------------------------------------------------| | 3. Gibberellin (GA) | Dẫn xuất terpenoid (GA₃, GA₁…) | Mầm hạt, lá non, chồi ngọn | – Kéo dài thân; | Geranylgeranyl pyrophosphate → ent-kaurene → GA (qua chuỗi | | | | | – Phục hồi độ phân giải mật hoa (phát tán vỏ hạt); | enzym oxydase) | | | | | – Chuyển hóa hạt ngủ, kích thích nảy mầm. | | |----------------------------------|-----------------------------------------|-----------------------------|-----------------------------------------------------|------------------------------------------------------------| | 4. Abscisic Acid (ABA) | Dẫn xuất carotenoid | Lá già, rễ, hạt | – Gieo ngủ hạt; | Carotenoid (9′-cis-violaxanthin) → xanthoxin → ABA | | | | | – Đóng khí khổng (chống hạn); | (qua 9-cıs-epoxycarotenoid dioxygenase) | | | | | – Ức chế sinh trưởng khi căng thẳng môi trường. | | |----------------------------------|-----------------------------------------|-----------------------------|-----------------------------------------------------|------------------------------------------------------------| | 5. Ethylene (C₂H₄) | Khí (đơn giản) | Mọi mô (thịt quả, lá già…) | – Chín quả; | Methionine → S-adenosyl-methionine (SAM) → ACC → C₂H₄ | | | | | – Rụng lá, hoa, quả; | (via ACC synthase & ACC oxidase) | | | | | – Phản ứng “triple-response” ở mầm non. | | |----------------------------------|-----------------------------------------|-----------------------------|-----------------------------------------------------|------------------------------------------------------------| | 6. Phytochrome | Protein + nhóm chromophore (phytochromobilin) | Tế bào mọi mô xanh | – Điều tiết nảy mầm theo ánh sáng đỏ/xa đỏ; | Tổng hợp protein khung + chromophore gắn vào apoprotein | | | (dạng Pr ↔ Pfr) | | – Bật/tắt gene liên quan ra hoa, mọc thẳng. | | |----------------------------------|-----------------------------------------|-----------------------------|-----------------------------------------------------|------------------------------------------------------------| | 7. Phototropin | Protein flavin (đầu LOV binds FMN) | Tế bào mô xanh | – Quang hợp động học: | Tổng hợp protein với vùng cảm quang LOV (Light,Oxygen, | | | (thụ quan ánh sáng xanh lam) | | + Quang động lá, hướng sáng (phototropism). | Voltage) gắn flavin mononucleotide. | | | | | + Điều khiển khí khổng. | | -------------------------------------------------------------------------------- Ghi chú: – Phototropin, phytochrome không phải là “hormone” theo nghĩa hóa học nhưng là chất cảm thụ ánh sáng, phối hợp với hormone điều tiết sinh trưởng và phát triển. – Các đường tổng hợp nêu ở trên rất tóm tắt; mỗi bước có thể bao gồm nhiều enzym theo SGK. – Mọi khái niệm đều dựa trên nội dung SGK Sinh học 12 (bộ mới).