I. Đọc hiểu văn bản văn học và viết đoạn văn nghị luận văn học (5.0 điểm) BÀI CA ĐÊM VƯỢT LỘ (Anh Ngọc) Ngồi lại đây trước lúc vượt qua đường Trong ánh chiều một ngày hè sắp...

Dàn ý chi tiết:

* Mở bài: Giới thiệu về tác giả Phạm Tiến Duật và bối cảnh sáng tác bài thơ "Bài thơ về tiểu đội xe không kính". Nêu vấn đề cần nghị luận: Vẻ đẹp tâm hồn người lính được thể hiện qua hình ảnh chiếc xe không kính.
* Thân bài:
* Hình ảnh chiếc xe không kính:
* Chiếc xe không kính, không đèn, không mui, xước xát do bom đạn chiến tranh.
* Thể hiện sự tàn phá khốc liệt của chiến tranh và tinh thần lạc quan, dũng cảm của người lính lái xe.
* Vẻ đẹp tâm hồn người lính:
* Tinh thần lạc quan, dũng cảm: "Ung dung buồng lái ta ngồi", "Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng".
* Tình đồng chí, đồng đội: "Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới", "Bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi".
* Ý chí quyết tâm: "Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước", "Chỉ cần trong xe có một trái tim".
* Kết bài: Khẳng định lại vẻ đẹp tâm hồn người lính qua hình ảnh chiếc xe không kính. Tóm tắt ý chính và nêu cảm nhận cá nhân về vẻ đẹp của người lính trong hoàn cảnh chiến tranh.

Đoạn văn nghị luận:

Phạm Tiến Duật là nhà thơ tiêu biểu trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Bài thơ "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" được sáng tác năm 1969 nằm trong chùm thơ Phạm Tiến Duật được tặng giải Nhất cuộc thi thơ của báo Văn Nghệ và được đưa vào tập thơ "Vầng trăng quầng lửa" của tác giả. Bài thơ đã khắc họa nét độc đáo của hình tượng những chiếc xe không kính qua đó làm nổi bật lên vẻ đẹp tâm hồn của người chiến sĩ lái xe Trường Sơn thời kì kháng chiến chống Mĩ.

Trong bài thơ, hình ảnh những chiếc xe không kính được miêu tả rất thực, đó là những chiếc xe không kính, không đèn, không mui, xước xác, méo mó,... Qua cái nhìn của người chiến sĩ lái xe, những chiếc xe ấy hiện lên như thể thiếu đi những bộ phận quan trọng nhất. Và nguyên nhân dẫn đến điều đó là do bom đạn mà quân đội Mĩ đã thả xuống con đường Trường Sơn, nhằm ngăn chặn sự tiếp viện từ miền Bắc cho chiến trường miền Nam. Như vậy, với hình ảnh những chiếc xe không kính, nhà thơ Phạm Tiến Duật đã phản ánh sự khốc liệt của chiến tranh. Nhưng cũng chính từ sự thiếu sót, mất mát đó, ta lại thấy toát lên vẻ đẹp của tinh thần lạc quan, dũng cảm của những người lính lái xe. Họ đã chấp nhận hiểm nguy, khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ. Dù phải đối mặt với gió, bụi, mưa, nhưng họ vẫn "ung dung", "nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng". Đó là tư thế hiên ngang, tự tin, bất chấp mọi gian khổ.

Bên cạnh đó, họ còn mang trong mình tình đồng chí, đồng đội keo sơn, gắn bó. Họ cùng nhau trải qua những giây phút nghỉ ngơi ngắn ngủi trên đường hành quân: "Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới - Bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi". Câu thơ gợi ra một tình cảm thật ấm áp, thân tình giữa những người lính lái xe.

Và hơn hết, họ là những người chiến sĩ trẻ tràn đầy nhiệt huyết, lí tưởng sống. Họ sẵn sàng hiến dâng tuổi thanh xuân của mình cho công cuộc đấu tranh giành độc lập của dân tộc: "Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước - Chỉ cần trong xe có một trái tim". Hai câu thơ cuối là lời khẳng định mạnh mẽ về ý chí quyết tâm chiến đấu vì miền Nam ruột thịt. Lời khẳng định ấy như vang lên từ sâu thẳm trái tim của những người lính lái xe, tạo nên sức mạnh to lớn giúp họ vượt qua mọi khó khăn, thử thách.

Như vậy, qua hình ảnh những chiếc xe không kính, nhà thơ Phạm Tiến Duật đã khắc họa thành công vẻ đẹp tâm hồn của người chiến sĩ lái xe Trường Sơn thời kì kháng chiến chống Mĩ. Họ là những người anh hùng, dũng cảm, lạc quan, yêu đời, giàu lòng yêu nước và ý chí quyết tâm chiến đấu.