thực hành tiếng việt lớp 8 sách cánh diều bài đầu tiên soạn

Bài tập: Thực hành Tiếng Việt lớp 8 Sách Cánh Diều Bài Đầu Tiên Soạn

Câu hỏi: Xác định và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau:

"Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về."
(Trích "Sang Thu", Hữu Thỉnh)

Giải thích các bước giải:

1. Xác định biện pháp tu từ: Trong đoạn thơ, tác giả sử dụng hai biện pháp tu từ chính là nhân hóa và ẩn dụ chuyển đổi cảm giác.
2. Phân tích từng biện pháp tu từ:
- Nhân hóa:
- "Hương ổi phả": Tác giả sử dụng động từ "phả" vốn chỉ hành động của con người để miêu tả hương ổi, khiến cho hương ổi trở nên sinh động, có hồn hơn. Hương ổi không còn đơn thuần là mùi hương mà nó như đang chủ động lan tỏa, bao trùm cả không gian.
- "Sương chùng chình": Từ láy "chùng chình" gợi liên tưởng đến sự chậm rãi, lưu luyến của sương sớm, tạo nên hình ảnh đẹp về mùa thu. Sương sớm được nhân hóa như những cô gái e ấp, nhẹ nhàng bước đi trên con đường làng quê.
3. Tác dụng của biện pháp tu từ:
- Nhân hóa: Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt, giúp cho hương ổi, sương sớm trở nên gần gũi, thân thuộc với con người. Đồng thời, việc nhân hóa cũng góp phần thể hiện tâm trạng bâng khuâng, xao xuyến của nhà thơ trước vẻ đẹp của mùa thu.
- Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: Tạo nên hiệu quả nghệ thuật độc đáo, làm tăng tính biểu cảm cho đoạn thơ. Thay vì miêu tả trực tiếp cảnh vật, tác giả sử dụng ẩn dụ chuyển đổi cảm giác để gợi lên những cảm xúc tinh tế, sâu sắc về mùa thu.
4. Kết luận: Việc sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa và ẩn dụ chuyển đổi cảm giác đã góp phần tạo nên bức tranh mùa thu đầy ấn tượng, giàu chất thơ trong đoạn thơ "Sang Thu". Qua đó, tác giả thể hiện tình yêu thiên nhiên tha thiết, đồng thời bộc lộ tâm trạng bâng khuâng, xao xuyến khi mùa thu về.