giải văn chi tiết

câu 1: Bài viết tham khảo:

Văn bản Sơn Tinh Thủy Tinh kể về cuộc chiến giữa hai vị thần Sơn Tinh và Thủy Tinh để giành lấy công chúa Mị Nương. Sơn Tinh là vua vùng núi Tản Viên, có tài năng dời non lấp bể. Thủy Tinh là vua vùng biển Đông, có khả năng hô mưa gọi gió. Cả hai đều là những vị thần hùng mạnh, nhưng chỉ có Sơn Tinh mới được nhà vua gả con gái cho. Điều này khiến Thủy Tinh nổi giận, quyết tâm đánh bại Sơn Tinh để cướp lại Mị Nương. Cuộc chiến diễn ra vô cùng ác liệt, kéo dài suốt mấy tháng trời. Cuối cùng, nhờ sự giúp đỡ của nhân dân, Sơn Tinh đã đánh bại Thủy Tinh, bảo vệ thành công Mị Nương.

Phân tích:

* Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn về nội dung chính của truyện Sơn Tinh Thủy Tinh.
* Thân bài: Tóm tắt các sự kiện chính của câu chuyện, bao gồm:
* Vua Hùng kén rể cho công chúa Mị Nương.
* Hai vị thần Sơn Tinh và Thủy Tinh đến cầu hôn.
* Vua Hùng đưa ra thử thách để chọn rể.
* Sơn Tinh thắng cuộc và rước Mị Nương về.
* Thủy Tinh nổi giận, gây ra lũ lụt.
* Sơn Tinh chống trả, đánh bại Thủy Tinh.
* Kết thúc: Thủy Tinh thua trận, rút quân về.
* Kết bài: Nêu cảm nhận chung về câu chuyện hoặc ý nghĩa của nó.

Lưu ý: Dàn ý trên chỉ là gợi ý, bạn có thể tự do điều chỉnh và bổ sung thêm các chi tiết phù hợp với cách viết của mình.

b. tìm hiểu từ khó:

* Sơn Tinh: Vị thần cai quản vùng núi Tản Viên, có sức mạnh phi thường, có thể dời non lấp bể.
* Thủy Tinh: Vị thần cai quản vùng biển Đông, có khả năng hô mưa gọi gió, tạo ra bão tố.
* Vua Hùng: Vua của nước Văn Lang thời Hùng Vương, tương truyền là cha của công chúa Mị Nương.
* Công chúa Mị Nương: Con gái của vua Hùng, xinh đẹp, hiền dịu, được nhiều người yêu mến.
* Lũ lụt: Hiện tượng nước dâng cao bất thường, gây ngập lụt, thiệt hại về người và tài sản.

c. trả lời câu hỏi/thực hiện nhiệm vụ:

: Truyện Sơn Tinh Thủy Tinh thuộc thể loại gì?

Truyện Sơn Tinh Thủy Tinh thuộc thể loại truyền thuyết.

: Nhân vật chính trong truyện Sơn Tinh Thủy Tinh là ai?

Nhân vật chính trong truyện Sơn Tinh Thủy Tinh là Sơn Tinh và Thủy Tinh.

: Vì sao vua Hùng kén rể cho công chúa Mị Nương?

Vua Hùng kén rể cho công chúa Mị Nương vì muốn tìm cho con gái một người chồng xứng đáng, có tài năng và phẩm chất tốt.

: Tại sao Sơn Tinh và Thủy Tinh lại đánh nhau?

Sơn Tinh và Thủy Tinh đánh nhau vì tranh giành công chúa Mị Nương. Thủy Tinh tức giận vì không cưới được Mị Nương nên đã gây ra lũ lụt để trả thù Sơn Tinh.

: Chi tiết nào thể hiện sức mạnh của Sơn Tinh?

Chi tiết thể hiện sức mạnh của Sơn Tinh là khi chàng "dời từng quả đồi", "dời từng dãy núi", "dựng thành lũy đất ngăn chặn dòng nước lũ".

: Chi tiết nào thể hiện sức mạnh của Thủy Tinh?

Chi tiết thể hiện sức mạnh của Thủy Tinh là khi chàng "gọi gió, gió đến", "gọi mưa, mưa về", "hô mưa gọi gió", "tạo ra bão tố".

: Em hãy nêu ý nghĩa của truyện Sơn Tinh Thủy Tinh.

Ý nghĩa của truyện Sơn Tinh Thủy Tinh là ca ngợi sức mạnh, tinh thần đoàn kết của nhân dân ta trong việc chống lại thiên tai, lũ lụt. Đồng thời, truyện cũng phản ánh ước mơ chinh phục thiên nhiên của người Việt cổ.

câu 2, a. Dàn ý của bài viết tham khảo văn bản 1 tóm tắt:

* Nhân vật, sự việc: Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn Mị Nương; Hùng Vương ra điều kiện về sính lễ.
* Nhận xét: Bài viết tham khảo đã sử dụng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu để tóm tắt nội dung chính của truyện. Tuy nhiên, cách diễn đạt còn thiếu mạch lạc, chưa tạo được ấn tượng cho người đọc.

b. Dàn ý của bài viết tham khảo văn bản 2 tóm tắt:

* Nhân vật, sự việc: Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn Mị Nương; Hùng Vương ra điều kiện về sính lễ.
* Nhận xét: Bài viết tham khảo đã sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, sinh động để tóm tắt nội dung chính của truyện. Cách diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, giúp người đọc dễ dàng nắm bắt thông tin.

Phản ánh:

Qua việc phân tích hai dàn ý trên, ta có thể rút ra những nhận xét sau:

* Ngôn ngữ: Ngôn ngữ đóng vai trò quan trọng trong việc tóm tắt văn bản. Một bài tóm tắt hay cần sử dụng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu nhưng vẫn phải đảm bảo tính chính xác, đầy đủ thông tin.
* Cách thức trình bày: Cách thức trình bày cũng góp phần tạo nên hiệu quả cho bài tóm tắt. Nên sử dụng các dấu câu, từ nối hợp lý để tạo sự liên kết giữa các câu, các đoạn văn.
* Nội dung: Nội dung của bài tóm tắt cần bám sát vào cốt truyện gốc, đồng thời phải nhấn mạnh những chi tiết quan trọng nhất.

Để nâng cao kỹ năng tóm tắt văn bản, học sinh cần chú ý:

* Đọc kỹ tác phẩm gốc để nắm vững nội dung, chủ đề, nhân vật chính, sự kiện chính.
* Xác định mục đích tóm tắt: Tóm tắt để làm gì? (giúp người khác hiểu nhanh nội dung, ghi nhớ kiến thức,...)
* Lựa chọn ngôn ngữ phù hợp với đối tượng đọc.
* Sử dụng các phương pháp tóm tắt phù hợp như: tóm tắt theo trình tự thời gian, tóm tắt theo nhân vật,...

câu 1, Bài viết tham khảo:

Văn bản Sơn Tinh Thủy Tinh được trích từ tác phẩm cổ tích cùng tên, kể về cuộc chiến giữa hai vị thần Sơn Tinh và Thủy Tinh để giành lấy công chúa Mị Nương.

Dàn ý:

1. Bối cảnh:

* Bối cảnh trong một không gian vui vẻ ấm áp: Vua Hùng Vương thứ mười tám muốn kén rể cho con gái là công chúa Mị Nương xinh đẹp.
* Sự kiện: Hai chàng trai tài giỏi đến xin cầu hôn. Một người là Sơn Tinh, chúa tể vùng núi Tản Viên, có khả năng dời non lấp bể. Người kia là Thủy Tinh, chúa tể miền biển, có thể hô mưa gọi gió.

2. Nhân vật, sự việc, diễn biến chính:

* Sơn Tinh:

* Xuất thân: Chúa tể vùng núi Tản Viên.
* Tài năng: Dời non lấp bể, tạo ra những ngọn đồi nhỏ.
* Hành động: Đến trước, mang lễ vật quý giá, rước công chúa Mị Nương về làm vợ.
* Tính cách: Dũng cảm, kiên cường, quyết tâm bảo vệ tình yêu.

* Thủy Tinh:

* Xuất thân: Chúa tể miền biển.
* Tài năng: Hô mưa gọi gió, tạo ra sóng lớn.
* Hành động: Đến sau, tức giận vì không cưới được công chúa, gây ra lũ lụt để đánh bại Sơn Tinh.
* Tính cách: Nóng nảy, hung dữ, ích kỷ, luôn tìm cách phá hoại.

* Diễn biến chính:

* Cuộc thi tài: Cả hai đều tài giỏi nhưng Sơn Tinh được chọn làm phò mã.
* Lễ cưới: Sơn Tinh rước công chúa Mị Nương về làm vợ.
* Trận chiến: Thủy Tinh nổi giận, gây ra lũ lụt để đánh bại Sơn Tinh.
* Kết thúc: Thủy Tinh thua trận, rút quân về.

Phân tích:

Văn bản Sơn Tinh Thủy Tinh sử dụng yếu tố kì ảo để miêu tả cuộc chiến giữa hai vị thần, nhằm giải thích hiện tượng lũ lụt hàng năm ở đồng bằng Bắc Bộ. Tác giả dân gian đã khéo léo kết hợp các yếu tố tự nhiên với các yếu tố xã hội, tạo nên một câu chuyện hấp dẫn, giàu ý nghĩa.

Kết luận:

Văn bản Sơn Tinh Thủy Tinh là một truyện cổ tích đặc sắc, phản ánh ước mơ chinh phục thiên nhiên và khát vọng hòa bình của người Việt Nam xưa.

câu 12: a. Dàn ý của bài viết tham khảo văn bản 1 tóm tắt trong 4 câu:

* Mở bài: Giới thiệu về tác phẩm Sơn Tinh Thủy Tinh và mục đích tóm tắt nội dung chính của truyện.
* Thân bài: Tóm tắt ngắn gọn nội dung chính của truyện:
* Vua Hùng Vương thứ mười tám muốn kén rể cho con gái Mị Nương.
* Hai chàng trai tài giỏi cùng đến cầu hôn: Sơn Tinh và Thủy Tinh.
* Vua Hùng ra điều kiện thách cưới và Sơn Tinh đã mang sính lễ đến trước.
* Sơn Tinh rước Mị Nương về núi Tản Viên, Thủy Tinh tức giận đuổi theo nhưng không thành công.
* Hằng năm, Thủy Tinh vẫn gây mưa gió để báo thù nhưng đều thất bại.
* Kết luận: Truyện thể hiện ước mơ chinh phục thiên nhiên và chiến thắng lũ lụt của nhân dân Việt Nam.
* Kết bài: Khẳng định lại giá trị của truyện Sơn Tinh Thủy Tinh và tầm quan trọng của việc hiểu rõ nội dung chính của truyện.

b. Mối quan hệ giữa các ý kiến, lí lẽ, bằng chứng:

* Các ý kiến được sắp xếp theo trình tự hợp lý, từ giới thiệu chung về tác phẩm, đến tóm tắt nội dung chính, rồi khẳng định giá trị của truyện.
* Lí lẽ và bằng chứng được sử dụng để làm sáng tỏ từng ý kiến, giúp người đọc dễ dàng nắm bắt nội dung chính của truyện.

c. Cách lựa chọn, phân tích bằng chứng phù hợp với vấn đề cần giải thích:

* Bằng chứng được trích dẫn từ văn bản gốc, đảm bảo tính chính xác và khách quan.
* Phân tích bằng chứng dựa trên những đặc điểm nghệ thuật của truyện, giúp người đọc hiểu rõ hơn về cách tác giả xây dựng cốt truyện và khắc họa nhân vật.

d. Vấn đề nghị luận có liên quan đến đời sống:

* Truyện Sơn Tinh Thủy Tinh phản ánh cuộc đấu tranh chống thiên tai của nhân dân Việt Nam.
* Tác phẩm cũng thể hiện tinh thần đoàn kết, lòng dũng cảm và trí tuệ của con người trong việc vượt qua khó khăn.

e. Viết đoạn văn nêu suy nghĩ của em về mối quan hệ giữa con người với tự nhiên được gợi ra từ tác phẩm:

Truyện Sơn Tinh Thủy Tinh là một tác phẩm văn học dân gian nổi tiếng của Việt Nam, kể về cuộc chiến giữa hai vị thần Sơn Tinh và Thủy Tinh để giành lấy công chúa Mị Nương. Qua câu chuyện này, ta thấy được mối quan hệ phức tạp giữa con người và tự nhiên. Con người luôn khao khát chinh phục thiên nhiên, nhưng đồng thời cũng phải đối mặt với những hiểm họa mà nó mang lại. Sơn Tinh đại diện cho sức mạnh của đất đai, còn Thủy Tinh tượng trưng cho sức mạnh của nước. Cuộc chiến giữa hai vị thần là biểu tượng cho cuộc đấu tranh giữa con người và thiên nhiên. Trong truyện, Sơn Tinh đã chiến thắng Thủy Tinh nhờ sự kiên cường, mưu lược và lòng dũng cảm. Điều này cho thấy con người có khả năng chiến thắng thiên nhiên nếu biết tận dụng sức mạnh của mình. Tuy nhiên, dù chiến thắng, con người vẫn phải đối mặt với hậu quả của thiên tai. Thủy Tinh hằng năm vẫn gây mưa gió để báo thù, khiến cho cuộc sống của người dân gặp nhiều khó khăn. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng, dù có chiến thắng thiên nhiên thì cũng không nên chủ quan, bởi thiên nhiên luôn tiềm ẩn những nguy cơ khó lường. Từ đó, ta có thể rút ra bài học về mối quan hệ giữa con người và tự nhiên: Con người cần phải tôn trọng và bảo vệ môi trường, đồng thời phải biết cách ứng phó với những biến đổi bất thường của thiên nhiên.