Hai tác phẩm "Bí ẩn của làn nước" của Bảo Ninh và "Sống chết mặc bay" của Phạm Duy Tốn đều là những tác phẩm văn học tiêu biểu của Việt Nam, phản ánh sâu sắc cuộc sống và số phận con người trong những giai đoạn lịch sử khác nhau. Mặc dù được viết bởi hai tác giả khác nhau, nhưng cả hai tác phẩm đều có những nét tương đồng trong cách thể hiện chủ đề và nghệ thuật.
Về chủ đề, cả hai tác phẩm đều xoay quanh cuộc sống khó khăn, gian khổ của con người trong bối cảnh lịch sử cụ thể. Trong "Bí ẩn của làn nước", tác giả Bảo Ninh đã khắc họa một cách chân thực và đầy cảm động nỗi đau mất mát gia đình do chiến tranh gây ra. Dòng sông trở thành biểu tượng cho sự chia cắt, tan vỡ, nơi mà những người lính phải bỏ lại vợ con để lên đường chiến đấu. Còn trong "Sống chết mặc bay", nhà văn Phạm Duy Tốn lại tập trung vào sự bất công xã hội, sự vô trách nhiệm của tầng lớp thống trị trước nỗi khổ của nhân dân. Tác phẩm phản ánh sự tàn bạo của thiên tai lũ lụt, khiến cho người dân phải chịu đựng cảnh đói rét, bệnh tật.
Về nghệ thuật, cả hai tác phẩm đều sử dụng ngôn ngữ giàu tính biểu cảm, tạo nên hiệu quả nghệ thuật cao. Trong "Bí ẩn của làn nước", Bảo Ninh sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, gợi cảm xúc mạnh mẽ, khiến người đọc như chìm đắm vào dòng chảy của ký ức và nỗi đau. Những câu văn ngắn gọn, súc tích nhưng đầy ám ảnh, tạo nên một không khí u buồn, day dứt. Ngược lại, trong "Sống chết mặc bay", Phạm Duy Tốn sử dụng ngôn ngữ sắc sảo, châm biếm để phê phán xã hội phong kiến thối nát, bất công. Tác phẩm sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, tạo nên sự đối lập gay gắt giữa hoàn cảnh khốn khổ của nhân dân và sự vô tâm của quan lại.
Tuy nhiên, bên cạnh những điểm tương đồng, hai tác phẩm cũng có những nét khác biệt trong cách thể hiện chủ đề và nghệ thuật. "Bí ẩn của làn nước" mang tính chất cá nhân hơn, tập trung vào nỗi đau riêng tư của một người lính, một gia đình. Còn "Sống chết mặc bay" lại mang tính chất xã hội cao hơn, phê phán chế độ phong kiến, khẳng định tinh thần đoàn kết, lòng nhân ái của con người.
Tóm lại, hai tác phẩm "Bí ẩn của làn nước" và "Sống chết mặc bay" đều là những tác phẩm văn học xuất sắc, phản ánh chân thực cuộc sống và số phận con người trong những giai đoạn lịch sử khác nhau. Qua đó, chúng ta thấy được tài năng của hai nhà văn trong việc sử dụng ngôn ngữ để tạo nên những tác phẩm có giá trị nghệ thuật cao, đồng thời truyền tải những thông điệp sâu sắc về cuộc sống và con người.