21/10/2025


21/10/2025
21/10/2025
PHẦN I. CÂU HỎI TỰ LUẬNCâu 1. Những dấu hiệu nào cho thấy trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng diễn ra ở sinh vật?Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng là hai quá trình đồng thời và liên tục, được thể hiện qua các dấu hiệu đặc trưng sau:Tiếp nhận các chất từ môi trường: Sinh vật $\text{lấy vào}$ các chất cần thiết ($\text{nước, muối khoáng, khí }\text{CO}_2, \text{thức ăn}$) từ môi trường ngoài.Vận chuyển các chất: Các chất được $\text{vận chuyển}$ đến các tế bào và cơ quan.Biến đổi các chất kèm theo chuyển hóa năng lượng:$\text{Đồng hóa (Tổng hợp):}$ Xây dựng các chất phức tạp ($\text{tích lũy năng lượng}$).$\text{Dị hóa (Phân giải):}$ Phá vỡ các chất phức tạp ($\text{giải phóng năng lượng}$) dưới dạng $\text{ATP}$.Thải các chất vào môi trường: $\text{Đào thải}$ các chất $\text{dư thừa, không cần thiết}$ ($\text{CO}_2, \text{nước, chất thải hữu cơ}$) ra khỏi cơ thể.Điều hòa: Toàn bộ quá trình diễn ra $\text{phù hợp}$ với nhu cầu của cơ thể nhờ cơ chế $\text{điều khiển}$ của hệ thần kinh và hormone.Câu 2. Tại sao gọi thực vật là sinh vật tự dưỡng và động vật là sinh vật dị dưỡng?Đặc điểmSinh vật tự dưỡng (Thực vật)Sinh vật dị dưỡng (Động vật)Nguồn C$\text{Tự tổng hợp}$ chất hữu cơ từ các chất $\text{vô cơ}$ ($\text{CO}_2, \text{H}_2\text{O}$).Phải $\text{lấy trực tiếp}$ chất hữu cơ có sẵn từ $\text{nguồn thức ăn}$ (thực vật hoặc động vật khác).Nguồn Năng lượngSử dụng $\text{Quang năng}$ ($\text{ánh sáng mặt trời}$).Sử dụng $\text{Hóa năng}$ (năng lượng chứa trong $\text{liên kết hóa học}$ của thức ăn).Bản chấtTự tạo ra "thức ăn" cho mình và cho toàn bộ sinh giới.Phụ thuộc vào nguồn chất hữu cơ có sẵn do sinh vật khác tạo ra.Câu 3. Quá trình trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường bị rối loạn sẽ ảnh hưởng như thế nào đến cơ thể? Làm thế nào để quá trình trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường diễn ra thuận lợi?1. Ảnh hưởng khi bị rối loạnNếu quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng bị rối loạn:Thiếu nguyên liệu: Cơ thể $\text{không đủ vật chất}$ để xây dựng, $\text{phục hồi}$ tế bào.Thiếu năng lượng: $\text{Không đủ }\text{ATP}$ cung cấp cho các hoạt động sống (vận động, sinh trưởng, sinh sản, điều hòa thân nhiệt), dẫn đến $\text{cơ thể mệt mỏi, hoạt động kém hiệu quả}$.Tích tụ chất độc: Các chất thải ($\text{ure, axit uric}$) hoặc chất độc $\text{không được đào thải}$ kịp thời, gây $\text{ngộ độc}$ và $\text{phá hủy}$ các cơ quan (gan, thận, não), dẫn đến $\text{bệnh tật}$ hoặc $\text{tử vong}$.Sinh trưởng/Phát triển kém: Đặc biệt ở trẻ em, $\text{rối loạn trao đổi chất}$ làm $\text{chậm lớn, suy dinh dưỡng}$.2. Biện pháp để quá trình trao đổi chất diễn ra thuận lợiĐể quá trình này diễn ra hiệu quả, cần:Dinh dưỡng hợp lí: $\text{Ăn uống đầy đủ}$ chất (protein, lipid, carbohydrate, vitamin, khoáng chất) và $\text{cân đối}$, đảm bảo cung cấp đủ $\text{nguyên liệu}$ và $\text{năng lượng}$.Uống đủ nước: Nước là $\text{môi trường}$ cho mọi phản ứng hóa học và là $\text{dung môi vận chuyển}$ các chất.Luyện tập thể dục thể thao: Giúp $\text{tăng cường }$nhịp tim và hô hấp, $\text{đẩy nhanh }$tốc độ $\text{chuyển hóa vật chất}$ và $\text{giải phóng năng lượng}$.Nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc: Giúp cơ thể $\text{phục hồi}$ và $\text{điều hòa}$ các quá trình sinh lí.PHẦN II. CÂU TRẮC NGHIỆM NHIỀU PHƯƠNG ÁN LỰA CHỌNCâu 1. Sinh vật nào sau đây có phương thức sống dị dưỡng?D. Động vật.Câu 2. Sinh vật nào sau đây có phương thức sống tự dưỡng?A. Thực vật.Câu 3. Cây xanh thu nhận quang năng để tổng hợp các chất hữu cơ từ các phân tử $\text{CO}_2$ và nước nhờ?C. Chất diệp lục.Giải thích: $\text{Chất diệp lục}$ là sắc tố hấp thụ $\text{quang năng}$ và chuyển hóa nó thành $\text{hóa năng}$ trong quá trình $\text{quang hợp}$.Câu 4. Sinh vật tự dưỡng không có vai trò nào sau đây?D. Giải phóng năng lượng cho các hoạt động sống của sinh giới.Giải thích: $\text{Giải phóng năng lượng}$ từ chất hữu cơ là vai trò của $\text{hô hấp tế bào}$ (dị hóa), diễn ra chủ yếu ở $\text{sinh vật dị dưỡng}$ và $\text{sinh vật tự dưỡng}$ cũng $\text{tự hô hấp}$ để sống. $\text{Vai trò chính}$ của $\text{sinh vật tự dưỡng}$ là $\text{tổng hợp}$ chất hữu cơ và $\text{giải phóng }\text{O}_2$.Câu 5. Quá trình chuyển hóa năng lượng trong sinh giới gồm các giai đoạn theo thứ tự là?Thứ tự chính xác: (1) Năng lượng ánh sáng $\to$ (2) Tổng hợp (lưu trữ trong chất hữu cơ) $\to$ (3) Phân giải (giải phóng $\text{ATP}$) $\to$ (4) Huy động $\text{ATP}$ (cho hoạt động sống).A. Giai đoạn tổng hợp $\to$ giai đoạn phân giải $\to$ giai đoạn huy động năng lượng. (Đáp án này có vẻ bị lỗi định dạng, nhưng theo thứ tự sinh học, quá trình phải qua $\text{Tổng hợp}$ để tích lũy, sau đó $\text{Phân giải}$ để giải phóng $\text{ATP}$, và $\text{Huy động}$ $\text{ATP}$ cho hoạt động sống).Câu 6. Điều gì sẽ xảy ra nếu sinh vật không thực hiện quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng?B. Sinh vật không thể tồn tại và phát triển.Câu 7. Nguồn năng lượng khởi đầu cho sự sống của sinh giới là?A. Quang năng.Giải thích: $\text{Ánh sáng mặt trời}$ là nguồn năng lượng duy nhất đi vào hệ sinh thái qua $\text{quang hợp}$.Câu 8. Hợp chất hữu cơ chủ yếu mang năng lượng, cung cấp năng lượng cho sinh giới sử dụng trong các hoạt động sống là?D. ATP.Giải thích: $\text{ATP}$ ($\text{Adenosine Triphosphate}$) là $\text{đồng tiền năng lượng}$ của tế bào, cung cấp năng lượng $\text{trực tiếp}$ cho mọi hoạt động sống.Câu 9. Khi nói về vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng đối với sinh vật, phát biểu nào sau đây đúng?D. Quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng giúp sinh vật tồn tại và phát triển.Giải thích: $\text{Trao đổi chất}$ cung cấp $\text{vật chất}$ và $\text{năng lượng}$, là $\text{cơ sở}$ để duy trì sự sống và $\text{sinh trưởng, phát triển}$.Câu 10. Chất nào sau đây là chất cần thiết cho cả cơ thể động vật và cơ thể thực vật.(Thiếu các đáp án A, B, C, D nhưng dựa trên kiến thức chung, có thể điền các chất thiết yếu nhất).Đáp án bổ sung (Dựa trên kiến thức cơ bản): Nước và $\text{O}_2$Giải thích: $\text{Nước}$ là dung môi không thể thiếu. $\text{O}_2$ cần thiết cho $\text{hô hấp tế bào}$ (quá trình $\text{dị hóa}$ giải phóng năng lượng) ở $\text{tất cả}$ các sinh vật hiếu khí, bao gồm cả thực vật và động vật.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
22/10/2025
21/10/2025
21/10/2025
19/10/2025
Top thành viên trả lời