nêu đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm nguyệt cầm của nhà thơ xuân diệu

"Nguyệt Cầm" là một trong những bài thơ nổi tiếng của Xuân Diệu, được in trong tập "Thơ Thơ". Bài thơ này đã thể hiện rõ nét phong cách nghệ thuật độc đáo của ông, đó là sự kết hợp hài hòa giữa cổ điển và hiện đại, giữa lãng mạn và thực tế. Đặc sắc nghệ thuật của bài thơ nằm ở việc sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, âm thanh, nhịp điệu, tạo nên một bức tranh mùa thu đẹp đẽ, đầy cảm xúc.

1. Ngôn ngữ:

- Giàu hình ảnh: Tác giả sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ, so sánh để miêu tả vẻ đẹp của trăng, của cây cỏ, của dòng sông,... Ví dụ như: "Trăng nhập vào dây cung nguyệt lạnh", "Cung đàn buồn, lặng lẽ, bơ vơ", "Lá vàng rơi trên giấy ngoài kia gió",... Những hình ảnh này không chỉ giúp người đọc dễ dàng hình dung ra khung cảnh thiên nhiên mà còn gợi lên những suy tư, cảm xúc sâu lắng về cuộc sống.

- Giàu âm thanh: Âm thanh được sử dụng trong bài thơ rất đa dạng, từ tiếng đàn, tiếng lá rơi, tiếng gió thổi đến tiếng chim hót,... Tiếng đàn được ví như "nguyệt cầm", mang ý nghĩa tượng trưng cho vẻ đẹp tinh khiết, thanh tao của trăng. Tiếng lá rơi được miêu tả như một bản nhạc buồn, gợi lên nỗi cô đơn, trống trải của con người. Tiếng gió thổi được nhân hóa thành "gió cuốn mặt duềnh", tạo nên một không gian rộng lớn, bao la nhưng cũng đầy bí ẩn.

- Giàu nhịp điệu: Nhịp điệu của bài thơ được tạo nên bởi sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố: vần, nhịp, giọng điệu. Vần chân được sử dụng linh hoạt, tạo nên sự uyển chuyển, nhẹ nhàng cho bài thơ. Nhịp thơ chậm rãi, đều đặn, phù hợp với nội dung trữ tình, sâu lắng của bài thơ. Giọng điệu của bài thơ vừa trầm buồn, vừa da diết, thể hiện tâm trạng u sầu, tiếc nuối của tác giả trước vẻ đẹp mong manh, ngắn ngủi của thời gian.

2. Hình ảnh:

Hình ảnh trong bài thơ "Nguyệt Cầm" được xây dựng dựa trên hai gam màu chủ đạo là trắng và đen. Trắng tượng trưng cho ánh trăng, cho vẻ đẹp tinh khôi, thuần khiết. Đen tượng trưng cho bóng tối, cho sự tàn tạ, hư vô. Hai gam màu đối lập này được tác giả sử dụng một cách tài tình, tạo nên một bức tranh mùa thu đẹp đẽ, đầy ám ảnh.

- Ánh trăng: Ánh trăng được miêu tả như một người bạn tri kỷ, một người tình chung thủy. Trăng xuất hiện xuyên suốt bài thơ, từ đầu đến cuối, như một chứng nhân cho những biến đổi của thời gian, của cuộc đời. Ánh trăng soi sáng mọi vật, làm cho chúng trở nên lung linh, huyền ảo hơn.

- Bóng tối: Bóng tối được miêu tả như một thế lực hủy diệt, khiến cho vạn vật chìm trong u sầu, bế tắc. Bóng tối bao trùm khắp nơi, che khuất ánh trăng, khiến cho lòng người thêm phần hoang mang, lo lắng.

3. Ý nghĩa:

Bài thơ "Nguyệt Cầm" thể hiện nỗi buồn man mác, bâng khuâng của tác giả trước vẻ đẹp mong manh, ngắn ngủi của thời gian. Nỗi buồn ấy được thể hiện qua những hình ảnh, âm thanh, nhịp điệu của bài thơ. Bên cạnh đó, bài thơ còn thể hiện niềm khát khao giao hòa, đồng điệu với thiên nhiên, với vũ trụ của tác giả.