Câu 1: Cấu tứ trong bài thơ Nguyệt Cầm của Xuân Diệu được thể hiện qua việc sử dụng hình ảnh trăng, đàn và tiếng đàn để tạo nên một không gian nghệ thuật đầy cảm xúc. Trăng được miêu tả như một biểu tượng của sự thanh tao, tinh khiết, mang đến vẻ đẹp huyền ảo cho cảnh vật. Đàn là công cụ để truyền tải những tâm tư, tình cảm của con người, đặc biệt là nỗi buồn man mác, cô đơn. Tiếng đàn được ví như "tiếng nước", "tiếng ngọc", gợi lên âm thanh du dương, êm ái nhưng cũng ẩn chứa nỗi sầu muộn.
Phân tích chi tiết:
- Hình ảnh trăng: Trăng xuất hiện ngay từ đầu bài thơ, tạo nên một khung cảnh lãng mạn, huyền ảo. Trăng được miêu tả với nhiều sắc thái khác nhau: "trăng nhập vào dây cung nguyệt lạnh" (dây đàn), "trăng thương, trăng nhớ, hỡi trăng ngần" (nhớ nhung). Hình ảnh trăng gợi lên sự thanh tao, tinh khiết, đồng thời cũng ẩn chứa nỗi buồn man mác.
- Hình ảnh đàn: Đàn là công cụ để truyền tải những tâm tư, tình cảm của con người. Trong bài thơ, đàn được miêu tả với nhiều trạng thái khác nhau: "đàn buồn, đàn lặng, đàn mơ", "đàn chậm, đàn mau, đàn run". Những trạng thái này thể hiện sự đa dạng trong cảm xúc của nhân vật trữ tình.
- Tiếng đàn: Tiếng đàn được so sánh với "tiếng nước", "tiếng ngọc", gợi lên âm thanh du dương, êm ái nhưng cũng ẩn chứa nỗi sầu muộn. Tiếng đàn còn được miêu tả với nhiều cung bậc khác nhau: "tiếng nhỏ to", "tiếng xa gần", "tiếng lòng". Điều này cho thấy sự phong phú và đa dạng trong cách diễn đạt của tác giả.
Kết luận: Cấu tứ trong bài thơ Nguyệt Cầm của Xuân Diệu đã tạo nên một bức tranh nghệ thuật đầy ấn tượng về đêm trăng và nỗi buồn man mác của con người. Qua đó, tác giả muốn gửi gắm thông điệp về sự cô đơn, lạc lõng của con người trước cuộc đời.