Hai tác phẩm "Răng con chó của nhà tư sản" và "Nhà mẹ Lê" đều phản ánh cuộc sống khốn khổ của những người dân nghèo trong xã hội Việt Nam thời kỳ trước Cách mạng tháng Tám. Tuy nhiên, mỗi tác phẩm lại mang một sắc thái riêng biệt, thể hiện cách tiếp cận và khai thác vấn đề của từng tác giả.
Trong "Răng con chó của nhà tư sản", Nguyễn Công Hoan sử dụng lối viết trào phúng, châm biếm để phơi bày sự bất công, tàn bạo của chế độ phong kiến. Tác phẩm kể về câu chuyện của một người nông dân nghèo, phải bán con chó cưng của mình vì thiếu tiền. Con chó này vốn là món quà quý giá mà người cha dành tặng cho con trai, nhưng vì hoàn cảnh túng quẫn, người cha buộc phải bán nó. Sự việc này khiến người con vô cùng đau đớn, thậm chí còn tự tử. Qua đó, tác giả lên án sự ích kỷ, tham lam của tầng lớp thống trị, đồng thời khẳng định tình cảm sâu nặng giữa con người với động vật.
Ngược lại, Thạch Lam trong "Nhà mẹ Lê" lại chọn cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn, tập trung vào việc miêu tả cuộc sống thường nhật của một gia đình nghèo. Truyện xoay quanh cuộc đời của bà Lê, một người phụ nữ góa chồng, phải nuôi dưỡng mười một người con. Cuộc sống của họ đầy khó khăn, thiếu thốn, nhưng họ luôn cố gắng vượt qua bằng tình yêu thương, sự sẻ chia. Thạch Lam không trực tiếp lên án chế độ, nhưng qua những chi tiết giản dị, chân thực, ông đã khắc họa thành công nỗi khổ của người dân lao động, đồng thời ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của họ.
Về mặt nghệ thuật, cả hai tác phẩm đều sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, phù hợp với đề tài. Tuy nhiên, "Răng con chó của nhà tư sản" thiên về lối viết hài hước, dí dỏm, tạo nên tiếng cười chua chát, cay đắng. Còn "Nhà mẹ Lê" lại mang âm hưởng trữ tình, lãng mạn, gợi lên cảm giác man mác buồn, tiếc nuối.
Tóm lại, "Răng con chó của nhà tư sản" và "Nhà mẹ Lê" là hai tác phẩm tiêu biểu cho văn học hiện thực phê phán Việt Nam giai đoạn trước Cách mạng tháng Tám. Mỗi tác phẩm đều có những nét đặc trưng riêng, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn học Việt Nam.