PHẦN I. ĐỌC HIỂU (5,0 điểm) Đọc đoạn trích sau: MẸ […] Những dòng sông trôi đi có trở lại bao giờ? Con hốt hoảng trước thời gian khắc nghiệt Chạy điên cuồng qua tuổi mẹ già nua Mỗi ngày qua con lại th...

i:
câu 1. Thể thơ: Tự do

câu 2. - Hai chi tiết thể hiện sự vô tâm, thờ ơ của nhân vật trữ tình đối với mẹ:
+ "ta quên mất thềm xưa dáng mẹ ngồi chờ"
+ "sao mẹ già ở cách xa đến vậy"

câu 3. Đoạn thơ sử dụng biện pháp tu từ tương phản giữa hai vế "con mỗi ngày một lớn lên" và "mẹ mỗi ngày thêm già cỗi". Sự tương phản này tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc sắc:

* Tăng cường tính biểu cảm: Biện pháp tương phản giúp tăng cường sức biểu đạt, thể hiện rõ nét sự đối lập giữa sự trưởng thành của con cái và sự già yếu của cha mẹ. Hình ảnh "già cỗi" được đặt cạnh "lớn lên" tạo nên sự tương phản mạnh mẽ, khiến người đọc cảm nhận sâu sắc nỗi lòng của người con khi chứng kiến sự thay đổi của thời gian và cuộc sống.
* Gợi hình, gợi cảm: Sự tương phản giữa hai vế thơ tạo nên một bức tranh đối lập đầy ấn tượng. Con cái đang vươn mình phát triển, còn cha mẹ thì dần dần già đi, tạo nên một khung cảnh đầy xót xa, tiếc nuối.
* Nhấn mạnh chủ đề: Biện pháp tương phản góp phần nhấn mạnh chủ đề chính của đoạn thơ: sự bất lực của con người trước quy luật thời gian, sự tàn nhẫn của cuộc sống. Qua đó, tác giả muốn gửi gắm thông điệp về việc trân trọng từng khoảnh khắc bên gia đình, nhất là khi cha mẹ còn khỏe mạnh.

Biện pháp tu từ tương phản trong đoạn thơ đã góp phần tạo nên chiều sâu ý nghĩa, khiến người đọc đồng cảm và suy ngẫm về giá trị của tình cảm gia đình.

câu 4. - Ý nghĩa các dòng thơ: "Khi gai đời đâm ứa máu bàn chân mấy kẻ đi qua mấy người dừng lại? Sao mẹ già ở cách xa đến vậy trái tim âu lo đã giục giã đi tìm" là:
+ Khi chúng ta phải trải qua khó khăn, thử thách thì sẽ nhận được sự quan tâm, giúp đỡ từ mọi người. Nhưng thực tế lại khác hoàn toàn, chẳng ai để ý hay giúp đỡ chúng ta cả.
+ Mẹ luôn mong ngóng, đợi chờ con trở về nhưng lại bị khoảng cách địa lý ngăn cản.

câu 5. Đoạn trích "Mẹ" của Đỗ Trung Quân thể hiện tình cảm sâu sắc và đầy xúc động của nhân vật trữ tình dành cho mẹ. Nhân vật này luôn trân trọng và biết ơn công lao to lớn của mẹ, đồng thời cũng bày tỏ nỗi lo lắng và sợ hãi trước sự trôi chảy của thời gian. Tình cảm ấy được thể hiện rõ nét qua từng câu chữ, từ việc miêu tả sự già nua của mẹ, đến nỗi cô đơn và bất lực trước sự tàn nhẫn của thời gian. Qua đó, chúng ta có thể cảm nhận được sự gắn bó mật thiết giữa hai thế hệ, cùng với niềm tin vào sức mạnh phi thường của tình mẫu tử.

câu 6. Qua đoạn trích "Mẹ" của Đỗ Trung Quân, tôi nhận ra rằng tình mẫu tử là một điều thiêng liêng và quý giá. Mẹ luôn hy sinh, chăm sóc và bảo vệ chúng ta suốt cả cuộc đời. Tuy nhiên, đôi khi chúng ta dễ dàng lãng quên hoặc bỏ lỡ những khoảnh khắc quan trọng để thể hiện lòng biết ơn và tình yêu thương đối với mẹ. Điều này khiến tôi suy nghĩ về trách nhiệm của mình trong việc trân trọng và tôn vinh công lao to lớn của mẹ. Tôi sẽ cố gắng dành thời gian để lắng nghe và chia sẻ cùng mẹ, đồng thời tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ để ghi dấu tình cảm gia đình.


ii:
Dàn ý:

1. Mở bài:
- Giới thiệu vấn đề: Nơi lạnh lẽo nhất không phải là Bắc Cực mà là nơi không có tình yêu thương.
- Nêu luận điểm: Tình yêu thương đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống, giúp con người vượt qua khó khăn và tạo nên hạnh phúc.

2. Thân bài:
- Định nghĩa và tầm quan trọng của tình yêu thương:
- Tình yêu thương là sự sẻ chia, đồng cảm và tinh thần nhân loại.
- Tình yêu thương xuất hiện trong mọi mối quan hệ: gia đình, bạn bè, xã hội.
- Vai trò của tình yêu thương trong cuộc sống:
- Tình yêu thương giúp con người vượt qua khó khăn, mang lại niềm tin và hy vọng.
- Tình yêu thương thể hiện qua những hành động nhỏ bé nhưng ý nghĩa như giúp đỡ người khác, quyên góp từ thiện.
- Tình trạng thiếu tình yêu thương trong xã hội:
- Nhiều người chỉ biết nhận mà không biết cho đi, dẫn đến cô đơn và lạnh lùng.
- Ví dụ về sự vô cảm và thờ ơ trước nỗi đau của người khác.

3. Kết bài:
- Khẳng định lại tầm quan trọng của tình yêu thương.
- Kêu gọi mọi người mở lòng mình để yêu thương nhiều hơn, lan tỏa tình yêu thương trong cộng đồng.

Bài văn hoàn chỉnh:

Trong cuộc sống, chúng ta thường nghe nói rằng "Nơi lạnh lẽo nhất không phải là Bắc Cực mà là nơi không có tình yêu thương". Câu nói này đã gợi lên cho tôi suy nghĩ về vai trò của tình yêu thương trong cuộc sống. Tình yêu thương chính là nguồn sức mạnh to lớn giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách và mang lại hạnh phúc cho bản thân và người khác.

Trước tiên, chúng ta cần hiểu rõ thế nào là tình yêu thương? Tình yêu thương là sự sẻ chia, đồng cảm và tinh thần nhân loại giữa con người với nhau. Nó được thể hiện qua những hành động, cử chỉ hay lời nói của mỗi cá nhân. Tình yêu thương có thể xuất phát từ tình cảm gia đình, bạn bè, hay thậm chí là từ sự đồng cảm với những người xa lạ.

Tình yêu thương có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống. Nó giúp con người vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Khi chúng ta gặp phải những khó khăn, nếu có tình yêu thương, chúng ta sẽ có thêm niềm tin và nghị lực để vượt qua. Tình yêu thương cũng giúp con người gắn kết với nhau, tạo nên một xã hội ấm áp và đoàn kết.

Tình yêu thương còn thể hiện qua những hành động nhỏ bé nhưng đầy ý nghĩa. Chẳng hạn, khi thấy một cụ già đang loay hoay trên đường, chúng ta có thể dừng lại và giúp đỡ họ. Hay khi thấy một em nhỏ bị lạc, chúng ta có thể đưa em ấy đến chỗ an toàn. Những hành động nhỏ bé đó tuy không đáng kể nhưng lại mang lại niềm vui và hạnh phúc cho cả người cho lẫn người nhận.

Tuy nhiên, trong xã hội hiện nay vẫn còn tồn tại rất nhiều người chỉ biết nhận mà không biết cho đi. Họ sống ích kỷ, chỉ quan tâm đến lợi ích của bản thân mà không quan tâm đến người khác. Điều này khiến cho họ trở nên cô đơn và lạnh lùng. Chúng ta cần phê phán những hành vi này và khuyến khích mọi người hãy mở lòng mình ra để yêu thương nhiều hơn.

Tóm lại, tình yêu thương là nguồn sức mạnh to lớn giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách và mang lại hạnh phúc cho bản thân và người khác. Mỗi người chúng ta hãy mở lòng mình ra để yêu thương nhiều hơn, để lan tỏa tình yêu thương trong cộng đồng.