giải ngữ văn 12

i:
câu 1. Đoạn trích miêu tả tình trạng sức khỏe và tâm trạng của nhân vật "anh" khá bi đát. Anh ta bị bệnh tật hành hạ, thể hiện qua việc "không còn được trong trẻo như xưa", "những vết nhăn đã chằng chịt trên trán, đôi mắt đã hoen ố". Tâm trạng của anh ta cũng đầy u uất, chán nản, thể hiện qua việc "thở dài", "day mặt vào gối", "cố quên đi sự thật cay đắng về cuộc đời mình, về thế giới chung quanh".

Phản ánh:

Bài tập này giúp học sinh rèn luyện khả năng phân tích tác phẩm văn học, đặc biệt là cách sử dụng ngôn ngữ và hình ảnh để khắc họa tâm trạng nhân vật. Qua đó, học sinh có thể hiểu sâu sắc hơn về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.

câu 2. Đoạn trích "Đôi Mắt" của Nam Cao thể hiện rõ ràng hai dấu hiệu của ngôn ngữ trang trọng:

* Từ vựng: Đoạn trích sử dụng từ ngữ giàu tính biểu cảm, tạo nên sự uyển chuyển, tinh tế trong cách diễn đạt. Ví dụ: "cánh bon chen", "sự sống này bỗng nhiên trở nên nặng nề, vô nghĩa và gớm ghiếc", "cái sự sống này bỗng nhiên trở nên nặng nề, vô nghĩa và gớm ghiếc". Những từ ngữ này không chỉ miêu tả trực tiếp mà còn ẩn chứa những tầng nghĩa sâu sắc, khiến cho lời văn thêm phần hấp dẫn và ấn tượng.
* Cấu trúc câu: Câu văn trong đoạn trích được xây dựng theo cấu trúc phức tạp, sử dụng nhiều mệnh đề phụ, tạo nên sự logic và mạch lạc trong diễn đạt. Ví dụ: "anh nhìn người đàn bà bằng con mắt của một nhà trưởng thành. Anh vẫn làm thế bao giờ. Anh vẫn thường nhìn những người anh yêu bằng con mắt thương hại. Dường như anh không còn biết yêu cái gì nữa." Cấu trúc câu phức tạp giúp tác giả truyền tải trọn vẹn nội dung, đồng thời tạo nên sự uyển chuyển, nhịp nhàng cho lời văn.

Phản ánh:

Qua việc phân tích đoạn trích "Đôi Mắt", chúng ta có thể thấy rằng ngôn ngữ trang trọng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên giá trị nghệ thuật cho tác phẩm. Việc sử dụng từ vựng giàu tính biểu cảm, cấu trúc câu phức tạp giúp tác giả truyền tải trọn vẹn nội dung, đồng thời tạo nên sự uyển chuyển, nhịp nhàng cho lời văn. Điều này góp phần nâng cao giá trị thẩm mỹ và ý nghĩa của tác phẩm.

câu 3. Đoạn trích trên sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ với hình ảnh "đôi mắt đã hoen ố" và "đôi mắt anh đã không còn nhìn thấy rõ đường đi". Hình ảnh "đôi mắt đã hoen ố" ám chỉ sự mất mát, sự tàn phá của thời gian đối với tuổi thanh xuân tươi đẹp của nhân vật "anh", khiến cho anh ta không còn giữ được những giá trị tinh thần tốt đẹp ban đầu. Còn hình ảnh "đôi mắt anh đã không còn nhìn thấy rõ đường đi" thể hiện sự mất phương hướng, sự bế tắc trong cuộc sống của nhân vật "anh". Cả hai hình ảnh này đều góp phần tạo nên bức tranh bi kịch về cuộc đời của nhân vật "anh", đồng thời phản ánh sự thay đổi của xã hội, nơi mà những giá trị đạo đức bị mai một, con người trở nên vô cảm, thờ ơ với nhau.

câu 4. Đoạn trích "Đôi Mắt" của Nam Cao miêu tả tâm trạng của nhân vật "anh", một người đàn ông bị mất niềm tin và cảm thấy cô đơn, lạc lõng trong cuộc sống. Anh ta nhìn nhận thế giới xung quanh với con mắt mệt mỏi, chán nản và đầy hoài nghi. Biểu hiện của sự mất niềm tin được thể hiện qua việc anh ta không còn tin vào những giá trị tốt đẹp, những lý tưởng sống cao cả. Anh ta cảm thấy rằng cuộc sống chỉ toàn là lừa dối, tham lam và tàn nhẫn. Cảm giác cô đơn và lạc lõng xuất phát từ việc anh ta không thể kết nối với những người xung quanh, không tìm thấy ý nghĩa trong cuộc sống. Anh ta cảm thấy mình bị bỏ rơi, không có chỗ đứng trong xã hội và không biết phải làm gì tiếp theo. Tâm trạng của nhân vật "anh" phản ánh một vấn đề xã hội rộng hơn, đó là sự mất mát niềm tin và sự cô đơn trong cuộc sống hiện đại. Đoạn trích này đặt ra câu hỏi về ý nghĩa của cuộc sống và vai trò của mỗi cá nhân trong xã hội. Nó nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc duy trì niềm tin và tìm kiếm ý nghĩa trong cuộc sống.

câu 5. Đôi Mắt - Nam Cao

Phân tích:

* Nhân vật "anh": Nhân vật "anh" là một người đàn ông trung niên, từng có lý tưởng sống cao đẹp, nhưng do những áp lực của cuộc sống, sự bất công, tha hóa trong xã hội đã khiến anh dần mất đi niềm tin, trở nên mệt mỏi, chán nản với cuộc sống. Anh khao khát tìm lại ánh sáng, tìm lại ý nghĩa cho cuộc sống.
* Tình huống: Tình huống truyện xoay quanh sự thay đổi tâm trạng của nhân vật "anh". Từ một người đàn ông đầy nhiệt huyết, anh dần trở nên mệt mỏi, chán nản với cuộc sống. Anh nhận ra rằng cuộc sống không như mong đợi, nó đầy rẫy những khó khăn, bất công. Điều này khiến anh cảm thấy bế tắc, không biết phải làm gì tiếp theo.
* Ý nghĩa: Truyện ngắn "Đôi Mắt" thể hiện sự đấu tranh nội tâm của con người trước những khó khăn, thử thách của cuộc sống. Nó đặt ra vấn đề về giá trị của niềm tin, ý nghĩa cuộc sống và cách con người đối diện với những nghịch cảnh.

Bài học rút ra:

Từ sự khao khát tìm lại ánh sáng của nhân vật "anh", chúng ta có thể rút ra bài học về việc giữ gìn niềm tin và ý nghĩa cuộc sống trong bối cảnh xã hội hiện nay, đặc biệt trước hiện tượng tin bắn, tin xấu tràn lan trên mạng xã hội.

* Giữ vững niềm tin: Niềm tin là động lực giúp con người vượt qua khó khăn, thử thách. Trong xã hội hiện đại, nơi thông tin được truyền tải nhanh chóng và rộng rãi, việc giữ vững niềm tin vào những điều tốt đẹp là điều cần thiết. Chúng ta cần chọn lọc thông tin, tiếp thu những điều tích cực, tránh bị ảnh hưởng bởi những thông tin tiêu cực, gây hoang mang, lo lắng.
* Tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống: Cuộc sống có ý nghĩa khi chúng ta tìm thấy mục đích sống, tìm thấy niềm vui và hạnh phúc. Thay vì chỉ tập trung vào những khó khăn, thử thách, chúng ta nên tìm kiếm những điều tích cực, những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống. Hãy dành thời gian cho gia đình, bạn bè, tham gia các hoạt động cộng đồng, góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn.
* Đối diện với nghịch cảnh: Nghịch cảnh là điều không thể tránh khỏi trong cuộc sống. Thay vì sợ hãi, né tránh, chúng ta nên đối diện với nó một cách dũng cảm. Hãy tìm cách giải quyết vấn đề, tìm kiếm những giải pháp phù hợp để vượt qua khó khăn.

Kết luận:

Truyện ngắn "Đôi Mắt" của Nam Cao là một tác phẩm giàu ý nghĩa, phản ánh chân thực những vấn đề của xã hội đương thời. Qua đó, tác giả gửi gắm thông điệp về tầm quan trọng của niềm tin, ý nghĩa cuộc sống và cách con người đối diện với những khó khăn, thử thách. Bài học rút ra từ câu chuyện là mỗi người cần giữ vững niềm tin, tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống và đối diện với nghịch cảnh một cách dũng cảm.