tra loi cau hoi giup toi

Hà Linh

Trong xã hội hiện đại, tinh thần tranh luận thẳng thắn là điều cần thiết để tạo nên môi trường học tập và làm việc dân chủ, tiến bộ. Tuy nhiên, như lời tâm sự của một bạn trẻ trong bài báo đã cho thấy, ở Việt Nam, việc người trẻ mạnh dạn nêu ý kiến trái chiều, nhất là trước người lớn hay thầy cô, đôi khi bị nhìn nhận bằng ánh mắt thiếu thiện cảm. Điều này đặt ra vấn đề đáng suy nghĩ về thói quen ứng xử và văn hóa tranh luận trong cộng đồng.

Trước hết, có thể thấy rằng việc người trẻ ngại nêu quan điểm là điều dễ hiểu. Trong môi trường gia đình và nhà trường, chúng ta thường được dạy phải “lễ phép, vâng lời”, đôi khi đến mức tuyệt đối hóa. Chính tâm lý coi người lớn luôn đúng khiến nhiều bạn trẻ sợ bị đánh giá rằng mình hỗn hào hay “chưa đủ tầm” để góp ý. Hơn nữa, những phản ứng như dòm ngó, chế giễu hay tẩy chay mà bạn trẻ trong đoạn trích gặp phải lại càng làm các bạn khác dè dặt hơn. Khi tiếng nói cá nhân không được tôn trọng, người trẻ sẽ chọn im lặng thay vì trình bày chính kiến.

Tuy vậy, nhìn nhận một cách khách quan, việc người trẻ đưa ra ý kiến trái chiều là rất cần thiết. Tranh luận không phải để hơn thua mà để cùng nhau tìm ra chân lý. Một xã hội phát triển là xã hội mà mọi người, không phân biệt tuổi tác hay vị trí, đều có cơ hội trình bày suy nghĩ và được lắng nghe. Khi người lớn luôn áp đặt suy nghĩ của mình, sự sáng tạo và tư duy phản biện của thế hệ trẻ sẽ bị hạn chế. Chính vì vậy, văn hóa tranh luận lành mạnh cần được tôn trọng và xây dựng.

Từ góc độ của một người trẻ, tôi cho rằng thay đổi điều này không chỉ phụ thuộc vào người lớn mà còn phụ thuộc vào chính giới trẻ. Chúng ta cần mạnh dạn hơn trong việc nói ra quan điểm, nhưng phải giữ thái độ tôn trọng, đúng mực. Khi lập luận có cơ sở và được trình bày thuyết phục, người lớn cũng sẽ có cái nhìn khác. Bên cạnh đó, người trẻ cũng cần học cách lắng nghe ý kiến trái chiều, bởi chỉ khi tôn trọng người khác, ta mới nhận lại được sự tôn trọng.

Về phía gia đình, nhà trường và xã hội, cần xây dựng môi trường khuyến khích sự đối thoại. Thầy cô nên xem việc học sinh phản biện là tín hiệu tích cực, chứng tỏ các em đang suy nghĩ độc lập. Cha mẹ cũng nên lắng nghe con cái nhiều hơn, coi những cuộc trò chuyện là cơ hội để hiểu nhau thay vì buộc con phục tùng ý muốn của mình. Khi người lớn sẵn sàng tiếp nhận quan điểm mới, người trẻ sẽ tự tin hơn để bày tỏ tiếng nói cá nhân.

Tóm lại, thực tế được nêu trong đoạn trích là một vấn đề có thật, nhưng hoàn toàn có thể thay đổi. Là người trẻ, chúng ta cần dám nói, dám tranh luận, đồng thời rèn luyện sự khiêm tốn và thái độ cầu thị. Khi tất cả biết lắng nghe và tôn trọng nhau, văn hóa tranh luận của người Việt sẽ trở nên văn minh hơn, góp phần thúc đẩy xã hội phát triển tiến bộ.