khi truyền máu phải đáp ứng những điều kiện nào

Khi thực hiện truyền máu, cần đảm bảo các điều kiện sau đây để giảm tối đa nguy cơ tai biến và đảm bảo hiệu quả điều trị: 1. Chỉ định lâm sàng rõ ràng - Phải có chẩn đoán và chỉ định truyền máu (ví dụ: thiếu máu nặng, chảy máu cấp, rối loạn đông máu…) do bác sĩ chuyên khoa đưa ra. - Được cân nhắc giữa lợi ích (bù máu, cải thiện chức năng) và nguy cơ (dị ứng, truyền nhiễm, phản ứng bất tương hợp…). 2. Xác định nhóm máu và yếu tố Rh - Xét nghiệm nhóm máu ABO và Rh-D của người nhận. - Xác định chính xác để phòng tránh tan máu do bất tương hợp cơ bản. 3. Thử tương hợp chéo (Crossmatch) - Thử tương hợp trực tiếp (major crossmatch): trộn huyết thanh người nhận với hồng cầu người cho để phát hiện hồng cầu bị vón cục hay tan máu. - Nếu cần, thử tương hợp ngược (minor crossmatch). 4. Sàng lọc các bệnh lây truyền qua đường máu – Xét nghiệm huyết thanh người cho để loại trừ HIV, viêm gan B, viêm gan C, giang mai, sốt rét… – Chỉ dùng đơn vị máu đã qua kiểm định an toàn theo quy định y tế (WHO, Bộ Y tế). 5. Điều kiện bảo quản và vận chuyển máu – Máu toàn phần và thành phần (hồng cầu lắng, huyết tương, tiểu cầu…) phải được bảo quản ở nhiệt độ, độ ẩm, thời hạn phù hợp. – Tránh sốc nhiệt, lắc mạnh hay bảo quản quá thời hạn quy định. 6. Kiểm tra tình trạng người bệnh trước truyền – Khám lâm sàng: dấu hiệu sinh tồn (mạch, huyết áp, nhiệt độ), tình trạng hô hấp, tiền sử dị ứng. – Xác nhận lại tên, ngày sinh, số hồ sơ, loại máu… để tránh nhầm lẫn. 7. Chuẩn bị dụng cụ và kỹ thuật truyền – Ống truyền, kim, bình lọc tế bào bạch cầu (nếu có chỉ định), bơm truyền… phải vô khuẩn. – Chuẩn bị đường truyền tĩnh mạch đủ lớn, cố định chắc chắn, không rò rỉ. 8. Theo dõi trong và sau truyền – 15–30 phút đầu: ghi nhận dấu hiệu sinh tồn mỗi 5–10 phút để phát hiện sớm phản ứng truyền máu (sốt, rét run, khò khè, đau lưng, đổ mồ hôi… ). – Khi truyền xong: tiếp tục theo dõi ít nhất 1 giờ để xử trí kịp thời các biến chứng muộn. 9. Giấy cam kết và tư vấn người bệnh – Cung cấp thông tin đầy đủ về lợi ích, nguy cơ của truyền máu để người bệnh (hoặc người nhà) đồng ý bằng văn bản. – Ghi chép đầy đủ vào hồ sơ bệnh án, phiếu theo dõi truyền máu. Tuân thủ chặt chẽ các bước trên sẽ giúp quá trình truyền máu an toàn, giảm thiểu rủi ro và mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất cho người bệnh.