làm hay lên nha

Nam Cao là một nhà văn hiện thực xuất sắc trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, là một nhà văn lớn của trào lưu văn học hiện thực phê phán thời kỳ trước Cách mạng. Là một người nghệ sĩ chân chính, với trách nhiệm và tấm lòng của mình, ông luôn trăn trở về cách viết, cách thể hiện sao cho những tác phẩm của mình vừa có giá trị hiện thực sâu sắc, vừa có sức khái quát cao, góp phần thay đổi nhận thức của mọi người về xã hội đương thời. Và "Chí Phèo" là tác phẩm mà Nam Cao đã rất tâm đắc, đồng thời cũng là tác phẩm thể hiện tài năng nghệ thuật và tư tưởng nhân đạo sâu sắc của ông. Có lẽ chính vì vậy, mà ngay từ khi mới ra đời, "Chí Phèo" đã gây được tiếng vang trong văn học Việt Nam.

Truyện ngắn "Chí Phèo" là một câu chuyện kể về cuộc đời của một con người từ khi sinh ra cho đến lúc mất đi. Nhưng đó không phải là một câu chuyện bình thường, mà là một chuỗi những bi kịch nối tiếp nhau, đẩy nhân vật chính vào một sự tuyệt vọng hoàn toàn, để rồi kết thúc bằng một hành động đầy phẫn uất. Đó là một câu chuyện đáng buồn về một cuộc đời đáng buồn, một số phận đáng thương, cô độc và bất hạnh. Một con người sinh ra không trọn vẹn cả hình hài lẫn nhân cách, để rồi cuối cùng vẫn không được làm người, không được đền đáp chút ít tình thương, mà trái lại, cả cuộc đời chỉ được định đoạt bằng những cơn say triền miên, những tiếng chửi chua ngoa, thậm chí bị xã hội ruồng bỏ, cô lập.

Nhưng vượt lên trên tất cả, trong con người ấy vẫn tồn tại một bản chất lương thiện, mà dù bị vùi dập bao nhiêu lần, thì nó vẫn như mầm sống tiềm tàng, âm ỉ nhưng luôn mãnh liệt, cho tới một ngày, được hồi sinh, nó lại vươn dậy mạnh mẽ như chưa từng trải qua sự hủy diệt tàn bạo của giông bão cuộc đời. Đó là điều mà Nam Cao muốn gửi gắm tới độc giả, rằng hãy luôn tin vào con người, tin vào bản chất tốt đẹp vốn có trong mỗi chúng ta, và đừng bao giờ buông xuôi, hãy cố gắng tìm kiếm những hạt ngọc ẩn sâu trong tâm hồn con người, bởi đâu đó trong cuộc sống này, vẫn còn những tấm lòng ấm áp, sẵn sàng lắng nghe và nâng đỡ những kiếp người khốn khổ.

Trước hết, nói về nhân vật Chí Phèo, đây là một nhân vật được Nam Cao xây dựng với tính cách vô cùng phức tạp, thể hiện sự tha hóa trong xã hội phong kiến tàn bạo. Chí Phèo ban đầu là một con người hết sức hiền lành, lương thiện, có ước mơ về một cuộc sống gia đình nho nhỏ, chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải. Nhưng vì ghen tuông vu vơ, Bá Kiến đã nhẫn tâm đẩy Chí Phèo vào lao tù, nơi mà con người lương thiện của anh bị tước đoạt, biến anh thành một con người khác hẳn, một tên lưu manh với ngoại hình gớm ghiếc, tính cách hung dữ, chuyên rạch mặt ăn vạ, la làng ầm ĩ, và tội ác thì chất chồng. Tưởng chừng như Chí Phèo sẽ mãi chìm trong men say, trong những tội lỗi của mình, nhưng Nam Cao đã không làm như vậy, mà thay vào đó, ông đã khai thác một cách sâu sắc diễn biến tâm lý của Chí Phèo, khi gặp Thị Nở, một người đàn bà xấu xí, nhưng lại mang trong mình một tình yêu thương trong sáng, thuần khiết. Tình yêu thương của Thị Nở, đã đánh thức bản chất lương thiện của Chí Phèo, khiến anh muốn trở lại làm người, muốn có một cuộc sống bình dị bên Thị Nở, và anh càng thêm căm ghét bọn cường hào, gian ác như Bá Kiến, những kẻ đã cướp đi nhân cách và tự do của anh. Tuy nhiên, cánh cửa trở về làm người của Chí Phèo lại một lần nữa bị đóng sầm khi Thị Nở chối từ anh. Quá tuyệt vọng, anh quyết định giết Bá Kiến rồi tự tử, coi như một cách để giải thoát cho bản thân.

Qua nhân vật Chí Phèo, Nam Cao đã thể hiện sự đồng cảm, xót thương đối với những người nông dân khốn khổ, bị bần cùng hóa, lưu manh hóa trong xã hội phong kiến tàn bạo. Đồng thời, ông cũng lên án gay gắt chế độ thực dân nửa phong kiến đã đẩy con người vào bước đường cùng, khiến họ không còn được làm chủ cuộc đời mình, mà phải sống trong sự tủi nhục, đớn đau. Bên cạnh đó, Nam Cao cũng khẳng định sức mạnh của tình thương, của tình yêu giữa con người với con người, có thể cứu rỗi linh hồn, giúp con người tìm lại bản chất tốt đẹp của mình.

Ngoài nhân vật Chí Phèo, thì Thị Nở cũng là một nhân vật được Nam Cao xây dựng rất thành công. Thị Nở là một người phụ nữ xấu xí, thô kệch, nhưng lại mang trong mình một tình yêu thương trong sáng, thuần khiết. Chính tình yêu thương của Thị Nở đã đánh thức bản chất lương thiện của Chí Phèo, khiến anh muốn trở lại làm người, muốn có một cuộc sống bình dị bên Thị Nở. Điều này cho thấy, dù là một người phụ nữ xấu xí, nhưng Thị Nở vẫn có một tâm hồn đẹp đẽ, đáng trân trọng.

Bên cạnh hai nhân vật chính là Chí Phèo và Thị Nở, thì nhân vật Bá Kiến cũng là một nhân vật được Nam Cao khắc họa rất thành công. Bá Kiến là một tên cường hào, gian ác, đã đẩy Chí Phèo vào con đường lưu manh, tội lỗi. Hắn là đại diện cho giai cấp thống trị tàn bạo, bất nhân trong xã hội phong kiến. Qua nhân vật Bá Kiến, Nam Cao đã lên án gay gắt chế độ thực dân nửa phong kiến, đã đẩy con người vào bước đường cùng, khiến họ phải chịu đựng những nỗi đau khổ, bất hạnh.

Về nghệ thuật, "Chí Phèo" là một tác phẩm có giá trị nghệ thuật rất cao. Truyện được xây dựng với cốt truyện độc đáo, hấp dẫn, với những tình huống bất ngờ, kịch tính. Ngôn ngữ của truyện rất mộc mạc, giản dị, nhưng lại giàu sức gợi cảm, thể hiện được tâm trạng, tính cách của nhân vật một cách sâu sắc. Cách kể chuyện của Nam Cao cũng rất linh hoạt, tự nhiên, tạo nên sự hấp dẫn cho người đọc.

Tóm lại, "Chí Phèo" là một tác phẩm văn học xuất sắc của nền văn học Việt Nam. Tác phẩm đã thể hiện một cách sâu sắc và chân thực bức tranh xã hội phong kiến tàn bạo, bất nhân, đồng thời ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của con người, khẳng định sức mạnh của tình thương, của tình yêu giữa con người với con người.