7. Giải thích vì sao các loài sinh vật có họ hàng gần thường có nhiều đặc điểm giải phẫu giống nhau.

Các loài sinh vật có quan hệ họ hàng gần thường chia sẻ nhiều đặc điểm giải phẫu giống nhau chủ yếu vì chúng đều kế thừa những đặc trưng đó từ một tổ tiên chung gần về mặt tiến hóa. Cụ thể: 1. Tổ tiên chung và di truyền - Khi hai loài tách nhánh từ cùng một tổ tiên chung, chúng mang theo bộ gen (gene) và chương trình phát triển (developmental program) tương tự nhau. - Những gene điều khiển hình thành các cơ quan, xương khớp, cơ bắp… ban đầu vẫn giữ cấu trúc và chức năng giống nhau ở cả hai dòng dõi con. 2. Cấu trúc tương đồng (homologous structures) - Các bộ phận giải phẫu tuy có thể khác biệt về kích thước hay chức năng (ví dụ: tay người vs. vây cá voi), nhưng nhìn sâu vào cấu trúc xương, cơ, dây chằng… ta thấy cùng chung kiểu “khung” cơ bản. - Đó là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy chúng phát sinh từ một thiết kế nguyên thủy giống nhau. 3. Sự thay đổi theo hướng phân hóa (divergent evolution) - Sau khi giống loài tách ra, tùy vào môi trường sống và áp lực chọn lọc, mỗi nhánh tiến hóa có thể điều chỉnh lại một số đặc điểm (ví dụ: kích thước chi, tỉ lệ xương, chức năng phụ trợ). - Tuy nhiên, những nét cơ bản do di truyền từ tổ tiên vẫn được bảo lưu trong quá trình biến đổi. 4. Bằng chứng phân tử và phôi sinh học - Khi phân tích trình tự ADN/ARN hay protein giữa loài có quan hệ gần, ta cũng thấy mức độ tương đồng rất cao. - Trong giai đoạn phôi thai, các loài gần gũi thường biểu hiện các giai đoạn phát triển phôi rất giống nhau (chẳng hạn phôi động vật có xương sống đều có khe mang, đốt sống…). Tóm lại, “họ hàng” về tiến hóa chính là chia sẻ một di sản di truyền và quy trình phát triển chung từ tổ tiên gần, nên các đặc điểm giải phẫu cơ bản của chúng rất giống nhau.