Bài 5 - Trang 18 - SGK Hóa học 12

Đề bài

Khi thủy phân a gam một este X thu được 0,92 gam glixerol, 3,02 gam natri linoleat C₁₇H₃₁COONa và m gam natri oleat C₁₇H₃₃COONa.

Tính giá trị của a, m. Viết công thức cấu tạo có thể có của X.

Lời giải chi tiết

+ Cách 1:

\(n_{C_{3}H_{5}(OH)_{3}}=0,01\) (mol) ; \(n_{C_{17}H_{31}COONa}=\frac{3,02}{302}=0,01\) (mol).

=> CTCT của X là C₁₇H₃₁COOC₃H₅(C₁₇H₃₃COO)₂

=> \(n_{C_{17}H_{33}COONa}=0,02\) (mol) => m = 0,02.304 = 6,08 (gam)

Ta luôn có: n_X = n_glixerol = 0,01 mol

=> a = 0,01.882 = 8,82 (gam)

+ Cách 2:

PTHH tổng quát: (RCOO)₃C­₃H₅ + 3NaOH → 3RCOONa + C₃H₅(OH)₃

Theo tỉ lệ phản ứng ⇒ n_muối = n_NaOH = 3.n_glixerol = 3. 0,01 = 0,03 mol

⇒\({n_{{C_{17}}{H_{31}}COON{\rm{a}}}}\) = 0,03 – 0,01 = 0,02 mol

⇒ m = \({m_{{C_{17}}{H_{31}}COON{\rm{a}}}}\) = 0,02. 304 = 6,08(g)

m_NaOH = 0,03. 40 = 1,2 g

BTKL ⇒ a = m_este = m_muối + m_glixerol - _NaOH = 6,08 + 3,02 + 0,92 - 1,2 = 8,82g

Tỉ lệ \({n_{{C_{17}}{H_{31}}COON{\rm{a}}}}\): \({n_{{C_{17}}{H_{33}}COON{\rm{a}}}}\) = 0,01 : 0,02 = 1:2

⇒Có 2 công thức cấu tạo phù hợp: