7. Đề số 7 - Đề kiểm tra học kì 2 - Ngữ văn 12

Đề bài

I. ĐỌC HIỂU: (4.0 điểm)

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi :

Tôi tự cho mình là một người dám chấp nhận thất bại (...)

Tôi nộp hồ sơ xin việc ở nhiều nơi, và trong suốt 6 tháng trời, tôi chỉ nhận được hết cái lắc đầu này tới cái lắc đầu khác. Lại một thất bại nữa. Sự thất bại trong việc tìm việc làm tốt và lương cao khiến tôi nhận ra tôi cần phải làm tốt hơn nữa. Tôi đã dành một năm tự học và xin học bổng. Thời kỳ này áp lực lớn tới mức tóc trên đầu tôi rụng từng mảng. Tôi cao 1m74, và khi đó tôi chỉ nặng hơn 50 kg một chút. Nhưng nỗ lực của tôi cuối cùng không uổng. Tôi được nhận học bổng của viện Harvard Yenching tại trường Đại học Harvard và được nhận vào học tại Đại học Tổng hợp Texas tại Austin. Năm 24 tuổi, tôi bắt đầu qua Mỹ học tiến sĩ Kinh tế. Gần 6 năm học tiến sĩ là một thời kỳ gian khổ, đặc biệt là trong giai đoạn làm luận án (...).

Năm 2010, tôi về Việt Nam và bắt đầu làm việc cho một Quỹ đầu tư lớn nhất nhì Việt Nam trên cương vị cố vấn kinh tế cao cấp. Nhiều người ngăn cản quyết định này. Nhiều người cho tôi là ngu ngốc. Và quả thật, tôi bị sa thải chỉ sau 3 tuần làm việc ở tập đoàn này (...). Lần này nặng hơn vì tôi đã 33 tuổi. Nhưng chính nhờ thất bại này, sự nghiệp của tôi rẽ sang một lối đi mới. Tôi tham gia cùng các bạn bè thân hữu của mình xây dựng công ty tài chính TNK Capital, giờ là một công ty tư vấn tài chính uy tín ở Việt Nam. Từ công ty này, chúng tôi lập ra Ismart Education, một công ty tiên phong ở Việt Nam trong lĩnh vực giải pháp giáo dục số, và đầu tư vào Học viện Giáo dục Hoa Kỳ, là công ty sở hữu trường Cao đẳng Nghề Việt Mỹ. Đó cũng là lý do mà tôi đứng trước các bạn ngày hôm nay với tư cách Chủ tịch của trường.

Những thất bại mà tôi gặp phải trong 20 năm qua có thể chưa phải là những thất bại lớn. Tôi có thể sẽ còn gặp thêm nhiều thất bại nữa trong những năm tới. Nhưng mỗi khi thất bại, tôi lại thấy mình trưởng thành hơn và quyết tâm hơn.

Ngày hôm nay các bạn ra trường, cũng giống như tôi ra trường hồi 15 năm trước. Dù học giỏi tới đâu, hành trang lập nghiệp của các bạn cũng giống như tôi ngày đó, vẫn còn nghèo nàn lắm. Các bạn chắc chắn sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách, và sẽ có nhiều thất bại. Có những thất bại sẽ làm các bạn bật khóc. Có những thất bại sẽ làm các bạn không thể khóc thành lời. Có những thất bại sẽ làm các bạn mất niềm tin và gục ngã. Có những thất bại thậm chí làm các bạn đau đến mức ước như mình chưa bao giờ được sinh ra. Trong những giờ phút ấy, hãy nhớ rằng ai cũng sẽ phải trải qua những thử thách tương tự.

Cái gì không giết chết được chúng ta thì sẽ làm chúng ta lớn mạnh hơn. (...)

(Trích Bài diễn văn gây chấn động cộng đồng mạng của Tiến sỹ Trần Vinh Dự; nguồn batdongsanexpress.vn)

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.

Câu 2. Hãy đặt nhan đề cho văn bản.

Câu 3. Xác định và nêu tác dụng của biện pháp tu từ cú pháp chính trong những câu sau:

Có những thất bại sẽ làm các bạn bật khóc. Có những thất bại sẽ làm các bạn không thể khóc thành lời. Có những thất bại sẽ làm các bạn mất niềm tin và gục ngã. Có những thất bại thậm chí làm các bạn đau đến mức ước như mình chưa bao giờ được sinh ra.

Câu 4. Viết một đoạn văn (từ 7 đến 10 dòng) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của sự thất bại.

II. LÀM VĂN: (6.0 điểm)

Cảm nhận của anh/ chị về nhân vật Tnú trong truyện ngắn Rừng xà nu của nhà văn Nguyễn Trung Thành.

Lời giải chi tiết

I. ĐỌC HIỂU: (4.0 điểm)

Câu 1

Phương thức biểu đạt chính: nghị luận

Câu 2

Nhan đề gợi ý: Thất bại – phép thử thành công; Thất bại là mẹ thành công; Giá trị của thất bại…

Câu 3

Phép điệp cấu trúc: "Có những thất bại… làm các bạn…"

- Tác dụng: Nhấn mạnh và khẳng định:

+ Những đau đớn, tổn thất, mất mát… mà mỗi con người phải đối diện sau mỗi thất bại trong cuộc sống.

+ Thất bại giúp ta trưởng thành hơn, góp phần đưa ta đến thành công….

Câu 4

Cần triển khai theo một số nội dung sau:

- Thất bại là kết quả không như ý muốn của mỗi con người trong hành trình chinh phục một mục tiêu nào đó của cuộc đời.

- Ý nghĩa của thất bại:

+ Giúp chúng ta nhận diện sai lầm, khắc phục khuyết điểm.

+ Thất bại là mẹ của thành công. Vì từ trong thất bại, con người được tôi luyện thêm ý chí, bản lĩnh và khát khao.

+ Một số tấm gương trong cuộc sống từng thất bại nhưng không bi quan, chán nản mà ngược lại bằng bản lĩnh, ý chí, nghị lực của mình họ đã vượt qua thử thách, rút kinh nghiệm, thành công trên đường đời.

- Mỗi cá nhân phải tự đối mặt với thất bại một cách tích cực nhất.

II. LÀM VĂN: (6.0 điểm)

1. Mở bài

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Trung Thành

- Giới thiệu tác phẩm Rừng xà nu

- Dẫn dắt vấn đề cần nghị luận

2. Thân bài

a. Cuộc đời và số phận

- Tnú mồ côi cha mẹ, lớn lên trong sự đùm bọc, cưu mang của dân làng.

- Tuổi thiếu niên phải trải qua những trận đòn roi tàn bạo của kẻ thù.

- Vợ và con của Tnú bị giặc đánh chết, bản thân của Tnú bị giặc bắt, cuốn giẻ tẩm dầu xà nu vào mười đầu ngón tay và đốt.

b. Vẻ đẹp tâm hồn

* Gan góc, dũng cảm, mưu trí:

- Dù tuổi còn nhỏ nhưng Tnú rất dũng cảm vào rừng tiếp tế cho cán bộ cách mạng. Anh rất mưu trí, sáng dạ khi đi rừng, qua sông…

- Khi bị giặc bắt, tra tấn Tnú nhất định không khai, chỉ tay vào bụng dõng dạc nói "Cộng sản ở đây này"

- Học chữ thua Mai nên lấy đá đập vào đầu trừng trị tội hay quên chữ.

* Có tính kỷ luật cao, tuyệt đối trung thành với cách mạng:

- Tham gia lực lượng, nhớ nhà, nhớ buôn làng nhưng chỉ khi cấp trên cho phép Tnú mới dám về thăm làng.

- Tnú tuyệt đối trung thành với cách mạng, luôn nhớ lời cụ Mết: “Đảng còn núi nước này còn" nên dù bị tra tấn Tnú vẫn kiên cường phẩm chất người cách mạng.

* Sống có nghĩa tình:

- Tnú yêu thương, sống gắn bó máu thịt với dân làng Xô Man.

- Tnú hết mực yêu thương và có trách nhiệm với vợ con.

- Có lòng căm thù giặc sâu sắc, mang trong mình mối thù của dân làng, của gia đình và mối thù của bản thân.

* Hình ảnh đôi bàn tay tiêu biểu cho tính cách và cuộc đời Tnú:

- Đôi bàn tay khi còn lành lặn biểu tượng cho tính cách gan góc, nghĩa tình, thẳng thắn.

- Khi bị giặc đốt mười đầu ngón tay biểu tượng cho nghị lực, sức mạnh phi thường ở Tnú, đồng thời nó còn gắn liền với cuộc nổi dậy của dân làng Xô Man.

- Khi bị thương đôi bàn tay tiêu biểu cho tội ác của kẻ thù và sức sống bất diệt của Tnú

c. Nghệ thuật:

- Xây dựng nhân vật mang tính sử thi vừa có cá tính sống động vừa có phẩm chất tiêu biểu.

- Nghệ thuật trần thuật: giọng kể, ngôn ngữ mang đậm chất Tây Nguyên...

3. Kết bài

- Khái quát và mở rộng vấn đề.