Lý thuyết về oxit

Lý thuyết về oxit

1. Định nghĩa

- Oxit là hợp chất của hai nguyên tố, trong đó có một nguyên tố là oxi

VD: sắt từ oxit ${\mathrm{Fe}}_3{\mathrm{O}}_4$, lưu huỳnh đioxit ${\mathrm{SO}}_2$,…

2. Công thức

* Công thức chung: ${{\overset{n}{\mathop{M}}\,}_{x}}{{\overset{II}{\mathop{O}}\,}_{y}}$ với n là hóa trị của M

- Theo quy tắc hóa trị, ta có: n.x = II.y

3. Phân loại:

a. Oxit axit:

- Thường là oxit của phi kim và tương ứng với một axit

- VD: ${\mathrm{CO}}_2$, ${\mathrm{SO}}_2$, ${\mathrm{SO}}_3$, ${\mathrm{P}}_2{\mathrm{O}}_5$, ${\mathrm{N}}_2{\mathrm{O}}_5$...

   + ${\mathrm{CO}}_2$ tương ứng với axit cacbonic ${\mathrm{H}}_2{\mathrm{CO}}_3$

   + ${\mathrm{SO}}_2$ tương ứng với axit sunfurơ ${\mathrm{H}}_2{\mathrm{SO}}_3$

   + ${\mathrm{P}}_2{\mathrm{O}}_5$ tương ứng với axit photphoric ${\mathrm{H}}_3{\mathrm{PO}}_4$

b. Oxit bazo

- Thường là oxit của kim loại và tương ứng với một bazơ

- VD: ${\mathrm{K}}_2\mathrm{O}$, CuO, MgO, FeO... 

   + ${\mathrm{K}}_2\mathrm{O}$ tương ứng với bazơ kali hiđroxit KOH.

   + CuO tương ứng với bazơ magie hiđroxit $\mathrm{Cu}{\left(\mathrm{OH}\right)}_2$.

   + MgO tương ứng với bazơ kẽm hiđroxit $\mathrm{Mg}{\left(\mathrm{OH}\right)}_2$.

4. Cách gọi tên:

Tên oxit bazơ = Tên kim loại (kèm theo hoá trị nếu kim loại có nhiều hóa trị) + oxit

Ví dụ: FeO : Sắt (II) oxit.

${\mathrm{Fe}}_2{\mathrm{O}}_3$: Sắt (III) oxit.

CuO : Đồng (II) oxit.

MgO : Magie oxit.

Tên oxit axit = Tiền tố chỉ số nguyên tử phi kim + tên phi kim + tiền tố chỉ số nguyên tử oxi + oxit

Tiền tố:  - Mono: nghĩa là 1.

              - Đi      : nghĩa là 2.

              - Tri     : nghĩa là 3.

              - Tetra : nghĩa là 4.

              - Penta : nghĩa là 5.

Ví dụ: ${\mathrm{SO}}_2$ : Lưu huỳnh đioxit.

${\mathrm{CO}}_2$ : Cacbon đioxit.

${\mathrm{N}}_2{\mathrm{O}}_3$ : Đinitơ trioxit.

${\mathrm{N}}_2{\mathrm{O}}_5$ : Đinitơ pentaoxit.

* Phương pháp giải bài tập xác định công thức oxit:

Bước 1: Gọi công thức của oxit có dạng ${\mathrm{R}}_2{\mathrm{O}}_{\mathrm{n}}$

Bước 2: Dựa vào khối lượng mol phân tử hoặc phần trăm khối lượng => xác định mối liên hệ giữa R và n

Bước 3: Lập bảng xác định R dựa vào n, cho n từ 1, 2, 3, 4… Nếu đầu bài đã cho biết R hoặc n thì không cần lập bảng.

Bước 4: Chọn giá trị R phù hợp với n và kết luận nguyên tố R

Sơ đồ tư duy: Oxit