Mục lý thuyết (Phần học theo SGK) - Trang 79

I. CÁC DẠNG THÙ HÌNH CỦA CACBON

1. Dạng thù hình của một nguyên tố là những đơn chất khác nhau do cùng một nguyên tố tạo nên.

Thí dụ oxi O₂, ozon O₃ là hai dạng thù hình của nguyên tố oxi.

2. Dạng thù hình của cacbon gồm đơn chất nào? Có tính chất cơ bản gì?

Nguyên tố cacbon có 3 dạng thù hình là:

- Kim cương: cứng, trong suốt, không dẫn điện.

- Than chì: mềm, dẫn điện.

-  Cacbon vô định hình (than đá, than gỗ, than xương): xốp, không dẫn điện.

III. TÍNH CHẤT CỦA CACBON

1. Tính chất hấp phụ

- Than gỗ có khả năng giữ trên bề mặt của nó các chất khí, chất hơi, chất tan trong dung dịch. Than gỗ có tính hấp phụ

- Than hoạt tính có tính hấp phụ cao được dùng để làm trắng đường, chế tạo mặt nạ, phòng độc...

2. Tính chất hóa học

a) Tác dụng với oxi tạo thành cacbon dioxit CO₂ (C là chất khử)

Phương trình hóa học: C + O₂ \( \xrightarrow[]{t^{0}}\) CO₂

Phản ứng tỏa nhiều nhiệt, do đó C được dùng làm nhiên liệu sản xuất và đời sống

b) Tác dụng với  oxit kim tạo thành CO₂ và kim loại

Phương trình hóa học: C + 2CuO \( \xrightarrow[]{t^{0}}\)  2Cu + CO₂

Ở nhiệt độ cao, C khử được một số oxit kim loại như PbO, ZnO,...thành Pb, Zn.... Trong luyện kim người ta sử dụng tính chất này của cacbon để điều chế kim loại.

III. ỨNG DỤNG CỦA CACBON

Tùy thuộc vào tính chất của mỗi dạng thù hình, người ta sử dụng cacbon trong đời sống, sản xuất và trong kĩ thuật.

Thí dụ: than chì được dùng làm điện cực, chất bôi trơn, ruột bút chì; kim cương được dùng làm đồ trang sức quý hiếm, mũi khoan, dao cắt kính...