Tóm tắt, bố cục, nội dung chính văn bản Kiêu binh nổi loạn

Đoạn trích “Kiêu binh nổi loạn” trong Hoàng Lê nhất thống chí đã cho thấy sự thối nát của phủ chúa Trịnh: cha, con, anh, em tranh giành quyền lực, việc phế con trưởng lập con thứ hoàn toàn do quyền lợi ích kỉ của phe đảng, không vì quyền lợi của đất nước, của nhân dân. Tất cả sự nổi loạn, tàn bạo của đám kiêu binh “căm ghét”, “hậm hực” khinh bỉ cách làm của chúa Trịnh và quận Huy, chỉ muốn diệt trừ cho hả giận.

Đoạn trích “Kiêu binh nổi loạn” kể chuyện kiêu binh nổi loạn, giết Quận Huy Hoàng Đình Bảo, phế Trịnh Cán, lập Trịnh Tông lên ngôi chúa.

Văn bản chia thành 4 phần:

- Phần 1 (Từ đầu đến “chùa Khán Sơn”) : Cuộc trò chuyện giữ Thế tử Trịnh Tông với hạ nhân và quan thần.

- Phần 2 (Tiếp theo đến “kéo đến để khởi sự”) : Kế sách của Vũ Bằng được mọi người đồng tình, ủng hộ.

- Phần 3 (Tiếp đến “hồ Thủy Quân”) : Tình thế bất lực, thảm hại, bi đát và cái chết của Quận Huy.

- Phần 4 (Đoạn còn lại) : Sự thắng thế của thế tử Tông.

Đoạn trích “Kiêu binh nổi loạn” thể hiện sự thối nát của phủ chúa Trịnh và miêu tả sự nổi loạn của đám kiêu binh khi căm ghét và khinh bỉ cách làm của chúa Trịnh và quận Huy.