Tiến sĩ Đoàn cẩm thi cho rằng "cái đẹp của văn chương chính là cái mang nhiều dấu ấn của chủ thể sáng tạo, là cái riêng ,cái độc đáo" Em hiểu ý kiến trên như thế nào. Hãy làm rõ qua lời ca khúc "Nhớ Mù...

Ta say đắm trứớc áng mây hồng của sớm mai bình minh hơn ráng mây buồn khi chiều tàn khuất lối? Ta rung động trước đóa hoa đẹp lung linh dưới ánh mặt trời hơn những cánh hồng đã úa tàn không còn sinh khí? Cuộc đời con người là hành trình đi tìm cái đẹp và luôn vì cái đẹp mà tồn tại. Văn chương cũng không ngoại lệ, cho nên nhà văn Nguyên Ngọc quan niệm: “Đã là văn chương thì phải đẹp”. Nhưng cái đẹp của văn chương cũng như cái đẹp trong cuộc sống hằng ngày phong phú và đa dạng nên Tiến sĩ Đoàn Cẩm Thi cho rằng: “Cái đẹp của văn chương chính là cái mang nhiều dấu ấn của chủ thể sáng tạo là cái riêng, cái độc đáo”

Nhớ mùa thu Hà Nội ra đời trong một tháng “gặp gỡ” của những tâm hồn đồng điệu. Bài hát lấy cảm hứng chủ đạo là nỗi nhớ, khi tình yêu giữa đất và người vừa chớm nở đã phải chia xa. Ca khúc có mặt trong hầu hết list nhạc của người yêu Hà Nội. Cùng sự thể hiện của Hồng Nhung, Nhớ mùa thu Hà Nội làm người đi xa không khỏi xốn xang, người ở gần không khỏi bồi hồi vào những buổi sớm heo may trong lòng thành phố.

Sở dĩ Nhớ mùa thu Hà Nội khơi gợi nên tình cảm thân thuộc đến thế là bởi Trịnh Công Sơn đã bắt được “thần thái” của một thủ đô cổ xưa, trầm mặc, thiêng liêng trong ký ức mọi người. Những cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ, phố xưa nhà cổ, mái ngói thâm nâu là những hình ảnh khó có thể bắt gặp ở bất cứ đâu. Nó hiển hiện trong tâm trí người yêu Hà Nội như tranh phố Phái, như cốm làng Vòng, hay những con đường hoa sữa nồng nàn tháng 10.

Những dư âm, mùi vị ấy dù rất đặc trưng, không phải ai một lần ghé ngang Hà Nội cũng bắt được.  Trịnh Công Sơn viết cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ khiến người nghe hình dung hình ảnh những chú chim sâm cầm bay đi tránh rét . Hình dung về Hà Nội của Trịnh Công Sơn được góp nhặt phong phú, lại được lan truyền rộng rãi chỉ bằng vài tình tiết trong khoảnh khắc giao mùa.

Có những đặc trưng về Hà Nội được nhạc sĩ phát hiện và đưa vào bài hát đến nay vẫn gây nhiều tranh cãi. Hình ảnh “cốm sữa vỉa hè” từng được chính những người Hà Nội đặt dấu hỏi: Liệu có loại cốm nào là cốm sữa không hay đó đơn giản là món ăn cốm với sữa của người Hà Nội ngày trước? Nhiều ý kiến được đưa ra sau liên tưởng thú vị này của Trịnh Công Sơn. Ý kiến được ủng hộ hơn cả là hình ảnh “cốm sữa” ám chỉ sự tinh tế trong ẩm thực Hà Nội. Hạt cốm ngon nhất là hạt cốm ngậm sữa, chín vào độ giữa thu. Đây là thời điểm cho cốm mềm, thơm, dẻo nhất trong năm theo kinh nghiệm của những người làm cốm lâu năm của làng Vòng.

Trịnh Công Sơn đã chắt lọc những phần linh hồn tinh tuý nhất của Hà Nội để đưa vào bài hát. Cốm sữa là một phần như thế, chúng ta chỉ có thể tìm thấy ở Hà Nội, vào độ giữa thu.

Sau xứ Huế, Hà Nội có lẽ là thành phố tiếp theo được Trịnh Công Sơn ưu ái dành nhiều tình cảm đến thế trong ca khúc của mình. Những lời ca đẹp nhất, những giai điệu xốn xang nhất của mùa thu Hà Nội đã được Trịnh Công Sơn viết nên bằng trái tim sâu nặng với đất và người nơi đây. Chẳng thế mà nỗi nhớ cuối bài hát mới mãnh liệt đến thế:

“…Hà Nội mùa thu, đi giữa mọi người
Lòng như thầm hỏi: Tôi đang nhớ ai
Sẽ có một ngày trời thu Hà Nội trả lời cho tôi
Sẽ có một ngày từng con đường nhỏ trả lời cho tôi…”

Nỗi nhớ vừa hiện hữu, vừa vô hình, không hướng về ai nhưng cũng hướng về tất cả Hà Nội của Trịnh Công Sơn đã khơi gợi được niềm đồng cảm của bao thế hệ người yêu nhạc. Hà Nội giờ đây có chen chúc những tòa nhà cao tầng, những vỉa hè có trơ trọi bóng cây hay những mái ngói thâm nâu đã được sửa sang khang trang sạch sẽ thì ấn tượng về một Hà Nội trầm mặc, xưa cũ vẫn không phai mờ trong tâm trí những người gắn bó nơi đây. Mỗi độ thu về cùng gió heo may, hương cốm mới, cả một trời ký ức trong lòng những người yêu Hà Nội lại bồi hồi sống dậy. Người đi xa nhớ một Hà Nội trong ảo ảnh, hình dung. Người ở gần nhớ một Hà Nội của dĩ vãng.

Cũng có lẽ vì thế mà sau này, dù có nhiều ca sĩ thể hiện thành công Nhớ mùa thu Hà Nội, khán giả vẫn không quên được bản thu âm đầu tiên của ca sĩ Hồng Nhung. Bài hát được thu khi diva còn rất trẻ, Hà Nội trong video nhạc cũng chân phương hơn bây giờ. Kỹ thuật và chất lượng âm thanh có thể còn hạn chế nhưng hình ảnh bờ tường rêu phong, những con đường rợp lá vàng, những ban công thời Pháp thuộc là một phần ký ức về Hà Nội đã vĩnh viễn mất đi mà ai trong chúng ta cũng khao khát tìm về trong trí nhớ.

Tóm lại, với phong cách độc đáo đã tạo nên dấu ấn riêng cho chức năng thẩm mĩ của văn học, giúp tăng thêm kinh nghiệm cảm thụ thẩm mĩ của người đọc, thúc đẩy khả năng sáng tạo cái đẹp trong họ. Chức năng thẩm mĩ của văn học giúp thanh lọc tâm hồn con người. Thế giới nghệ thuật vừa là hình ảnh của bản thân hiện thực vừa là thế giới của ước mơ, của cái đẹp; của khát vọng. Vãn học nghệ thuật mang đến cho người đọc sự đền bù về mặt thấm mĩ khi cho họ được sống trong thế giới nghệ thuật, nơi mà cái ác, cái bất công sẽ bị trừng trị, cái tốt; cái thiện sẽ được tưởng thưởng; được hạnh phúc. Cái đẹp của văn học không thể bị sở hữu bởi riêng cá nhân nào, cho nên việc cảm thụ cái đẹp là hoàn toàn vô vụ iợi, nó giúp tấm hồn con người được thanh lộc, tránh xà những điều tầm thường trong cuộc sòng thường nhật. Cái đẹp của văn học vô tư nhưng không vô tâm, mà luốn hướng người đọc đến những suy tư, trăn trở; trách nhiệm về các vấn đề của cuộc sống, của thời đại.

Cái đẹp quả thật là yếu tố tác động mạnh mẽ và trực tiếp đến đời sống con người. Tuy nhiên, trên thực tế; sự tác động của tác phẩm văn học tới người đọc là sự tác động tổng hợp của nhiềụ yếủ tố chức năng; là một quá trình chuyển hóa phức tạp, biện chứng, ở đổ các yếu tố chức năng xụyên thấm vào nhau. Có thể khái quát rằng; cái đẹp của văn chương nghệ thuật có ý nghĩa khi nó gắn liền với cái chân, cái thiện thì mới thật sự đẹp theo đúng nghĩa của nó. Trong văn chương không có cái đẹp thuần túy về hình thức, không thể có cái đẹp trừu tượng xa lạ yới lí trí và tình cảm đạo đức của con người. Tác phẩm văn học chỉ thật sự chinh phục được trải tim khi chạm khẽ được tâm hồn họ, một cách chân thành nhất. Cho dù khoái cảm thẩm mĩ mà tác phẩm đem lại bao giờ cũng từ hlnh thức nghệ thuật, từ sự làm chủ khéo léo của người nghệ sĩ nhưng một khi nhà văn bàng quản trước những vấn đề trọng yếu cua con người, chỉ theo đuổi cái đẹp của ngôn từ, hay những cách tân của hình thức thì chính nó đang tự hủy diệt giá trị đích thực cửa chính mình. Bên cạnh đó, Bertold Brecht cũng có đề cập thêm một khía cạnh nữa của vấn đề : “Cái đẹp không nên chỉ tạo từ ánh sáng kì bỉ của ma trơi, hay ánh sáng nhân tạo rực rỡ của pháo hoa, đèn màu cầu kì nhuộm hàng trăm sắc. Đẹp nhất ỉà khi anh tạo nên ánh sáng ban ngày, thử ánh sáng tường như ìchông màu, khổng sắc nhưng đó là í thứ ánh sáng mạnh mẽ và hữu ích cho con người”.