phân tích chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của văn bản chiều sương

Thiên nhiên luôn khắc nghiệt và tràn đầy những điều ly kỳ, bí ẩn mà con người không thể tìm hiểu hết được. Tuy nhiên, với những con người miền biển, đây là thứ mà họ bắt buộc phải vượt qua để đổi lấy miếng ăn. Họ lao động vất vả, khiến ta tôn vinh những con người lao động miền biển. Chiều sương của nhà văn Bùi Hiển đã khắc hoạ lên những con người như thế.

Bùi Hiển là nhà văn nổi tiếng ở vùng đất nắng gió Nghệ An. Trước và sau giai đoạn năm 1945, ông là nhà văn có sự sáng tạo phong phú, luôn bền bỉ sáng tác và cho ra đời rất nhiều tác phẩm nổi tiếng. Nổi bật là truyện ngắn “Chiều sương” in trong tập truyện ngắn "Nằm vạ" sáng tác năm 1941. Truyện ngắn là hình ảnh những con người làng chài với những đức tính tốt đẹp, cùng với nét vẽ đặc sắc về bức tranh thiên nhiên.

Chiều Sương mở đầu bằng việc chàng trai gặp lão Nhiệm Bình, một người làng chài, và nghe ông kể những câu chuyện li kì mà ông từng trải qua trong các lần đi biển. Truyện ngắn này tái hiện hình ảnh cuộc sống của những người làng chài với những đức tính tốt đẹp, đồng thời cũng tạo nên bức tranh thiên nhiên tươi đẹp. Từ những câu chuyện của lão chài, ta nhận thấy rằng những sự việc kỳ quái như gặp ma, thấy thuyền ma là những câu chuyện thường ngày mà những người chài đã từng trải qua. Dù đó là những câu chuyện huyễn tưởng hay đã từng là sự thật, tác giả thể hiện rằng cõi chết và cõi sống vẫn cùng tồn tại mà không phân biệt rạch ròi.

Bên cạnh đó, cảnh vật ở làng chài vào chiều xuân được tác giả miêu tả đặc sắc và bình yên. Buổi chiều yên ả với tiếng người hòa lẫn trong sương, hình ảnh bóng thuyền chài chuẩn bị ra khơi tạo nên một khung cảnh bình yên, đối lập với khung cảnh khi ra khơi của những người thuyền chài. Tác giả cũng chú trọng miêu tả cuộc sống lao động của người chài với những thử thách và nguy hiểm mà họ phải đối mặt. Mưa dội, sống nhồi, gió táp là những khó khăn trong công việc mưu sinh của họ. Tuy nhiên, những người chài vẫn dũng cảm, kiên trì và gan dạ vượt qua mọi thử thách, đương đầu với thiên nhiên khắc nghiệt. Họ mang trong mình tinh thần thép và sẵn sàng đối mặt với mọi khó khăn. Sự xuất hiện chiếc thuyền ma trong truyện cũng tạo thêm yếu tố đặc biệt cho câu chuyện. Chiếc thuyền này phản ánh những tai ương và những nhọc nhằn mà người dân chài phải trải qua. Tác giả tinh tế trong cách miêu tả, tạo nên không khí gần gũi và ấm áp hơn là lạnh lẽo hay sợ hãi.

Tác phẩm không chỉ miêu tả cảnh vật thiên nhiên mà còn tập trung vào những đức tính tốt đẹp của con người trong cuộc sống lao động. Qua câu chuyện, người đọc cảm nhận được sự vất vả, khó khăn, và sự gan dạ, kiên trì của người chài trong việc đương đầu với thiên nhiên khắc nghiệt. Tác giả Bùi Hiển đã thành công trong việc tái hiện hình ảnh những người lao động tần tảo, chịu khó, và mang trong mình nét đẹp truyền thống của người lao động Việt Nam.Cốt truyện của tác phẩm đơn giản, nhưng tác giả đã thành công trong việc xây dựng tâm lí nhân vật, đưa ra những chi tiết tinh tế và hóm hỉnh để tái hiện cuộc sống và tư duy của người dân làng chài. Sự kết hợp giữa thực và ảo trong câu chuyện cũng là một yếu tố nghệ thuật độc đáo, tạo ra một không khí gần gũi và ấm áp mà không gây cảm giác lạnh lẽo hay sợ hãi.

Đọc truyện ngắn ta như được đắm chìm trong khung cảnh thiên nhiên, cái vẻ đẹp của con người qua ngòi bút miêu tả đặc sắc, cùng tài năng nghệ thuật độc đáo của Bùi Hiển. Đọc Chiều sương ta càng thêm trân trọng hình ảnh về những người lao động tần tảo chịu khó, mang một nét đẹp truyền thống của người lao động Việt Nam.