so sánh sự giống và khác nhau giữa nguyên phân và giảm phân

Nguyên phân và giảm phân là hai quá trình quan trọng trong sinh học, nhưng có những điểm giống nhau và khác nhau như sau: Giống nhau: - Cả nguyên phân và giảm phân đều là quá trình phân bào, trong đó tế bào gốc chia thành các tế bào con. - Cả hai quá trình đều có sự tự nhân đôi của NST (nhiễm sắc thể). - Cả hai quá trình đều trải qua các kì phân bào tương tự. - Cả hai quá trình đều có sự biến đổi hình thành NST theo chu kì đóng và tháo xoắn. - Cả nguyên phân và giảm phân đều tập trung NST trên mặt phẳng xích đạo ở kì giữa. - Cả hai quá trình đều là cơ chế sinh học đảm bảo ổn định vật chất di truyền qua các thế hệ. Khác nhau: Nguyên phân: - Xảy ra ở tế bào sinh dưỡng và tế bào sinh dục sơ khai. - Chỉ có một lần phân bào. - Mỗi NST tương đồng nhân đôi thành 2 NST kép gồm hai chromatid. - Kì đầu không xảy ra trao đổi chéo giữa hai chromatid cùng nguồn gốc. - Kì giữa các NST tập trung thành 1 hàng trên mặt phẳng xích đạo. - Ý nghĩa của nguyên phân là duy trì ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ tế bào và cơ thể. Giảm phân: - Xảy ra ở tế bào sinh dục khi chín. - Gồm hai lần phân bào liên tiếp. - Mỗi NST nhân đôi thành một cặp NST tương đồng kép gồm 4 chromatid. - Kì đầu I xảy ra hiện tượng tiếp hợp và trao đổi chéo giữa hai chromatid khác nguồn gốc. - Kì giữa I các NST tập trung thành 2 hàng trên mặt phẳng xích đạo. Kì sau, chromatid trong từng cặp NST tương đồng kép tách thành 2 NST đơn phân li về hai cực tế bào. Kì sau I các NST đơn ở trạng thái kép trong từng cặp NST tương đồng phân li để tạo ra các tế bào con có bộ NST đơn ở trạng thái kép, khác nhau về nguồn gốc. Kì cuối: Hình thành 2 tế bào con giống nhau và giống hệt mẹ (2n NST). - Kì cuối I: Hình thành hai tế bào con có bộ NST n kép. - Kì cuối II tạo ra 4 tế bào con chứa bộ NST n. - Ý nghĩa của giảm phân là hình thành nhiều loại giao tử khác nhau, các giao tử chứa bộ NST n qua thụ tinh sẽ khôi phục lại bộ 2n của loài, và là cơ sở tạo ra biến dị tổ hợp, làm phong phú đa dạng cho sinh giới. Tóm lại, nguyên phân và giảm phân có nhiều điểm giống nhau và cũng có nhiều điểm khác nhau, đó là những quá trình quan trọng trong sinh học để duy trì ổn định di truyền và tạo ra sự đa dạng trong các loài sinh vật.