nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật (bài hát: người thầy của Nguyễn Thất Huy)

Chàng Cô Đơn

Ca khúc “Người thầy” được nhạc sĩ Nguyễn Nhất Huy sáng tác cuối năm 2000, để tặng người đã dìu dắt mình bước vào con đường âm nhạc là nhạc sĩ Trí Thanh- tác giả của những bài hát như “Người con gái Pa Kô”, "Cây chông tre", “Tặng em một khúc quân hành”, “Chiều Hậu Giang”…

Nhạc sĩ Nguyễn Nhất Huy nhớ lại: “Tôi thuộc “tuýp” học trò không được chăm chỉ cho lắm, nên những ngày học lớp sáng tác ca khúc ít khi tôi được “nhìn” thầy Trí Thanh trọn vẹn cả buổi học, vì tôi luôn tới lớp trễ và lại ra về sớm hơn các bạn khác. Vậy mà ít khi nào thầy Trí Thanh “nhắc nhở” tôi cả. Chỉ khi viết ca khúc “tốt nghiệp” là lúc tôi tỏ ra “chăm chỉ” hơn, và có dịp gần thầy nhiều hơn. Nhưng tôi không biết rằng đó là những ngày cuối cùng mà tôi được gần thầy vì khi chấm xong ca khúc “tốt nghiệp” của tôi thì thầy mất. Những ngày cuối cùng đó là lúc tôi cảm nhận được trọn vẹn tình cảm thân thương và nhân cách sống của một người thầy. Hình ảnh vẫn mãi in đậm trong ký ức của tôi chính là chiếc áo của thầy, mỗi khi tôi đến nhà, thầy vẫn khoác trên mình chiếc áo sờn đôi vai. Có lần tôi hỏi… Thầy bảo “thầy là một chiến sĩ, Huy à…”. Và khi tôi phát thảo những nét nhạc đầu tiên trong ca khúc “Người thầy” thì hình ảnh “chiếc áo xưa sờn đôi vai” là chi tiết “đắt giá” nhất trong tác phẩm của tôi”.

Ca khúc “Người thầy” được ca sĩ Cẩm Ly thu âm lần đầu tiên tại Kim Lợi Studio. Hát đến đoạn “dù năm tháng vô tình trôi mãi mãi, tóc xanh bây giờ đã phai, thầy vẫn đứng bên sân trường năm ấy, dõi theo bước em trong cuộc đời”, thì ca sĩ Cẩm Ly đã nghẹn ngào bật khóc, còn nhạc sĩ Nguyễn Nhất Huy cũng xúc động rưng rưng.

Nhạc sĩ Trí Thanh đã không có cơ hội nghe ca khúc “Người thầy” được viết từ nguyên mẫu là chính mình. Khi ca khúc “Người thầy” chưa kịp phát hành, thì nhạc sĩ Trí Thanh đã từ giã nhân gian. Năm 2012, nhạc sĩ Trí Thanh được truy tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật. Nhạc sĩ Nguyễn Nhất Huy vẫn khắc khoải vì ca khúc “Người thầy” đến với công chúng, thì “người thầy” thực sự đã đi xa: “Lần cuối cùng tôi đến thăm nhạc sĩ Trí Thanh, trông thầy ốm đi nhiều bên cây piano, và “vẫn chiếc áo xưa sờn đôi vai”, thầy đến bên tôi và hỏi “Huy, sao rồi em, đã có bài nào mới chưa, có bài nào được giới thiệu chưa?”. Tôi chợt ngậm ngùi, vì giữa cuộc đời lo toan bề bộn “chuyện áo cơm” , tôi vẫn thấy ấm áp, dường như thầy lúc nào cũng dõi theo đứa học trò nhỏ”.

Suốt 20 năm qua, ca khúc “Người thầy” của nhạc sĩ Nguyễn Nhất Huy đã lan tỏa sâu rộng vào đời sống. Bây giờ, ca khúc “Người thầy” lại được hát vang lên từ đô thị đến nông thôn: “Dẫu đếm hết sao trời đêm nay. Dẫu đếm hết lá mùa thu rơi. Nhưng ngàn năm, làm sao em đếm hết công ơn người thầy”. Nhạc sĩ Nguyễn Nhất Huy vẫn không quên nghĩ về nhạc sĩ Trí Thanh, nguồn cảm hứng của ca khúc “Người thầy” dạt dào ân tình: “Tôi học được chuyên môn của thầy rất ít (vì tôi là đứa học trò học dở và lười biếng nhất của thầy mà), nhưng điều lớn lao thầy để lại cho tôi chính là nhân cách sống của một người thầy. Nhạc sĩ Trí Thanh đã sống như một người “chiến sĩ vô danh” vẫn đi về lặng lẽ trong cuộc đời. Dù “năm tháng vô tình” nhưng thầy vẫn như một “con đò” đưa biết bao học trò sang “bến bờ mơ ước”, nhưng “sang sông” rồi còn ai nhớ, ai quên…”.