cảm nhận của em về thương nhớ mười hai

Thương nhớ mười hai là một tác phẩm tiêu biểu đặc trưng cho phong cách hành văn của nhà văn Vũ Bằng. Được viết vào năm 1960, quyển sách tính cho đến nay đã trải qua hơn nửa thế kỉ nhưng vẫn giữ được vẹn nguyên nét đẹp cùng sức hút thuở ban sơ.
Với tôi, cuốn sách đã để lại trong tôi nhiều xúc cảm và ấn tượng nhất là cuốn “Thương nhớ mười hai” của tác giả Vũ Bằng (1913-1984). Ông sinh ra và lớn lên tại Hà Nội, trong một gia đình Nho học có mẹ là một chủ tiệm bán sách trên phố Hàng Gai. Tác giả này bộc lộ năng khiếu viết văn, làm báo khi tuổi rất nhỏ. Có thể nói, dù có viết nhiều và được khai thác ở khía cạnh nào thì có lẽ, những câu chuyện về quê hương vẫn luôn là chủ đề không bao giờ xưa cũ. Bởi nó luôn chạm đến sâu thẳm trong lòng mỗi người, và bởi chúng ta, hầu hết ai cũng có một gia đình, quê hương để nhớ về. Cuốn “Thương nhớ mười hai” được xuất bản với tổng 331 trang là một trong những cuốn sách như thế.

Đây là cuốn hồi ký vỏn vẹn 250 trang giấy nhưng được viết ròng rã suốt 11 năm trời, bắt đầu từ năm 1960 đến tận năm 1971. Trải vào trong câu chữ nỗi nhớ thương quê hương và người vợ thân yêu, người con xa xứ đã khắc họa những nét đặc sắc nhất của thiên nhiên, con người, phong tục, đời sống, ẩm thực… của Hà Nội nói riêng, miền Bắc nói chung.

Cuốn sách gồm 14 phần, trừ phần đầu tiên “Tự ngôn” và phần cuối viết riêng về tết “Tết, hỡi cô mặc cái yếm xanh”, còn lại viết về "mười hai tháng của mười hai cuộc đổi thay tiết trời, mười hai sự rung động uyển chuyển của năm tháng, của chim muông, của sắc đẹp, của hoa lá, của thương yêu, tình tứ”. Và, “mỗi tháng lại có những cái đẹp não nùng riêng, những nỗi nhớ nhung riêng”.
“Thương nhớ mười hai” ấy là: Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt; Tháng Hai, tương tư hoa đào; Tháng Ba, rét nàng Bân; Tháng Tư, mơ đi tắm suối Mường; Tháng Năm, nhớ nhót, mận, rượu nếp và lá móng; Tháng Sáu, thèm nhãn Hưng Yên; Tháng Bảy, ngày rằm xá tội vong nhân; Tháng Tám, ngô đồng nhất diệp lạc, thiên hạ cộng tri thu; Tháng Chín, gạo mới chim ngói; Tháng Mười, nhớ gió bấc mưa phùn; Tháng Một, thương về những ngày nhể bọng con rận rồng; Tháng Chạp, nhớ ơi chợ Tết. Như một cuốn lịch, lần giở qua từng tờ ta thấy hiện lên tất cả những gì thân thuộc nhất và đặc trưng nhất của mỗi tháng, như ông bà ta vẫn nói, “mùa nào thức ấy”.

Điểm nổi bật của tác phẩm là những cảnh vật, món ăn, tinh thần con người suốt 12 tháng. Cuốn sách có nội dung nhẹ nhàng, sâu lắng. Theo trình tự mười hai tháng, từng câu văn gợi nhớ đến tuổi thơ đáng nhớ. Hẳn ai trong chúng ta cũng tìm thấy bóng hình hồi nhỏ của mình trong đó. Cuốn sách là hoài niệm, là những tháng năm không bao giờ quên.

Trong cuốn sách tua ngược hồi ức này, tác giả nhớ về Hà Nội dấu yêu, lòng đau đớn nghĩ đến ngày chia xa rồi đoàn tụ. Hà Nội, nơi có những thú vui rất mực nho nhã, có những món ngon không đâu sánh được, có người vợ tấm mẳn thương yêu.

Khắp những trang văn trong “Thương nhớ mười hai”, đâu đâu cũng thấy thấp thoáng bóng dáng người vợ bé nhỏ mà ông rất mực yêu thương. Không ai có thể hiểu hết tình yêu mà bà Quỳ dành cho người chồng của mình. Tình cảm đơn giản mà vĩ đại ấy đã vực dậy ông từ những cám dỗ, u mê trong cuộc đời.      

Bởi vậy, đọc “Thương nhớ mười hai” giống như được xem một bộ phim hay về ẩm thực về cuộc sống của người Bắc Kỳ thời xưa, mỗi hình ảnh đều rất tinh tế, đẹp, và đượm buồn.
Cuốn sách là tiếng lòng của người con xa xứ. Đọc xong cuốn sách ta thấy yêu sao mảnh đất quê mình. Mỗi cá nhân thấy tự có ý thức trong việc trân trọng giá trị quê hương. Những điều giản dị mà trước kia ta không chú ý đến giờ đây ta thấy sao mà trân quý vậy. Đặc biệt, trong giai đoạn đất nước đổi mới về kinh tế, phát triển du lịch, mở cửa đón du khách quốc tế đến thăm quan đất nước ta thì cuốn sách chính là nhịp cầu giao lưu văn hóa, quảng bá về đất nước- con người Việt Nam…

Thật sự cảm ơn tác giả Vũ Bằng đã đem đến cho độc giả một tác phẩm vô cùng ý nghĩa và đầy sự xúc động, miêu tả chân thực về cuộc sống, về con người, những phong tục của thời xưa. Bằng thể văn tùy bút đầy tinh tế, cuốn sách cũng gợi nhắc cho chúng ta rằng trong văn chương từng có một Hà Nội xinh đẹp, hiền hòa và đậm đà hương vị như thế.

Hơn thế, tùy bút “Thương nhớ mười hai” mang đậm những nỗi niềm da diết của người con xa quê và chính tác giả Vũ Bằng đã mở ra trong lòng chúng ta bao yêu thương và ngọt ngào đối với quê hương!