10/06/2024
10/06/2024
10/06/2024
1. Giải thích:
- Ngồi trong xó nhà mà lịch lãm suốt hết các nơi danh lam thắng cảnh của thiên hạ: nhờ có văn học mà người đọc không cần đi đâu cả mà vẫn có thể am hiểu sâu sắc nhiều cảnh đẹp của thiên nhiên trên khắp thế gian này (không gian);
- Xem trên mảnh giấy mà tinh tường được hết các việc hay, việc dở của thế gian: nhờ văn học mà chỉ cần qua trang giấy, người đọc hiểu được thấu đáo về cái hay, cái dở của việc đời, của con người dù có thể chưa trực tiếp trải nghiệm;
- Sinh sau mấy nghìn năm mà tựa hồ như được đối diện và được nghe tiếng bàn bạc của người sinh về trước mấy nghìn năm: cũng nhờ văn học mà người thời hiện tại như được đối thoại với người xưa trong quá khứ… (thời gian).
→ Nhận định của Phan Kế Bình khẳng định đặc trưng, vai trò, chức năng hết sức quan trọng của văn học đối với đời sống tinh thần, nhận thức của con người.
2. Bàn luận:
- Dùng ngôn ngữ là chất liệu sáng tạo, văn học có những đặc trưng của loại hình nghệ thuật ngôn từ mà các loại hình nghệ thuật khác không có, trong đó có tính vô cực hai chiều về không gian, thời gian
+ Văn học có khả năng đưa người đọc đến với nhiều không gian khác nhau từ vi mô đến vĩ mô.
+ Văn học có thể đưa ta quay ngược về quá khứ hay đến với tương lai.
+ Văn học còn có khả năng phản ánh tất cả những phong phú, đa dạng, phức tạp của hiện thực đời sống và tình cảm con người
- Cũng chính vì có những đặc trưng thế mạnh ấy mà văn học có thể giúp con người hiểu về đời sống ở cả bề rộng lẫn chiều sâu. Đấy chính là chức năng nhận thức của văn học.
3. Chứng minh: Qua tác phẩm Tỏ lòng (Phạm Ngũ Lão) và Phú sông Bạch Đằng (Trương Hán Siêu), hai tác giả đã giúp thế hệ hôm nay hiểu được những điều của thời đại trước.
* Những điều thế hệ hôm nay nhận thấy được từ bài thơ Tỏ lòng của Phạm Ngũ Lão:
- Hình ảnh của người tráng sĩ nhà Trần hiên ngang, kì vĩ, lớn lao sánh ngang tầm vũ trụ. Tác giả đã đặt con người trong thế đối lập, tương quan với thiên nhiên, vũ trụ để con người hiện lên với khí khái, tráng trí của trang nam nhi trong xã hội đương thời.
- Nỗi lòng của tác giả với những trăn trở, suy tư về công danh, sự nghiệp, về chí làm trai của người đàn ông trong xã hội trước. Đồng thời, nó cũng thế hiện khát vọng, hoài bão lớn lao và nhân cách cao đẹp của một con người.
- Nghệ thuật: bài thơ tứ tuyệt Đường luật, xây dựng hình ảnh kì vĩ, lớn lao; ngôn ngữ cô đọng, hàm súc, giàu tính biểu cảm, có sự dồn nén cao độ về cảm xúc.
* Những điều thế hệ hôm nay nhận thấy được từ bài Phú sông Bạch Đằng của Trương Hán Siêu:
- Những cảnh sắc phong phú qua sự miêu tả của nhân vật khách: Cửu Giang, Ngũ Hồ, Tam Ngô…đến Đại Than, Đông Triều, Bạch Đằng.
- Những chiến công hiển hách trên dòng sông Bạch Đằng được tái hiện sinh động.
- Bài học về giữ nước, về lẽ sống qua lời của khách và các bô lão, đề cao vai trò của con người trong quá trình dựng nước, giữ nước.
- Bài phú thể hiện niềm tự hào dân tộc, lòng yêu nước trước những chiến công trên sông Bạch Đằng đồng thời ca ngợi truyền thống anh hùng bất khuất, truyền thống đạo lí nhân nghĩa của dân tộc Việt Nam.
- Nghệ thuật: thể phú cổ thể, xây dựng hình tượng nhân vật, hình ảnh kì vĩ, hàm súc, biểu cảm cao, giọng điệu đa dạng….
4. Đánh giá, nâng cao vấn đề:
- Nhận định của Phan Kế Bình là hoàn toàn đúng đắn.
- Nhận định đã nhấn mạnh tính đặc thù, độc đáo của văn học, vị trí không thể thay thế của văn học đối với đời sống tinh thần con người, đó cũng chính là lí do tồn tại và sự bất diệt của văn học. Tác phẩm Tỏ lòng (Phạm Ngũ Lão) và Phú sông Bạch Đằng (Trương Hán Siêu) được ra đời ở những thời điểm khác nhau, bởi hai tác giả khác nhau nhưng đều là minh chứng rõ nét cho ý kiến của Phan Kế Bính.
- Bài học với người sáng tạo, người tiếp nhận:
+ Đối với người sáng tạo: cần hiểu được chức năng của văn chương, sứ mệnh của cầm bút, cần sống sâu sắc với cuộc đời, mở rộng tâm hồn để đón nhận cuộc sống, phản ánh tất cả những phong phú, đa dạng, phức tạp của hiện thực đời sống và tình cảm con người để gửi gắm tới thế hệ sau.
+ Đối với người tiếp nhận: cần đọc sâu, hiểu thấu tác phẩm để được điều tác giả muốn gửi gắm, từ đó rút ra được những bài học quý giá. Tác phẩm văn học giúp chúng ta hiểu về đời sống ở cả bề rộng lẫn chiều sâu.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời