Phân tích Đánh giá nghệ thuật tạo tình huống truyện cổ tích Tấm Cám

Vân Nguyễn

Mở bài

Khái quát về truyện Tấm Cám

Tấm cám là truyện cổ tích đặc sắc của kho tàng truyện dân gian Việt Nam, câu chuyện đã phản ánh những nét đặc trưng trong nghệ thuật kể chuyện và xây dựng nhân vật của truyện cổ tích

Thân Bài

1. Tóm tắt

Tấm là cô gái hiền lành, tốt bụng, chăm chỉ nhưng phải ở với dì ghẻ và con của bà ta là Cám. Tấm luôn bị đối xử tàn nhẫn, bất công. Khi đi bắt tép, Tấm bị Cám lừa lấy hết tôm tép giành mất yếm đỏ, hội đến Tấm cũng không được đi. Nhờ sự giúp đỡ của Bụt Tấm mới có được quần áo đi chơi hội. Vì đi vừa chiếc giày mà nhà vua nhặt được hôm hội làng Tấm trở thành hoàng hậu. Thế nhưng nàng vẫn bị mẹ con Cám tính kế hại chết. Hết chặt cây cau khiến nàng ngã chết lại đến giết chim vàng anh, chặt xoan đào, đốt khung cửi (những thứ Tấm hóa thành). Cuối cùng sau bao khó khăn Tấm bước ra từ quả thị đoàn tụ với vua trở về trừng trị mẹ con Cám.

2. Chủ đề và ý nghĩa

Miêu tả cuộc đời bất hạnh và con đường dẫn đến hạnh phúc của Tấm. Thể hiện cuộc đấu tranh không khoan nhượng để giành hạnh phúc và bảo vệ hạnh phúc của người lương thiện.

Truyện Tấm Cám ngợi ca sức sống bất diệt, sự trỗi dậy mạnh mẽ của con người và cái thiện trước sự vùi dập của kẻ xấu, cái ác, đồng thời thể hiện niềm tin cá nhân của nhân dân vào công lí và chính nghĩa.

3. Nét đặc sắc nghệ thuật

- Sử dụng các yếu tố kì ảo, hoang đường với sự xuất hiện của ông Bụt và những lần biến thân của Tấm

Sự chuyển biến trong những lần biến thân của Tấm là một dụng ý nghệ thuật: từ yếu đuối, thụ động đến kiên quyết đấu tranh giành lại sự sống và hạnh phúc cho mình. Đó cũng là chân lí trong cuộc sống và tâm lí của mỗi con người, có áp bức thì sẽ có đấu tranh

Kết bài

- Khẳng định lại giá trị của chủ đề và sự đặc sắc của các nét nghệ thuật.

- Tác động của truyện đối với bản thân và người đọc.

Người Việt Nam ta từ xưa tới nay đều mong muốn về một cuộc sống công bằng, một xã hội mà nơi người hiền sẽ gặp được điều thiện, cái xấu sẽ bị trừng trị. Bởi vậy, câu truyện Tấm Cám chính là một trong những tác phẩm mà dân gian chúng ta sáng tạo ra để thể hiện mong muốn đó.

Tấm Cám là câu truyện kể về cuộc đời của Tấm. Mẹ mất, cha đi bước nữa rồi chẳng bao lâu sau cũng bỏ Tấm mà ra đi, Tấm như mất đi tất cả điểm tựa của cuộc đời, từ đó sống như người ở với mẹ con Cám. Tấm chăm chỉ, hiền lành là vậy nhưng cũng không thể đáp ứng được những yêu cầu mà dì ghẻ giao cho. Thế rồi, được Bụt giúp đỡ Tấm đã trở thành hoàng hậu hạnh phúc. Nhưng những ngày vui chưa kéo dài được bao lâu thì chuyện đau khổ lại ập xuống. Sau biết bao lần hóa kiếp, trải qua biết bao nhiêu khổ đau cuối cùng Tấm cũng trở về cạnh bên nhà vua còn mẹ con dì ghẻ độc ác thì bị đuổi về quê sống, không bao giờ được trở lại kinh thành nữa.

Trước tiên, câu truyện chính là lời răn dạy của ông cha ta: “ Ở hiền gặp lành”. Dù bị sai khiến làm việc bất kể ngày đem, bị đối xử không công bằng, thế nhưng Tấm vẫn không bao giờ kêu than. Cô vẫn chăm chỉ ngày ngày làm những công việc nặng nhọc mà dì ghẻ giao cho. Cũng chính bởi vậy, mà vào lúc cô buồn rầu bật khóc Bụt sẽ lại suất hiện giúp đỡ cô. Có lẽ trong cuộc sống đời thường của chúng ta sẽ không thể có những ông bụt, bà tiên hiện ra an ủi: “Vì sao con khóc?”. Nhưng vẫn sẽ có những người, vào lúc ta khó khăn nhất của cuộc đời, dang rộng đôi tay giúp đỡ chúng ta. Những ông bụt, bà tiên hiện ra đều là hình ảnh khi con người được cứu rỗi khỏi khó khăn trong cuộc sống, cho họ nhìn thấy ánh sáng trong con đường tối tăm giăng đầy không gian.

Thế rồi, khi có được hạnh phúc ta còn phải học cách để giữ lấy hạnh phúc ấy. Tấm tuy đã trở thành hoàng hậu, đã là người hạnh phúc nhất thế gian nhưng vẫn không thể thoát khỏi những ganh ghét, đố kị đời thường. Khoảnh khắc cây cau ngã xuống, ta tưởng chừng như câu truyện đã kết thúc, những điều mà Tấm cố gắng trở thành hư vô. Nhưng rồi, sự việc tiếp theo khiến chúng ta càng tin tưởng hơn vào cuộc sống. Tấm không chết mà cô hóa thân thành những sự vật để sống cạnh nhà vua, sống cạnh người cô yêu. Có lẽ rằng hạnh phúc tuy không hiện hữu bằng mắt thường, nhưng bằng một cách nào đấy, chúng ta vẫn sẽ luôn cảm nhận được hạnh phúc trong cuộc đời này.

Những lần bị mẹ con Cám bày mưu hãm hại cũng chính là những kiếp nạn mà Tấm phải vượt qua. Con người chúng ta cũng vậy, trên đường đời sẽ không bao giờ có lối đi nào bằng phẳng hay trải đầy hoa hồng mà nó sẽ luôn gập ghềnh, trắc trở. Chỉ có khi chúng ta vượt qua được những thử thách đó thì con người ta mới trưởng thành, mới lột bỏ lớp vỏ cũ kĩ của mình đi. Khi chúng ta vượt qua được những khó khăn ấy, chúng ta mới có thể hoàn toàn trở thành quả thị, tỏa hương thơm ngát cho cuộc đời.

Yếu tố kì ảo là một phần không thể không nhắc tới trong những câu truyện cổ tích mang đậm nét văn hóa dân gian Việt Nam. Ngôn ngữ bình dị, gần gũi, dễ tiếp cận cũng là một trong những yếu tố giúp cho câu truyện này thành công tới vậy. Bằng ngòi bút sáng tạo độc đáo của mình, các tác giả dân gian đã mang đến cho chúng ta bài học về cội nguồn yêu thương, về lối sống căm chỉ, cần cù, cũng như bài học cuộc sống : “ Ở hiền gặp lành, ở ác gặp dữ”.

Mặc dù có nhiều dị bản khác nhau ở nhiều quốc gia trên thế giới, thế nhưng Tấm Cám vẫn là một trong những câu truyện nhân văn, mang nhiều bài học và ý nghĩa nhất đến với mọi người.