Tình yêu là một đề tài muôn thuở trong thi ca Việt Nam. Mỗi nhà thơ có cách thể hiện tình yêu khác nhau. Nếu Xuân Diệu yêu mãnh liệt, riết ráo, cuống quýt thì Thanh Hải lại nhẹ nhàng, giản dị mà sâu sắc. Bài “Anh yêu em” của ông đã để lại nhiều ấn tượng cho bạn đọc bởi những cảm xúc chân thành, đằm thắm. Đặc biệt, khổ thơ cuối bài đã thể hiện trọn vẹn nỗi niềm của nhân vật trữ tình:
“Anh yêu em như anh yêu đất nước
Vất vả và đau thương tươi thắm và ngát thơm
Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước
Mỗi tối anh nằm, mỗi miếng anh ăn”.
Bài thơ được viết theo thể thơ tự do với giọng điệu tha thiết, ngọt ngào. Cả bài thơ giống như lời tỏ tình của chàng trai dành cho cô gái mình yêu. Tình yêu ấy không ồn ào, sôi nổi nhưng cũng đủ sức lay động trái tim người nghe.
Mở đầu khổ thơ thứ ba, tác giả so sánh tình yêu của chàng trai với tình yêu đất nước:
“Anh yêu em như anh yêu đất nước”
Câu thơ ngắn gọn nhưng chứa đựng ý nghĩa sâu xa. Tác giả sử dụng từ “như” chứ không phải từ “là” nhằm khẳng định sự độc đáo, riêng biệt giữa hai tình yêu này. Đất nước là nơi ta sinh ra và lớn lên; là quê hương thân thuộc luôn ở trong tâm trí ta. Vì vậy, khi bày tỏ tình yêu với người con gái mình yêu, chàng trai đã dùng hình ảnh so sánh với tình yêu đất nước. Điều đó càng trở nên thiêng liêng, đáng trân trọng hơn.
Tiếp đến, nhà thơ tiếp tục khắc họa vẻ đẹp của tình yêu qua câu thơ:
“Vất vả và đau thương tươi thắm và ngát thơm”
Đất nước vốn trải qua bao nhiêu thăng trầm, biến cố mới giành được độc lập, tự do. Nhân dân ta đã phải đánh đổi cả máu và nước mắt để có được cuộc sống hòa bình ngày hôm nay. Chàng trai mượn hình ảnh đất nước để nói về tình yêu của mình. Dù có khó khăn, gian khổ vẫn giữ vững lòng chung thủy, son sắt.
Hai câu thơ cuối cùng khép lại bài thơ nhưng ẩn chứa nhiều ý nghĩa:
“Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước
Mỗi tối anh nằm, mỗi miếng anh ăn”
Khi yêu nhau, con người thường muốn được gần gũi, quấn quýt bên nhau. Nhưng vì hoàn cảnh, đôi lứa buộc phải chia ly. Trong xa cách, họ chỉ biết nhớ nhung, mong chờ ngày gặp gỡ. Ở đây, chàng trai nhớ người yêu mọi lúc, mọi nơi. Từ “mỗi” được lặp lại nhiều lần nhấn mạnh nỗi nhớ da diết, khôn nguôi. Anh nhớ em khi đi trên đường, khi ngủ vào buổi tối, thậm chí là khi ăn uống hàng ngày. Nỗi nhớ ấy thật sâu đậm, chân thành.
Bằng việc sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc cùng hình ảnh so sánh độc đáo, nhà thơ Thanh Hải đã đem đến cho người đọc những cảm nhận sâu sắc về tình yêu. Đó là tình yêu chân thành, đằm thắm, gắn bó keo sơn. Qua đó, chúng ta cần trân trọng tình yêu đích thực mà bản thân đang nắm giữ.