Thạch Lam là thành viên của nhóm Tự lực văn đoàn. Các sáng tác của ông thường nhẹ nhàng, sâu lắng. Một trong số đó có thể kể đến truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa. Nổi bật với hình tượng nhân vật Sơn.
Nhân vật Sơn được nhà văn xây dựng là một cậu bé thân thiện, tốt bụng, giàu tình cảm. Điều này được thể hiện qua những chi tiết miêu tả suy nghĩ, hành động của nhân vật này. Khi mọi người trong nhà đều “sợ cái rét, thu mình lại vì cái lạnh”, thì Sơn vẫn “nhỏ nhẻ xâu mấy sợi chỉ vào kim, đem cho mẹ làm khâu”. Cậu cũng rất ngoan ngoãn, lễ phép, biết nghe theo lời dặn dò của cha mẹ. Khi được hỏi có muốn lấy vợ ngay không, Sơn đã trả lời rằng: “Con chưa biết đâu. Con thấy người ta nói hay chứ con chưa nghĩ thế bao giờ”. Hay khi được mẹ nhắc mặc thêm áo, cậu đáp lại: “Mùa đông năm nay sao cứ ăn mãi không biết no, mà vẫn thấy lạnh thế này!”. Những câu thoại này đã phần nào khắc họa tính cách ngoan ngoãn, lễ phép của nhân vật Sơn.
Không chỉ vậy, Sơn còn là một cậu bé giàu tình cảm. Điều này được thể hiện rõ nhất ở việc cậu quan tâm, giúp đỡ Hiên - cô bạn hàng xóm nghèo khó. Thấy Hiên “co ro đứng bên cột quán”, chỉ mặc mỗi chiếc áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay”, Sơn cảm thấy thương xót. Cậu liền chạy về nhà lấy chiếc áo bông cũ của em Duyên cho Hiên. Hành động này xuất phát từ trái tim ấm áp, giàu lòng nhân ái của Sơn.
Ngoài ra, nhân vật Sơn còn mang vẻ đẹp của một đứa trẻ hồn nhiên, ngây thơ. Điều này được thể hiện qua những cử chỉ, hành động của cậu. Khi nhìn thấy mẹ Hiên trả áo, Sơn “đứng sững người” rồi “vội vàng dúi gói áo vào tay nó”. Cậu sợ mẹ bán hết đồ đạc nên không dám nhận lại áo. Hay khi bị mẹ mắng, Sơn chỉ biết “cúi đầu xuống đất, đôi mắt mờ dần, môi run lên bần bật”. Dù vậy, cậu vẫn kiên quyết giữ ý kiến của mình, không chịu nhận lại áo. Đây chính là biểu hiện của sự hồn nhiên, vô tư đúng với lứa tuổi của Sơn.
Tóm lại, nhân vật Sơn trong truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam là một cậu bé ngoan ngoãn, lễ phép, giàu tình cảm và mang vẻ đẹp của một đứa trẻ hồn nhiên, ngây thơ. Nhân vật này đã góp phần tạo nên thành công cho tác phẩm.