27/10/2024
27/10/2024
Bài thơ "Bàn giao" của Vũ Quần Phương là một tác phẩm nổi bật trong nền thơ ca hiện đại Việt Nam, thể hiện những cảm xúc sâu sắc và tinh tế của tác giả về. Bài thơ thể hiện ý nghĩa của sự chuyển giao giữa các thế hệ, quá trình kế thừa những giá trị tinh thần, cảm xúc cũng như những ký ức trong cuộc sống, đồng thời khám phá vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống qua những hình ảnh giản dị.
Vũ Quần Phương (sinh năm 1940) là một nhà thơ, nhà văn và nhà lý luận phê bình văn học nổi tiếng trong nền văn học hiện đại Việt Nam. Vũ Quần Phương được biết đến với phong cách thơ đa dạng, tinh tế, thường xuyên sử dụng hình ảnh biểu tượng và cảm xúc sâu sắc."Bàn giao" là một trong những bài thơ tiêu biểu của Vũ Quần Phương, thể hiện phong cách sáng tác độc đáo của ông.nhan đề "Bàn giao" không chỉ là một từ ngữ đơn giản mà còn là một cái nhìn tinh tế, sâu sắc về sự liên kết giữa quá khứ và hiện tại, giữa các thế hệ, và là một điểm khởi đầu cho nhiều suy tư về cuộc sống và con người trong bài thơ của Vũ Quần Phương.
Lấy đề tài về tình ông cháu bài thơ là một tác phẩm sâu sắc, thể hiện nhiều chủ đề phong phú, từ sự kế thừa văn hóa đến những cảm xúc riêng tư của con người, góp phần làm nổi bật tính nhân văn và giá trị của văn học.Mạch cảm xúc của bài thơ "Bàn giao" thể hiện một hành trình từ nỗi nhớ, sự trân trọng, tình yêu thương đến niềm hy vọng, tạo ra một tác phẩm xúc động và sâu sắc về cuộc sống và con người.
Khổ thơ trên của Vũ Quần Phương gợi lên một không khí ấm áp, gần gũi và đầy tính truyền thống trong nghi thức "bàn giao" giữa các thế hệ.
Rồi ông sẽ bàn giao cho cháu
Bàn giao gió heo may
Bàn giao góc phố
Có mùi ngô nướng bay
Việc "bàn giao gió heo may" không chỉ là một hiện tượng tự nhiên mà còn mang theo mùa thu, với dấu ấn của thời gian và ký ức. "Bàn giao góc phố" thể hiện lòng yêu quê hương, gắn bó với những địa điểm thân thuộc. Cuối cùng, hình ảnh "mùi ngô nướng bay" mang lại cảm giác gần gũi, ấm áp, và gợi nhớ những kỷ niệm đẹp trong tâm hồn. Qua đó, tác giả muốn khắc họa sự kế thừa, gắn bó giữa các thế hệ, cũng như niềm vui giản dị trong cuộc sống thường nhật. Mạch cảm xúc trong khổ thơ thể hiện sự trân trọng và gìn giữ những giá trị tinh thần và văn hóa quý báu.
Khổ thơ chứa đựng hình ảnh mạnh mẽ về những khó khăn trong cuộc sống thường nhật.
Ông sẽ chẳng bàn giao những tháng ngày vất vả
Sương muối đêm bay lạnh mặt người
Đất rung chuyển, xóm làng loạn lạc
Ngọn đèn mờ, mưa bụi rơi
Câu "Ông sẽ chẳng bàn giao những tháng ngày vất vả" thể hiện sự hy sinh thầm lặng của ông, người đã trải qua bao vất vả nhưng không muốn truyền đạt gánh nặng cho thế hệ sau. Hình ảnh "sương muối đêm bay lạnh mặt người" không chỉ diễn tả cái lạnh của đêm thu mà còn gợi lên cảm giác cô đơn, giá lạnh trong tâm hồn. Tiếp theo, "đất rung chuyển, xóm làng loạn lạc" phản ánh sự bất ổn trong cuộc sống, nơi mà từng con người đều cảm nhận được sự xoay vần của số phận. Cuối cùng, hình ảnh "ngọn đèn mờ, mưa bụi rơi" tạo nên một không gian u ám, vừa lãng mạn vừa buồn bã, như một minh chứng cho những ký ức tươi đẹp nhưng cũng đầy trắc trở. Qua đó, khổ thơ mang đến một bản hòa ca của nỗi đau, sự kiên cường và lòng trân trọng quê hương, nơi chôn nhau cắt rốn của con người.
Khổ thơ thể hiện sự truyền lại những giá trị tốt đẹp của cuộc sống từ thế hệ trước đến thế hệ sau.
Ông bàn giao tháng giêng hương bưởi
Cỏ mùa xuân xanh dưới gót giầy
Bàn giao những mặt người đẫm nắng
Đẫm yêu thương trên Trái đất này
Hình ảnh "tháng giêng hương bưởi" gợi lên không khí tươi mới, cảm giác tràn đầy sức sống của mùa xuân, biểu trưng cho những khởi đầu mới và hy vọng. Câu thơ "Cỏ mùa xuân xanh dưới gót giầy" mang đến hình ảnh sinh động về sự khởi sắc của thiên nhiên, đồng thời cũng là biểu tượng cho những bước tiến của con người trên con đường sống. Điều đặc biệt trong khổ thơ là sự nhấn mạnh vào "các mặt người đẫm nắng", thể hiện sự ấm áp và tình yêu thương mà con người dành cho nhau trong đời sống hàng ngày. Những hình ảnh ấy tạo nên một bức tranh hài hòa về sự gắn kết giữa con người với thiên nhiên và với nhau, khắc họa nên một bức tranh về niềm vui và ý nghĩa của cuộc sống tràn đầy hy vọng, ấm áp tình thương. Thông qua đó, tác giả gửi gắm thông điệp về giá trị của tình yêu thương và niềm tin vào tương lai.
Khổ thơ này thể hiện sự kết nối giữa các thế hệ và cảm xúc về cuộc sống.
Ông chỉ bàn giao một chút buồn
Ngậm ngùi một chút, chút cô đơn
Câu thơ vững gót làm người ấy
Ông cũng bàn giao cho cháu luôn.
Hình ảnh "Ông chỉ bàn giao một chút buồn" gợi lên cảm giác về những nỗi niềm, tâm tư mà ông đã tích lũy suốt cuộc đời. “Ngậm ngùi một chút, chút cô đơn” diễn tả những trải nghiệm đau thương và cô đơn mà ông đã phải trải qua, qua đó, truyền đạt sự chín chắn và thấu hiểu về cuộc sống. Câu thơ "Câu thơ vững gót làm người ấy," khẳng định vai trò của ngôn từ và trí tuệ trong việc xây dựng nhân cách và định hình cuộc sống. Cuối cùng, “Ông cũng bàn giao cho cháu luôn” cho thấy một sự trao truyền không chỉ về cảm xúc mà còn về tri thức, xây dựng nên mối liên hệ sâu sắc và ý nghĩa giữa ông và cháu. Qua đó, khổ thơ không chỉ nói về nỗi buồn mà còn về tình thương và trách nhiệm của thế hệ đi trước đối với thế hệ tiếp theo.
Bài thơ được viết theo thể thơ tự do, không gò bó về số câu hay số chữ trong mỗi câu. Cách gieo vần không nhất quán giữa các khổ thơ, tạo cảm giác tự nhiên và thoải mái trong diễn đạt.Ngắt nhịp linh hoạt, có nơi ngắt nhịp giữa câu, tạo sự nhấn mạnh và giúp người đọc dễ dàng cảm nhận được các ý tưởng chính.Ngôn ngữ trong bài thơ giản dị, gần gũi, phù hợp với đối tượng là trẻ em. Tác giả sử dụng từ ngữ dễ hiểu, thường gặp trong đời sống hàng ngày, tạo sự kết nối mạnh mẽ với người đọc. Giọng điệu của bài thơ mang tính trữ tình, giàu cảm xúc, thể hiện sự trìu mến và tình yêu thương dành cho ông và các giá trị cuộc sống.Nhịp điệu biến đổi linh hoạt, có lúc chậm rãi để lắng đọng cảm xúc, có lúc nhanh hơn để thể hiện sự sôi động của cuộc sống.Biện pháp so sánh và nhân hóa: “Ông sẽ chẳng bàn giao những tháng ngày vất vả” hay “những mặt người đẫm nắng” tạo hình ảnh sinh động, sâu lắng.Biện pháp điệp ngữ được sử dụng trong cụm từ “bàn giao”, nhấn mạnh đến hành động truyền đạt và tiếp nối truyền thống.Các hình ảnh mang tính chất cụ thể như “gió heo may”, “góc phố có mùi ngô nướng” hay “tháng giêng hương bưởi” tạo nên bức tranh thiên nhiên đẹp đẽ và gần gũi. Hình ảnh “cỏ mùa xuân xanh dưới gót giầy” tượng trưng cho sự sống động, tươi mới, biểu hiện niềm hy vọng và sự tiếp nối.
Bài thơ thể hiện tài năng nghệ thuật của tác giả trong việc xây dựng hình ảnh và cảm xúc, kết hợp hài hòa giữa ngôn ngữ giản dị và âm hưởng nhẹ nhàng, tạo nên sức hấp dẫn riêng.Nội dung bài thơ xoay quanh việc truyền đạt những giá trị tinh thần và cảm xúc từ thế hệ này sang thế hệ khác. Chủ đề chính là tình yêu thương gia đình, sự tiếp nối truyền thống và những kỷ niệm đẹp đẽ của cuộc sống. Tác giả thể hiện lòng yêu thương, kính trọng đối với ông, cũng như tình cảm gắn bó với quê hương, thiên nhiên. Đồng thời, có sự chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc sống, sự đau khổ và niềm vui.
Cùng viết về đề tài này có bài '' Ông và cháu " ( Nguyễn Nhơn), " Ông nội và ông ngoại " ( Xuân Quỳnh ). Nhưng bài thơ " Bàn giao " ( Vũ Quần Phương ) đã gửi vào một tiếng nói riêng góp phần làm phong phú cho nền văn học nước nhà.
Bài thơ "Rồi ông sẽ bàn giao cho cháu" không chỉ đơn thuần là lời nhắn nhủ giữa ông và cháu mà còn là một tác phẩm giàu giá trị nghệ thuật và tư tưởng. Nó khắc họa vẻ đẹp của mối quan hệ gia đình, tình yêu quê hương đất nước và những kỷ niệm quý giá, đồng thời phản ánh sức sống mãnh liệt của văn hóa dân tộc. Với nội dung sâu sắc và hình ảnh sinh động, bài thơ sẽ còn sống mãi trong lòng người đọc.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
2 giờ trước
Top thành viên trả lời