Viết văn bản nghị luận so sánh, đánh giá hai đoạn trích truyện ngắn sau của nhà văn nam cao

Nguyễn Việt QuangĐể so sánh và đánh giá hai đoạn trích truyện ngắn của nhà văn Nam Cao, chúng ta cần phải xem xét các yếu tố như **nội dung**, **nhân vật**, **tâm trạng**, **nghệ thuật**, và **thông điệp** mà tác giả gửi gắm qua những câu chuyện này. Nam Cao là một trong những cây bút lớn của văn học hiện thực phê phán, đặc biệt nổi bật với những tác phẩm phản ánh những khổ đau, nghịch lý trong đời sống con người. Dưới đây là bài viết nghị luận so sánh hai đoạn trích trong các truyện ngắn của Nam Cao.

### **So sánh hai đoạn trích trong truyện ngắn của Nam Cao**

**Mở bài:**

Nam Cao (Trí) là một trong những nhà văn hiện thực xuất sắc của văn học Việt Nam. Ông không chỉ xây dựng những tác phẩm phản ánh sâu sắc hiện thực xã hội mà còn khắc họa tâm lý nhân vật với những mâu thuẫn, đấu tranh nội tâm, khiến người đọc phải suy ngẫm. Các tác phẩm của ông như "Lão Hạc" và "Chí Phèo" đều chứa đựng những giá trị hiện thực sâu sắc, phản ánh tình cảnh bế tắc của con người trong xã hội cũ. Trong bài viết này, tôi sẽ so sánh hai đoạn trích từ các tác phẩm "Lão Hạc" và "Chí Phèo" để làm rõ những điểm tương đồng và khác biệt trong cách thể hiện con người, xã hội và thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm.

**Thân bài:**

1. **Nội dung và nhân vật:**

  - **Đoạn trích từ "Lão Hạc"**: Trong truyện ngắn này, Nam Cao miêu tả câu chuyện về **Lão Hạc**, một người nông dân già, nghèo, sống cô đơn với con chó Vàng và tình cảnh khó khăn khi không thể lo được cho con trai của mình. Đoạn trích miêu tả cái chết của Lão Hạc, khi ông quyết định tự kết thúc đời mình để không trở thành gánh nặng cho xã hội và con trai. Lão Hạc là một nhân vật mang đầy bi kịch và sự hi sinh. Ông là hình ảnh của những người nông dân nghèo khổ trong xã hội phong kiến.

  - **Đoạn trích từ "Chí Phèo"**: Chí Phèo là một nhân vật có số phận éo le, là sản phẩm của xã hội phong kiến bức hiếp con người. Trong đoạn trích, Chí Phèo sau khi tỉnh lại từ cơn say rượu và nhận ra mình đã trở thành một con người xấu xa, hoang đàng, hắn cảm thấy một sự hối hận, một nỗi cô đơn, tuyệt vọng. Chí Phèo không còn niềm tin vào xã hội và cũng không thể tự cứu mình. Từ một người lương thiện, Chí Phèo trở thành con quái vật, là hình ảnh tiêu biểu cho sự tha hóa trong xã hội.

2. **Tâm trạng và mâu thuẫn nội tâm:**

  - **Lão Hạc** là nhân vật thể hiện sự đau khổ và bi kịch trong tâm trạng của một người cha khi không thể nuôi sống nổi con trai. Quyết định của Lão Hạc tự kết liễu đời mình để cứu vãn danh dự và tránh gánh nặng cho con cũng thể hiện một sự đau đớn, dằn vặt nội tâm sâu sắc. Lão Hạc yêu thương con nhưng đồng thời cũng cảm thấy vô cùng tuyệt vọng và bất lực trước những khó khăn trong cuộc sống.

  - **Chí Phèo** lại là một nhân vật có sự mâu thuẫn nội tâm phức tạp. Hắn đã trở thành nô lệ của rượu và cơn say, biến mình thành một con quái vật của xã hội. Tuy nhiên, khi tỉnh lại, hắn nhận thức rõ ràng mình đã trở thành kẻ xấu, và dằn vặt bản thân về những hành động sai trái mà mình đã gây ra. Cảm giác hối hận, tủi thân của Chí Phèo là điểm nổi bật trong đoạn trích, thể hiện sự đau đớn của một con người bị tha hóa trong một xã hội tàn nhẫn.

3. **Nghệ thuật xây dựng nhân vật và chi tiết nghệ thuật:**

  - **Trong "Lão Hạc"**, Nam Cao sử dụng chi tiết nghệ thuật như cái chết của Lão Hạc và hành động tặng con chó Vàng cho người hàng xóm để thể hiện sự hy sinh, lòng yêu thương sâu sắc của người cha. Các chi tiết về tình cảm cha con, về cái chết đẫm nước mắt của Lão Hạc đã thể hiện một cách tinh tế sự khổ đau và bi kịch của con người trong xã hội phong kiến.

  - **Trong "Chí Phèo"**, Nam Cao lại sử dụng những chi tiết như cảnh Chí Phèo ngồi chờ chết trong ngôi nhà vắng vẻ, và đặc biệt là cái chết của hắn ở cuối truyện, để phê phán sự tha hóa của con người dưới tác động của xã hội. Chí Phèo không thể tự cứu mình, và cái chết của hắn là một kết thúc bi thảm, mang đậm tính chất châm biếm và phản ánh hiện thực xã hội.

4. **Thông điệp và giá trị nhân văn:**

  - **Thông điệp trong "Lão Hạc"**: Nam Cao thể hiện tình yêu thương vô bờ bến của người cha, và qua đó gửi gắm thông điệp về sự hy sinh trong tình cảm gia đình. Đồng thời, truyện cũng phê phán xã hội phong kiến áp bức, đẩy con người vào cảnh khổ sở, bất hạnh.

  - **Thông điệp trong "Chí Phèo"**: Qua nhân vật Chí Phèo, Nam Cao chỉ ra sự tha hóa và bi kịch của con người khi bị xã hội đẩy vào đường cùng. Cái chết của Chí Phèo không phải là sự giải thoát mà là sự tàn nhẫn của xã hội, đồng thời là lời tố cáo về những bất công và tội ác mà con người phải gánh chịu.

**Kết luận:**

Cả hai tác phẩm "Lão Hạc" và "Chí Phèo" đều thể hiện bi kịch của con người trong xã hội phong kiến, nhưng mỗi truyện lại mang đến một thông điệp khác nhau. "Lão Hạc" gửi đến người đọc hình ảnh một người cha hi sinh vì con, với một tình yêu vô bờ bến, trong khi "Chí Phèo" lại phản ánh sự tha hóa của con người và cái nhìn đầy bi phẫn về xã hội. Những nhân vật này, dù có số phận khác nhau, nhưng đều là nạn nhân của hoàn cảnh xã hội, và qua đó, Nam Cao đã tạo dựng những tác phẩm có giá trị nhân văn sâu sắc, đáng suy ngẫm về hiện thực cuộc sống và những cuộc đời bị xã hội vùi dập.