tác giả nguyễn du và hoàn cảnh sáng tác

maily9090Nguyễn Du (1765-1820) là một trong những nhà thơ lớn của văn học Việt Nam, được mệnh danh là "Đại thi hào dân tộc". Ông nổi tiếng với kiệt tác "Truyện Kiều", một tác phẩm được xem là đỉnh cao của văn học trung đại Việt Nam. Sự nghiệp và các sáng tác của Nguyễn Du không chỉ phản ánh tài năng xuất chúng mà còn gắn liền với cuộc đời đầy thăng trầm của ông.

1. Tác giả Nguyễn Du

Nguyễn Du, tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên, sinh năm 1765 tại làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Ông xuất thân trong một gia đình quý tộc có truyền thống văn học và khoa bảng. Cha ông, Nguyễn Nghiễm, từng là Tể tướng dưới triều Lê-Trịnh, và gia đình bên mẹ cũng thuộc dòng dõi quyền quý.

Cuộc đời của Nguyễn Du trải qua nhiều biến động lớn của lịch sử Việt Nam cuối thế kỷ XVIII và đầu thế kỷ XIX. Ông sinh ra và lớn lên trong thời kỳ cuối của nhà Lê – một thời kỳ xã hội phong kiến Việt Nam đầy rẫy những mâu thuẫn, khủng hoảng và bất ổn. Sự sụp đổ của nhà Lê và sự nổi lên của nhà Tây Sơn đã tạo ra nhiều biến động xã hội, tác động mạnh mẽ đến cuộc sống và tư tưởng của Nguyễn Du.

Ông đã từng làm quan dưới triều Lê-Trịnh, nhưng sau khi triều đại này sụp đổ và nhà Tây Sơn lên nắm quyền, Nguyễn Du trải qua những năm tháng lưu lạc, sống trong cảnh bần cùng và bất ổn. Sau đó, ông tiếp tục làm quan dưới triều Nguyễn, khi Gia Long lên ngôi, trở thành người có tầm ảnh hưởng trong triều đình. Tuy nhiên, những biến động chính trị và xã hội thời kỳ này đã để lại nhiều ấn tượng sâu đậm và nỗi buồn trong tâm hồn của ông.

2. Hoàn cảnh sáng tác các tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Du

a. Bối cảnh lịch sử

Nguyễn Du sống trong giai đoạn chuyển giao quyền lực giữa hai triều đại: Lê – Trịnh sụp đổ và sự xuất hiện của triều Tây Sơn, tiếp đó là sự lên ngôi của triều Nguyễn. Thời kỳ này, xã hội Việt Nam đối diện với sự thay đổi lớn lao, từ những cuộc khởi nghĩa nông dân, nội chiến liên miên, đến sự suy tàn của triều đại phong kiến truyền thống. Những biến động xã hội và chính trị này đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến Nguyễn Du, tạo nên tâm trạng bi quan về số phận con người, đặc biệt là những người dân bình thường, những người phụ nữ yếu thế trong xã hội.

b. Bối cảnh cá nhân

• Gia đình tan vỡ: Cha của Nguyễn Du mất khi ông còn nhỏ, sau đó mẹ ông cũng qua đời, khiến ông phải sống nương nhờ họ hàng. Những mất mát trong gia đình và những năm tháng lưu lạc đã làm ông hiểu rõ hơn về sự bấp bênh của cuộc đời và số phận con người.
• Những năm tháng lưu lạc: Sau khi triều Lê-Trịnh sụp đổ, Nguyễn Du phải sống trong cảnh lưu lạc, nghèo khó, gặp nhiều khó khăn về kinh tế. Những năm tháng này giúp ông hiểu rõ hơn về đời sống của người dân bình thường và những nỗi khổ đau, bất công trong xã hội.
• Làm quan dưới triều Nguyễn: Mặc dù được làm quan dưới triều Nguyễn, Nguyễn Du vẫn mang trong mình tâm trạng ưu tư, sầu muộn về những bất công và sự bại hoại trong xã hội phong kiến, đồng thời nuối tiếc về những giá trị truyền thống đã mất đi.