I. ĐỌC - HIỂU (4,0 điểm) Đọc đoạn trích sau: Vào hồi nửa đêm, chúng tôi sực thức dậy: gió thổi ào ào trong các lá cây và đập mạnh các tàu lá chuối, từng luồng chớp loáng qua cửa sổ. Một lát thì mưa rào...

phần:
câu 1: Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên là miêu tả và tự sự. Trong đoạn văn, tác giả miêu tả tâm trạng, cảm xúc của hai nhân vật khi nghe tiếng chim kêu và thể hiện sự đồng cảm, thương xót đối với con chim bị mưa gió. Đồng thời, đoạn văn cũng có yếu tố tự sự khi kể lại những suy nghĩ và hành động của hai nhân vật trong bối cảnh cụ thể, từ đó tạo nên một câu chuyện nhỏ về lòng nhân ái và sự quan tâm đến những sinh vật xung quanh.

câu 2: Theo đoạn trích, điều khiến hai nhân vật "chúng tôi" sực thức giấc là tiếng chiêm chiếp của một con chim kêu. Khi anh trai nghe thấy tiếng chim, anh đã bảo "im" để lắng nghe, và từ đó, cả hai bắt đầu chú ý đến âm thanh này, dẫn đến việc họ cảm thấy thương cảm cho con chim đang bị mưa gió đánh bạt và muốn cứu vớt nó.

câu 3: Trong đoạn trích, nhân vật "tôi" đã nghe thấy âm thanh chiêm chiếp như tiếng con chim kêu. Âm thanh này được mô tả là khe khẽ và yếu ớt, xuất phát từ chiếc cửa sổ phía đầu cái màn đỏ. Nhân vật "tôi" và anh trai đã cùng nhau lắng nghe và tưởng tượng về con chim đang trú mưa bên ngoài.

câu 4: Câu văn “khi người ta yên ấm trong một căn phòng nhà gạch chắc chắn, không sợ mưa gió” thể hiện một trạng thái an toàn, bình yên và thoải mái của con người trong một không gian bảo vệ. Nó gợi lên hình ảnh của sự ấm áp, sự che chở khỏi những khắc nghiệt của thời tiết bên ngoài, như mưa gió hay bão tố.

Tuy nhiên, câu văn cũng có thể được hiểu theo một cách sâu sắc hơn, đó là sự đối lập giữa sự an toàn của con người và những nỗi khổ đau, bất hạnh của những sinh vật khác, như con chim trong đoạn trích. Khi con người tận hưởng sự yên ấm, họ có thể dễ dàng quên đi những nỗi đau của những sinh vật yếu đuối hơn đang phải vật lộn với hoàn cảnh khắc nghiệt bên ngoài. Điều này gợi lên lòng thương cảm và trách nhiệm của con người đối với những sinh vật khác, khuyến khích chúng ta không chỉ sống cho bản thân mà còn phải quan tâm đến những gì xung quanh.

Tóm lại, câu văn không chỉ đơn thuần miêu tả một trạng thái vật lý mà còn mở ra một chiều sâu tâm lý, khuyến khích sự đồng cảm và lòng nhân ái trong con người.


phần:
câu 5: Việc chọn ngôi kể thứ nhất trong đoạn trích trên mang lại một số hiệu quả quan trọng:

1. Tạo sự gần gũi và thân mật: Ngôi kể thứ nhất giúp người đọc cảm nhận được sự gần gũi với nhân vật, từ đó dễ dàng đồng cảm với những suy nghĩ và cảm xúc của nhân vật. Điều này làm cho câu chuyện trở nên sống động và chân thực hơn.

2. Thể hiện quan điểm cá nhân: Khi sử dụng ngôi kể thứ nhất, nhân vật có thể bày tỏ những suy nghĩ, cảm xúc và quan điểm cá nhân một cách trực tiếp. Điều này giúp người đọc hiểu rõ hơn về tâm trạng và động cơ của nhân vật, từ đó tạo ra sự kết nối sâu sắc hơn với câu chuyện.

3. Tăng tính chân thực: Ngôi kể thứ nhất thường mang lại cảm giác chân thực và tự nhiên, vì người đọc đang được nghe câu chuyện từ chính trải nghiệm của nhân vật. Điều này có thể làm cho những tình huống và cảm xúc trở nên thuyết phục hơn.

4. Khơi gợi sự đồng cảm: Khi nhân vật chia sẻ những nỗi đau, khó khăn hay bất hạnh của mình, người đọc dễ dàng cảm nhận được sự thương xót và đồng cảm. Điều này có thể làm tăng tính nhân văn của câu chuyện và khuyến khích người đọc suy nghĩ về những vấn đề xã hội.

5. Tạo ra sự hồi hộp và tò mò: Ngôi kể thứ nhất có thể tạo ra sự hồi hộp khi người đọc không biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo trong cuộc sống của nhân vật. Điều này giữ cho người đọc luôn quan tâm và theo dõi câu chuyện.

Tóm lại, việc chọn ngôi kể thứ nhất trong đoạn trích trên không chỉ giúp tăng cường sự kết nối giữa nhân vật và người đọc mà còn làm nổi bật những cảm xúc và suy nghĩ sâu sắc, từ đó tạo ra một tác phẩm có sức ảnh hưởng mạnh mẽ.

câu 6: ### I. Bài học rút ra từ đoạn trích

Từ đoạn trích trên, tôi rút ra bài học rằng lòng thương cảm và sự đồng cảm với những người xấu số là một phẩm chất quý giá trong cuộc sống. Khi nhìn thấy những khó khăn, bất hạnh của người khác, chúng ta không chỉ nên cảm thông mà còn cần hành động để giúp đỡ họ. Điều này không chỉ thể hiện nhân cách tốt đẹp mà còn góp phần tạo dựng một xã hội tốt đẹp hơn, nơi mà mọi người đều có thể sống trong tình yêu thương và sự sẻ chia.

### II. Bài văn nghị luận

Phân tích, đánh giá những đặc điểm trong cách kể của nhà văn Thạch Lam trong đoạn trích "Tiếng chim kêu"

Nhà văn Thạch Lam, một trong những cây bút tiêu biểu của văn học hiện đại Việt Nam, nổi bật với phong cách viết tinh tế, nhẹ nhàng và sâu sắc. Trong đoạn trích "Tiếng chim kêu", Thạch Lam đã thể hiện những đặc điểm nổi bật trong cách kể chuyện của mình, từ việc xây dựng hình ảnh, cảm xúc đến việc khắc họa tâm trạng nhân vật.

Trước hết, Thạch Lam sử dụng ngôn ngữ giản dị nhưng giàu hình ảnh để tạo nên bức tranh thiên nhiên sống động. Ông miêu tả tiếng chim kêu trong không gian yên tĩnh của buổi sáng, tạo cảm giác thanh bình và tươi mới. Những âm thanh tự nhiên như tiếng chim, tiếng gió, hay tiếng lá rơi không chỉ là những yếu tố miêu tả mà còn mang ý nghĩa biểu tượng cho cuộc sống, cho những điều tốt đẹp và trong sáng. Qua đó, Thạch Lam đã khéo léo gợi lên cảm xúc của nhân vật và người đọc, khiến họ cảm nhận được vẻ đẹp của cuộc sống, dù chỉ là những điều nhỏ bé.

Thứ hai, cách kể của Thạch Lam thường mang tính chất trữ tình, thể hiện tâm trạng và cảm xúc của nhân vật một cách sâu sắc. Nhân vật trong đoạn trích không chỉ đơn thuần là người quan sát thiên nhiên mà còn là người cảm nhận và suy tư về cuộc sống. Những suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật được thể hiện qua những câu văn nhẹ nhàng, giàu cảm xúc, tạo nên sự đồng điệu giữa con người và thiên nhiên. Điều này không chỉ giúp người đọc hiểu rõ hơn về tâm trạng nhân vật mà còn khiến họ cảm nhận được sự gắn bó giữa con người và thế giới xung quanh.

Cuối cùng, Thạch Lam còn thể hiện sự nhạy cảm với những nỗi đau, bất hạnh của con người. Ông không chỉ dừng lại ở việc miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn khắc họa những nỗi niềm, tâm tư của con người trong bối cảnh xã hội đầy biến động. Qua đó, tác giả đã khéo léo lồng ghép những thông điệp sâu sắc về cuộc sống, về tình yêu thương và sự sẻ chia giữa con người với nhau.

Tóm lại, cách kể của Thạch Lam trong đoạn trích "Tiếng chim kêu" không chỉ thể hiện tài năng nghệ thuật mà còn bộc lộ tâm hồn nhạy cảm và tấm lòng nhân ái của ông. Qua những hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp, những cảm xúc chân thành, Thạch Lam đã tạo nên một tác phẩm giàu giá trị nhân văn, khiến người đọc không chỉ thưởng thức mà còn suy ngẫm về cuộc sống và con người.


phần:
: Dưới đây là một số câu hỏi và gợi ý trả lời để giúp bạn hiểu đoạn trích trên:

### Câu hỏi 1: Đoạn trích miêu tả không khí như thế nào vào nửa đêm?
Gợi ý trả lời: Đoạn trích miêu tả không khí vào nửa đêm rất náo nhiệt và sôi động với gió thổi ào ào, tiếng mưa rào đổ xuống mái nhà, và chớp loáng qua cửa sổ. Tất cả tạo nên một không gian đầy cảm xúc và âm thanh.

### Câu hỏi 2: Cảm xúc của nhân vật khi nghe tiếng mưa gió là gì?
Gợi ý trả lời: Nhân vật cảm thấy thích thú và thoải mái khi nghe tiếng mưa gió. Họ cảm nhận được sự ấm áp và khoan khoái khi nằm trong chăn, đồng thời thấy tiếng mưa và gió như một bản nhạc vui vẻ, giúp họ dễ dàng đi vào giấc ngủ.

### Câu hỏi 3: Nhân vật có những suy nghĩ gì về những người khác trong hoàn cảnh này?
Gợi ý trả lời: Nhân vật cảm thấy thương hại cho những người lữ khách đang phải chịu đựng thời tiết xấu, ướt và lạnh. Họ cũng ái ngại cho những gia đình nghèo bên hàng xóm, phải dậy để chống chọi với cơn bão, lo lắng cho ngôi nhà của mình.

### Câu hỏi 4: Ý nghĩa của việc so sánh cảm giác ấm áp trong chăn với hoàn cảnh của những người khác?
Gợi ý trả lời: Việc so sánh này thể hiện sự cảm thông và lòng trắc ẩn của nhân vật đối với những người không có được sự ấm áp và an toàn như mình. Nó cũng nhấn mạnh giá trị của sự an toàn và ấm áp trong cuộc sống, đồng thời tạo ra một sự đối lập giữa cảm giác thoải mái của nhân vật và nỗi khổ của những người khác.

Hy vọng những gợi ý trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về đoạn trích!