viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học thơ trào phúng

Nhà thơ Tú Xương tên thật là Trần Tế Xương, ông còn có bút danh là Lộ Lựu, quê ở làng Vị Xuyên, huyện Mĩ Lộc, tỉnh Nam Định. Ông được mệnh danh là nhà thơ trào phúng xuất sắc của nền văn học Việt Nam cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX. Thơ của ông chủ yếu châm biếm, đả kích thực trạng đen tối của xã hội lúc bấy giờ và thể hiện thái độ trước thời cuộc của ông. Trong đó, "Sông Lấp" là một trong những bài thơ tiêu biểu cho phong cách sáng tác của Tú Xương. Bài thơ mượn câu chuyện về dòng sông thương yêu của quê hương để nói lên nỗi niềm u uất của thi nhân trước tình cảnh đất nước bị thực dân Pháp xâm lược.

Mở đầu bài thơ, tác giả đã giới thiệu về sự thay đổi của con sông quê hương mình:

"Rằng năm Gia Tĩnh triều Minh
Bên Trung Quốc bở sông lấn vào
Đêm nghỉ bên chùa vắng vẻ
Ngày đi lại qua đò nào cũng than".

Theo như lời kể của tác giả thì từ đời vua Gia Tĩnh triều Minh, phía bên Trung Quốc đã làm bờ sông lấn dần ra lòng sông. Điều này khiến cho người dân hai bên sông mỗi khi qua lại đều phải dùng thuyền hoặc phải sang đò. Tình trạng này kéo dài suốt mấy chục năm trời mà không có biện pháp giải quyết triệt để. Người dân cứ phải chịu cảnh khó khăn, vất vả mỗi khi qua lại trên sông.

Tiếp đến, tác giả đã bày tỏ nỗi nhớ thương của mình đối với dòng sông quê hương:

"Quê hương ta từ thuở xưa
Có dòng sông xanh ngắt một màu
Thuyền bè tấp nập xuôi ngược
Chợ cá đông vui ven bờ
Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Muốn về thăm quê cũ
Bước sang đò nỗi lo sợ âu sầu."

Dòng sông quê hương đã gắn bó với tuổi thơ của tác giả. Đó là dòng sông xanh mát, hiền hòa, nơi có nhiều thuyền bè qua lại tấp nập, nơi có phiên chợ đông vui, nhộn nhịp. Giờ đây, vì chiến tranh, tác giả phải sống xa quê hương. Mỗi khi nhớ về quê hương, hình ảnh dòng sông lại hiện lên trong tâm trí của thi nhân. Tác giả muốn trở về thăm quê nhưng vì hoàn cảnh nên chỉ biết đứng nhìn từ xa. Hình ảnh "bước sang đò nỗi lo sợ âu sầu" đã gợi lên tình cảnh éo le của tác giả. Ông không thể trở về quê hương bởi giặc ngoại xâm đang giày xéo quê hương.

Cuối cùng, tác giả đã bộc lộ trực tiếp nỗi nhớ thương của mình dành cho quê hương:

"Ôi! Con sông xưa, nay đâu rồi?
Để ai nhớ bạn, ai tìm kiếm?"

Hai câu thơ cuối giống như tiếng gọi tha thiết của tác giả dành cho dòng sông quê hương. Câu hỏi tu từ "Ôi! Con sông xưa, nay đâu rồi?" đã thể hiện nỗi nhớ thương da diết của tác giả dành cho dòng sông quê hương. Đồng thời, nó cũng ẩn chứa nỗi đau xót của tác giả trước tình cảnh đất nước bị kẻ thù xâm lược.

Bài thơ "Sông Lấp" đã thể hiện nỗi nhớ thương da diết của tác giả dành cho dòng sông quê hương. Đồng thời, nó cũng thể hiện tấm lòng yêu nước sâu nặng của một người con xa xứ.