câu 1: 1. Dấu hiệu nhận biết thể thơ của bài thơ trên là: Thể thơ tự do, vì số chữ trong các câu thơ không giống nhau và không theo quy luật nhất định nào cả.
câu 2: Biện pháp tu từ chính được sử dụng trong văn bản trên là so sánh. Tác giả đã so sánh "quê hương" với những hình ảnh cụ thể, gần gũi và quen thuộc với cuộc sống của trẻ em như "chùm khế ngọt", "đường đi học", "con diều biếc", "cầu tre nhỏ". Việc sử dụng phép so sánh giúp tác giả làm rõ khái niệm "quê hương" bằng những hình ảnh cụ thể, dễ hiểu, tạo nên sự gần gũi, thân thương đối với độc giả. Đồng thời, việc lặp lại cụm từ "quê hương là..." nhấn mạnh ý nghĩa thiêng liêng của quê hương, khơi gợi tình cảm yêu mến quê hương đất nước trong lòng người đọc.
câu 3: Quê hương được tác giả miêu tả qua các hình ảnh: - Chùm khế ngọt, đường đi học, con diều biếc, con đò nhỏ, cầu tre nhỏ, đêm trăng tỏ, hoa cau rụng trắng ngoài thềm, tiếng ếch râm ran bờ ruộng, bàn tay mẹ, hoa bí, dậu mồng tơi, bông dâm bụt, hoa sen trắng tinh khôi.
câu 4: Câu hỏi tu từ được sử dụng trong hai câu thơ "Quê hương là gì hả mẹ mà cô giáo dạy phải yêu? Quê hương là gì hả mẹ ai đi xa cũng nhớ nhiều?" đã tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt, góp phần làm tăng sức gợi hình, gợi cảm và nhấn mạnh ý nghĩa sâu sắc của khái niệm "quê hương". Hai câu hỏi tu từ được đặt ra liên tiếp, với giọng điệu tha thiết, đầy băn khoăn, khiến người đọc cảm nhận được sự trăn trở, suy tư của tác giả về định nghĩa "quê hương". Câu hỏi thứ nhất "Quê hương là gì hả mẹ mà cô giáo dạy phải yêu?" gợi lên những suy ngẫm về vai trò của quê hương đối với mỗi người. Quê hương không chỉ là nơi chôn rau cắt rốn, mà còn là nơi nuôi dưỡng tâm hồn, tình cảm, là nguồn cội của mọi giá trị tốt đẹp. Câu hỏi thứ hai "Quê hương là gì hả mẹ ai đi xa cũng nhớ nhiều?" lại khẳng định sức mạnh của quê hương trong lòng mỗi người. Dù đi đâu, ở đâu, ai cũng luôn nhớ về quê hương - nơi gắn bó máu thịt, nơi lưu giữ những kỷ niệm đẹp đẽ nhất của tuổi thơ. Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa các biện pháp tu từ, đặc biệt là câu hỏi tu từ đã giúp nhà thơ Đỗ Trung Quân truyền tải thông điệp ý nghĩa về tình yêu quê hương đất nước. Qua đó, tác giả muốn nhắc nhở mỗi người hãy trân trọng và gìn giữ những giá trị thiêng liêng của quê hương, bởi quê hương chính là cội nguồn, là nơi chắp cánh cho những ước mơ, hoài bão của mỗi con người.
câu 5: 1. Thông tin về tác giả, tác phẩm - Tác giả Đỗ Trung Quân sinh năm 1955 tại Sài Gòn. Ông làm thơ từ thời còn là học sinh trường Pétrus Ký. Bài thơ Quê hương của ông được phổ nhạc và rất thịnh hành vào những năm cuối thập niên 1980, đầu thập niên 1990. - Bài thơ Quê hương trích trong tập "Thơ tình người lính biển", NXB Văn học Hà Nội, 1983. 2. Giá trị nội dung - Bài thơ thể hiện lòng yêu thương, nỗi nhớ da diết của tác giả đối với quê hương mình. Đồng thời bài thơ cũng nhắc nhở chúng ta dù có đi đâu thì vẫn phải nhớ về quê hương, nơi chôn rau cắt rốn của chính mình. 3. Đặc sắc nghệ thuật - Thể thơ lục bát uyển chuyển, nhịp nhàng. - Giọng thơ nhẹ nhàng, tha thiết, sâu lắng. - Sử dụng các biện pháp tu từ so sánh, liệt kê,... - Hình ảnh gần gũi, giản dị, thân thuộc.