Bài thơ "Tiếng hát mùa gặt" của Nguyễn Duy là một tác phẩm giàu hình ảnh và cảm xúc, thể hiện tâm tư của người nông dân trong mùa gặt, đồng thời phản ánh tình yêu quê hương, đất nước và con người. Dưới đây là phân tích chi tiết bài thơ để giúp bạn ôn tập cho kỳ thi cuối kỳ 1.
### I. Nội dung bài thơ
1. Khung cảnh mùa gặt:
- Mở đầu bài thơ, tác giả tạo ra một không gian sống động với hình ảnh "cánh cò", "thung lúa vàng", "gió nâng tiếng hát". Những hình ảnh này gợi lên sự tươi đẹp, tràn đầy sức sống của mùa gặt.
- Âm thanh "tiếng hát chói chang" thể hiện niềm vui, sự phấn khởi của người nông dân khi mùa gặt đến.
2. Tâm tư người nông dân:
- Hình ảnh "hạt rụng hạt rơi" thể hiện sự trăn trở, xót xa của người nông dân khi thấy những hạt lúa bị rơi. Điều này không chỉ là sự tiếc nuối mà còn thể hiện sự trân trọng công sức lao động.
- Câu thơ "dễ rơi là hạt đầu bông công một nén, của một đồng là đây" cho thấy giá trị của từng hạt lúa, mỗi hạt đều mang trong mình công sức và mồ hôi của người nông dân.
3. Hình ảnh lao động:
- "Mảnh sân trăng lúa chất đầy vàng" và "tiếng máy quay xập xình" tạo ra hình ảnh lao động hăng say, nhộn nhịp của người nông dân trong mùa gặt.
- Hình ảnh "rơm vò từng búi rối tinh" thể hiện sự vất vả, nhọc nhằn nhưng cũng đầy tự hào của người nông dân khi thu hoạch mùa màng.
4. Tình yêu quê hương:
- Câu thơ "nắng non mầm mục mất thôi" thể hiện sự gắn bó, yêu thương với đất đai, mùa màng. Người nông dân không chỉ làm việc để sống mà còn để gìn giữ và phát triển quê hương.
- "Bưng lưng cơm trắng nắng còn thơm tho" thể hiện niềm hạnh phúc giản dị khi được thưởng thức thành quả lao động của mình.
### II. Nghệ thuật
1. Hình ảnh và âm thanh:
- Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh sinh động, gần gũi với cuộc sống nông dân như "cánh cò", "thung lúa vàng", "tiếng máy quay".
- Âm thanh "tiếng hát chói chang" và "xập xình" tạo nên nhịp điệu vui tươi, sôi động của mùa gặt.
2. Biện pháp tu từ:
- Tác giả sử dụng biện pháp so sánh, nhân hóa để làm nổi bật cảm xúc và tâm tư của người nông dân.
- Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng giàu hình ảnh, thể hiện tâm hồn chân chất của người nông dân.
### III. Ý nghĩa
- Bài thơ không chỉ là một bức tranh đẹp về mùa gặt mà còn là một bản tình ca về cuộc sống, tình yêu quê hương, đất nước và con người.
- Qua bài thơ, Nguyễn Duy gửi gắm thông điệp về giá trị của lao động, sự trân trọng những gì mà thiên nhiên ban tặng và niềm tự hào về nghề nông.
### Kết luận
"Tiếng hát mùa gặt" là một tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Duy, thể hiện sâu sắc tâm tư, tình cảm của người nông dân trong mùa gặt. Bài thơ không chỉ mang lại cảm xúc vui tươi mà còn khắc sâu giá trị của lao động và tình yêu quê hương. Hy vọng rằng những phân tích trên sẽ giúp bạn ôn tập hiệu quả cho kỳ thi cuối kỳ 1.