phần:
câu 1: 1. Yêu cầu về kĩ năng:
- Biết cách làm bài nghị luận xã hội.
- Bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, diễn đạt lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp.
2. Yêu cầu về kiến thức:
Học sinh có nhiều cách trình bày khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:
* Giải thích:
- Ước mơ là gì? Là khát vọng, mong muốn hướng tới một điều tốt đẹp nào đó trong tương lai.
- Tại sao phải có ước mơ? Vì nó giúp ta sống có mục đích, biết phấn đấu để đạt được thành công.
* Bàn luận:
- Biểu hiện của người sống có ước mơ:
+ Luôn nỗ lực vươn lên trong mọi hoàn cảnh.
+ Không ngại khó khăn, gian khổ.
+ Có niềm tin mãnh liệt vào khả năng của mình.
- Ý nghĩa của việc sống có ước mơ:
+ Giúp con người trở nên lạc quan, yêu đời hơn.
+ Tạo động lực để vượt qua thử thách.
+ Dẫn đến thành công.
* Phản đề:
- Phê phán những kẻ sống thiếu ước mơ, hoài bão.
- Những người như vậy sẽ dễ chán nản, bỏ cuộc khi gặp khó khăn.
* Bài học nhận thức và hành động:
- Nhận thức: Cần xác định cho mình một ước mơ chân chính.
- Hành động:
+ Cố gắng học tập, rèn luyện để biến ước mơ thành hiện thực.
+ Không ngừng trau dồi đạo đức, phẩm chất.
3. Sáng tạo:
- Diễn đạt độc đáo, giàu hình ảnh.
- Có suy nghĩ riêng về vấn đề nghị luận.
4. Chính tả, dùng từ, đặt câu:
- Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
câu 2: 1. Yêu cầu về kĩ năng và kiến thức: Học sinh biết cách làm bài nghị luận văn học; vận dụng tốt các thao tác lập luận; bố cục rõ ràng, mạch lạc; diễn đạt trôi chảy, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu,... Bài viết đạt tổng điểm trên trung bình. 2. Biểu điểm: a. Giới thiệu khái quát về tác giả Vũ Hoàng Nam và truyện ngắn Mảnh vườn b. Cảm nhận về nội dung và nghệ thuật của truyện ngắn c. Đánh giá chung d. Liên hệ bản thân
câu 3: 1. Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách làm bài nghị luận văn học; vận dụng tốt các thao tác lập luận; bố cục rõ ràng; dẫn chứng phù hợp; diễn đạt lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu. 2. Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau: a. Giới thiệu chung: Tác giả, tác phẩm, vị trí đoạn trích b. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ điệp ngữ trong những dòng thơ sau: mảnh vườn san đều nỗi nhớ san đều trái chín ngọt lành dõi theo chúng tôi bằng ngàn mắt lá xanh. - Điệp ngữ "san đều" được lặp lại hai lần ở đầu hai câu thơ liên tiếp tạo nên nhịp điệu đều đặn, gợi cảm giác ấm áp, thân thuộc như bàn tay mẹ vỗ về, che chở, nâng đỡ. - Điệp ngữ "san đều" còn nhấn mạnh sự sẻ chia, đồng cảm, gắn bó giữa mảnh vườn và con người. Mảnh vườn là nơi chứa đựng bao kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ, là nơi nuôi dưỡng tâm hồn con người. Con người cũng dành trọn tình yêu thương, sự quan tâm, chăm sóc cho mảnh vườn. - Điệp ngữ "san đều" kết hợp với hình ảnh "trái chín ngọt lành" gợi lên vẻ đẹp bình dị, mộc mạc mà ấm áp, thiêng liêng của mảnh vườn quê hương. Mảnh vườn là biểu tượng cho tình yêu thương, sự gắn bó, sẻ chia của con người. c. Đánh giá chung: Biện pháp tu từ điệp ngữ đã góp phần tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc sắc cho đoạn thơ. Nó giúp cho lời thơ trở nên giàu nhạc điệu, dễ nhớ, dễ thuộc. Đồng thời, nó còn góp phần thể hiện chủ đề của đoạn thơ một cách sâu sắc, thấm thía. d. Mở rộng vấn đề: Học sinh có thể mở rộng vấn đề bằng cách so sánh với các tác phẩm khác sử dụng điệp ngữ để tạo hiệu quả nghệ thuật tương tự.
câu 4: 1. Phương pháp: phân tích, tổng hợp
Cách giải:
- Nội dung của những dòng thơ trên là: Mỗi thành viên trong gia đình không còn gắn bó mật thiết như trước nhưng họ vẫn luôn hướng về nhau và trân trọng mảnh vườn tuổi thơ. Đó chính là tình cảm thiêng liêng, sâu nặng mà thời gian không thể nào làm phai mờ đi được.
câu 5: 1. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận về một vấn đề xã hội khoảng 600 chữ 2. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học: Bài học về lẽ sống cho bản thân từ những suy ngẫm của tác giả về mảnh vườn tuổi thơ. 3. Thí sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ bài học về lẽ sống cho bản thân từ những suy ngẫm của tác giả về mảnh vườn tuổi thơ. Có thể triển khai theo hướng sau: - Mảnh vườn là hình ảnh ẩn dụ cho quê hương, gia đình và những kỉ niệm đẹp đẽ thời ấu thơ. - Những suy ngẫm của tác giả về mảnh vườn tuổi thơ đã gợi lên trong ta bao suy nghĩ sâu sắc về lẽ sống ở đời. + Lẽ sống là quan niệm sống, lối sống mà mỗi cá nhân tự xác định cho mình. Đó là thái độ sống tích cực, biết vươn lên mọi khó khăn thử thách, vượt qua nghịch cảnh để khẳng định giá trị sống của chính mình. + Mỗi người cần có lẽ sống cao đẹp bởi lẽ sống ấy sẽ giúp ta có thêm động lực để vượt qua tất cả những trở ngại, khó khăn trên đường đời; giúp ta hoàn thiện nhân cách, được mọi người tôn trọng và tin tưởng,... + Để có lẽ sống cao đẹp, mỗi người cần tu dưỡng đạo đức, rèn luyện tri thức, kĩ năng sống... 4. Sáng tạo Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận. 5. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.